ਹੇਮੂ ਗਾਧਵੀ
ਹੇਮੂ ਗਾਧਵੀ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 4 ਸਤੰਬਰ 1929 ਧਨਕਾਨੀਆ, ਸੈਲਾ, ਗੁਜਰਾਤ |
| ਮੌਤ | 20 ਅਗਸਤ 1965 (ਉਮਰ 35) ਪਧਾਰੀ, ਗੁਜਰਾਤ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ |
|
| ਬੱਚੇ | ਬਿਹਾਰੀਦਾਨ ਗਧਵੀ |
ਹੇਮੂ ਗਾਧਵੀ (4 ਸਤੰਬਰ 1929 – 20 ਅਗਸਤ 1965) ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਗਾਇਕ, ਗੀਤਕਾਰ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਲੋਕ-ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ ਸੀ।[1][2][3]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਹੇਮੂ ਗਧਵੀ ਦਾ ਜਨਮ 4 ਸਤੰਬਰ 1929 ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸੁਰੇਂਦਰਨਗਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਸਯਲਾ ਤਾਲੁਕਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਧਨਕਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਨਾਨਭਾ ਗੜ੍ਹਵੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਬਾਲੂਬਾ ਗੜ੍ਹਵੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਂ ਹਰਿਬਾ ਗਾਧਵੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਬਿਹਾਰੀਦਾਨ ਗਧਵੀ ਵੀ ਗਾਇਕ ਹੈ।
ਗਧਵੀ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਭਜਨਾਂ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। 14 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ 1000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਭ ਕਲਾਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। 15 ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ। ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਨਾਟਕ ਮੁਰਲੀਧਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਨ ਮੋਹ ਲਿਆ। ਉਸ ਨਾਟਕ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾ ਗੀਤ " ਗਮਦੂ ਮੁਜਨੇ ਪਿਆਰੇ ਗੋਕੁਲ " ਗਾਇਆ। ਜਾਮਨਗਰ ਵਿਖੇ, ਉਸਨੇ ਰਣਕਦੇਵੀ ਨਾਮਕ ਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਰਣਕਦੇਵੀ ਦੀ ਔਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਿਭਾਇਆ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਉਸਨੇ ਚਰਨ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੋਕ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਅਤੇ ਨਾਟਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਲਈ, 1955 ਤੱਕ ਉਹ ਵਾਂਕਾਨੇਰ ਡਰਾਮਾ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਰਾਜਕੋਟ ਦੀ ਚੈਤਨਯ ਡਰਾਮਾ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗਾ।[4][5]
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
1955 ਵਿੱਚ, ਗਾਧਵੀ ਨੂੰ ਗਿਜੂਭਾਈ ਵਿਆਸ ਅਤੇ ਚੰਦਰਕਾਂਤਭਾਈ ਭੱਟ ਵੱਲੋਂ ਆਲ ਇੰਡੀਅਨ ਰੇਡੀਓ ( ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਟਕਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੇਮੂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਰਾਜਕੋਟ ਵਿੱਚ ਤਾਨਪੁਰਾ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਵੇਰਚੰਦ ਮੇਘਾਨੀ ਅਤੇ ਦੁੱਲਾ ਭਾਇਆ ਕਾਗ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਘਰ-ਘਰ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 19 ਸਾਲ ਤੱਕ ਰਾਜਕੋਟ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।1962/63 ਵਿੱਚ, ਕੋਲੰਬੀਆ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਹੇਮੂ ਗਾਧਵੀ ਵੱਲੋਂ ਸੋਨੀ ਹਲਮਨ ਮਈ ਉਜਾਲੀ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਐਲਬਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਐਚਐਮਵੀ ਨੇ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਨੂ ਹਲਾਰਦੂ, ਅਮੇ ਮਹਿਆਰਾ ਰੇ ਅਤੇ ' ਮੋਰਬੀ ਨੀ ਵਾਣੀਆਂ' ਵਰਗੇ ਰਿਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜੋ ਪੂਰੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਸਤਿਆਵਾਦੀ ਰਾਜਾ ਹਰੀਸ਼ਚੰਦਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਚੌਹਾਨ ਵਰਗੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਨਾਟਕ ਕੀਤੇ ਸਨ।[4][5]
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
30 ਅਗਸਤ 1965 ਨੂੰ, ਹੇਮੂ ਗਹਿਦਵੀ ਨੂੰ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ- ਪੱਧਰੀ ਵਿਖੇ ਰਾਸਾਦਾਸ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹੈਮਰੇਜ ਕਾਰਨ ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ ਲੱਗ ਗਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, 36 ਸਾਲ ਦੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[4][5]
ਸਵਰਗੀ ਹੇਮੂ ਗਾਧਵੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਸੰਸਥਾਨ ਟਰੱਸਟ[ਸੋਧੋ]
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ 'ਸਵਰਗੀ ਹੇਮੂ ਗਧਵੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਸੰਸਥਾਨ ਟਰੱਸਟ' ਨੇ 2013 ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੇਮਤੀਰਥ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਢਕਣੀਆ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ।
ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਵੱਲੋਂ ਸਰਵੋਤਮ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਪੁਰਸਕਾਰ।
- ਗੁਜਰਾਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਰਵੋਤਮ ਲੋਕ ਗਾਇਕ ਦਾ ਮਾਣ ਪੁਰਸਕਾਰ
- ਗੁਜਰਾਤੀ ਫਿਲਮ ' ਕਸੁੰਬੀ ਨੋ ਰੰਗ' ਲਈ ਸਰਵੋਤਮ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ The Illustrated Weekly of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Published for the proprietors, Bennett, Coleman & Company, Limited, at the Times of India Press. 1972.
- ↑ NYOOOZ. "Gujarat: Popular folk singer passes away at 75 | Ahmedabad NYOOOZ". NYOOOZ (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-05-15.
- ↑ Gujarat (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Gujarat Vishvakosh Trust. 2007.
Among the prominent lights in the sphere of folk music are Jhaverchand Meghani, the poet, the saint – composer Dula Kag, Abharam Bhagat, songsters like the legendary Hemu Gadhvi, Pingalshi Gadhvi, Ratikumar Vyas, Bherudan Gadhvi ...
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "પુણ્યતિથી વિશેષ લોકહૃદયમાં અમરત્વ પામેલ લોકગાયક: હેમુ ગઢવી". VTV Gujarati (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-05-15. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; name ":0" defined multiple times with different content - ↑ 5.0 5.1 5.2 "આદિત્ય ગઢવીના સ્વરે હેમુ ગઢવીની સંગીતમય કહાણી". BBC News ગુજરાતી (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Retrieved 2022-05-15. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; name ":1" defined multiple times with different content