ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ
ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿੱਖ ਟੈਂਪਲ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਵਰਮੌਂਟ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਲਾਸ ਫੇਲਿਜ਼ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ 1966 ਐਨ ਵਰਮੌਂਟ ਐਵੇਨਿਊ ਅਤੇ 4624-4636 ਡਬਲਯੂ ਫਿਨਲੇ ਐਵੇਨਿਊ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ 1969 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੌਜੂਦਾ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ, ਮੌਜੂਦਾ ਮੰਦਰ ਨੂੰ 1996 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 2023 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਇਤਿਹਾਸਕ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਾਰਕ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਪਹਿਲਾ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿੱਖ ਟੈਂਪਲ, ਡਾ. ਅਮਰਜੀਤ ਮਾਰਵਾਹ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ,[2] 1969 ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਉਭਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਸਿੱਖ ਮੰਦਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਸਮਰਪਣ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਬਾਨੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ 500ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।[3] ਇਹ 1913 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ-ਪਰਿਵਾਰਕ ਨਿਵਾਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ 1938 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ,[4] ਵਰਮੌਂਟ ਅਤੇ ਫਿਨਲੇ ਐਵੇਨਿਊ ਦੇ ਕੋਨੇ ਉੱਤੇ, ਇੱਕ ਲਾਂਘਾ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ 2019 ਵਿੱਚ ਡਾ. ਅਮਰਜੀਤ ਮਾਰਵਾਹ ਸਕੁਏਅਰ ਦੁਆਰਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[5]
1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ, 200-300 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿੱਖ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਐਤਵਾਰ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਅਤੇ 1986 ਵਿੱਚ, ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਨਵਾਂ, ਵੱਡਾ ਮੰਦਰ 1996 ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ, ਇਸਦੇ ਸਮਰਪਣ ਸਮਾਰੋਹ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ "ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਸਰਵਉੱਚ ਅਤੇ ਉੱਚਤਮ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਅਧਿਕਾਰ।" ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ 2016 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਪੁਨਰ-ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 2023 ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਇਤਿਹਾਸਕ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮਾਰਕ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਨੂੰ "ਰਾਸ਼ਟਰ, ਰਾਜ, ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਆਰਥਿਕ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਲਈ ਸ਼ਹਿਰ ਜਾਂ ਕਮਿਊਨਿਟੀ।"
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ
[ਸੋਧੋ]ਮੌਜੂਦਾ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਵਰਗਾਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਟੂਕੋ ਕਲੈਡਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਕਰੀਟ ਦੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਫੈਨਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਆਇਤਾਕਾਰ ਅਤੇ ਤੀਰਦਾਰ ਸੈਸ਼ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਮਾਰਤ ਫਿਨਲੇ ਐਵੇਨਿਊ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੱਕੜ ਦੇ ਪੈਨਲ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਅਤੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਹਨ। ਵਰਮੌਂਟ ਐਵੇਨਿਊ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬਰਾਬਰ ਸਜਾਵਟ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਆਰਕੇਡ ਦੇ ਨਾਲ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਰਚ ਅਤੇ ਚਾਦਰਾਂ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਚਿਹਰੇ ਖੰਡਾਂ ਅਤੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਅੱਖਰਾਂ ਨਾਲ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਦੀਆਂ ਖਾੜੀਆਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅੰਤਮ ਦੋ ਚਿਹਰੇ ਗੁਆਂਢੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਉਪਯੋਗੀ ਹਨ। ਛੱਤ ਸਮਤਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 23 ਸੋਨੇ ਦੇ ਪੇਂਟ ਕੀਤੇ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਆਕਾਰ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਗੁੰਬਦ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਚਾਰ ਕੋਨਿਆਂ 'ਤੇ ਹਨ।
ਪਹਿਲੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਜਾਵਟੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਹਾਲ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਹਾਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕ ਜੁੱਤੀ ਕਮਰਾ, ਲੰਗਰ ਹਾਲ, ਰਸੋਈ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਕਮਰੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਗੋਲਾਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੇਂਟਿੰਗ, ਡਿਸਪਲੇ ਕੇਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝੂਮ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੁੱਖ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ-ਉੱਚੀਆਂ ਛੱਤਾਂ, ਮਲਟੀਪਲ ਝੰਡੇ, ਗੋਲਾਕਾਰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਅਤੇ ਇੱਕ ਉੱਚਾ ਸਿੰਘਾਸਨ, ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇੱਕ ਕੰਧ-ਚਿੱਤਰ ਹੈ। ਦੂਸਰੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਇੱਕ ਕਮਰਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਝੂਮ, ਛੱਤ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਸਿੰਘਾਸਣ, ਅਤੇ ਸਜਾਵਟੀ ਵਾਲਪੇਪਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਅਤੇ ਸੌਣ ਲਈ ਕਮਰੇ ਹਨ। ਸਾਰੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਛੱਤ ਪਲਾਸਟਰ ਦੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਫ਼ਰਸ਼ ਜਾਂ ਤਾਂ ਟਾਈਲ, ਸੰਗਮਰਮਰ, ਜਾਂ ਕਾਰਪੇਟ ਹਨ। ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਇਕਸਾਰਤਾ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਦੋਵੇਂ, ਉੱਚ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Hollywood Gurdwara Designated As Historic-Cultural Monument" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). India West Journal. August 11, 2023.
- ↑ "A Visit to the Hollywood Sikh Temple" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Hinduism Today. February 3, 2024.
- ↑ Robert Fulton (April 7, 2023). "Sikh Temple nominated as landmark" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). The Eastsider.
- ↑ "Hollywood Sikh Temple" (PDF) (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). City of Los Angeles. June 21, 2023.
- ↑ "Los Angeles Names Public Square in Hollywood for Dr. Amarjit Singh Marwah" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). University of Illinois Chicago College of Dentistry. February 3, 2019.