ਮੋਤੀਲਾਲ ਨਹਿਰੂ
ਪੰਡਿਤ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ | |
|---|---|
 | |
| ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1919–1920 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਸਯਦ ਹਸਨ ਇਮਾਮ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ |
| ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1928–1929 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਮੁਖਤਾਰ ਅਹਿਮਦ ਅਨਸਾਰੀ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਜਵਾਹਰਲਾਲ ਨਹਿਰੂ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | 6 ਮਈ 1861 ਆਗਰਾ [1] |
| ਮੌਤ | 6 ਫਰਵਰੀ 1931 (ਉਮਰ 69) |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ | ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ |
| ਸੰਬੰਧ | ਗੰਗਾਧਰ ਨਹਿਰੂ (ਪਿਤਾ) |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਕਿੱਤਾ | ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮੀ ਐਕਟਿਵਿਸਟ |
ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ (6 ਮਈ 1861–6 ਫ਼ਰਵਰੀ 1931)[2] ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਦੇ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਪੰਡਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਨ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਸਨ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਗੰਗਾਧਰ ਸੀ। ਉਹ ਪੱਛਮੀ ਢ਼ੰਗ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਗਿਣੇ-ਚੁਣੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ। ਉਹ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਦੇ ਮੀਰ ਸੈਂਟਰਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ ਪਰ ਬੀ ਏ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਪਰੀਖਿਆ ਨਹੀਂ ਦੇ ਪਾਏ. ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕੈਮਬਰਿਜ ਵਿੱਚ 1883 ਵਿੱਚ ਵਾਰ ਐਟ ਲਾ ਲਈ ਪਾਤਰ ਘੋਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਕੀਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।
ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਮ ਸਵਰੂਪ ਰਾਣੀ ਸੀ। ਪੰਡਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕਮਾਤਰ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਧੀਆਂ ਵੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਧੀ ਦਾ ਨਾਮ ਵਿਜੈ ਲਕਸ਼ਮੀ ਸੀ, ਜੋ ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਵਿਜੈ ਲਕਸ਼ਮੀ ਪੰਡਤ ਨਾਮ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਦਾ ਨਾਮ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਾ ਸੀ।
ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵਕਾਲਤ ਛਡ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਜਾਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜ ਕੀਤਾ ਸੀ। 1922 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ਬੰਧੂ ਚਿੱਤਰੰਜਨ ਦਾਸ ਅਤੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਦੇ ਨਾਲ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਵਰਾਜ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। 1928 ਵਿੱਚ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਕਾਂਗਰਸ ਅਜਲਾਸ ਦੇ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। 1928 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਭਾਵੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਥਾਪਤ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। ਇਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਨਹਿਰੂ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ।
ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਮਕਾਨ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਆਨੰਦ ਭਵਨ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਘਰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।
ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀ 1931 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋਈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Past Presidents- Pandit Motilal Nehru, archived from the original on 2010-09-06, retrieved 2013-07-29
- ↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2012-07-23. Retrieved 2012-11-22.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)
 | ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |