ਭੀਮ ਸਿੰਘ II

ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੀਮ ਸਿੰਘ 2 (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Bhim Singh II; 14 ਸਤੰਬਰ 1909 - 20 ਜੁਲਾਈ 1991) 1940 ਤੋਂ 1947 ਤੱਕ ਕੋਟਾਹ ਰਿਆਸਤ ਦਾ ਆਖਰੀ ਸ਼ਾਸਕ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸੀ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੈਰੀਅਰ

ਮਹਾਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਸਰ ਉਮੇਦ ਸਿੰਘ ਜੀ II ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਵਾਰਸ ਭੀਮ ਸਿੰਘਜੀ II 1940 ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ। ਉਸਨੇ ਤੁਰੰਤ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਫਸਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ 1948 ਤਕ ਮੇਜਰ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ ਕੋਟਾਹ ਲਈ ਕਈ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬਣਾਏ, ਪਰ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਉਸਨੂੰ 1947 ਵਿੱਚ ਕੇ.ਸੀ.ਐਸ.ਆਈ. ਨਾਲ ਨਾਈਟ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਡੋਮੀਨੀਅਨ ਆਫ ਐਕਸੀਅਨ ਉੱਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ, 25 ਮਾਰਚ 1948 ਨੂੰ, ਸਰ ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਕੋਤਾਹ ਨੂੰ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰਾਜਪ੍ਰਮੁਖ ਬਣ ਗਿਆ, ਪਰ ਉਪਰਾਜਪ੍ਰਮੁਖ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਉਦੈਪੁਰ ਦਾ ਮਹਾਰਾਣਾ, ਜੋ ਸਰ ਭੀਮ ਨਾਲੋਂ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲਿਆ। ਸਰ ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਪਰਾਜਪ੍ਰਮੁਖ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਚ ਉਦੋਂ ਤਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇ ਜਦ ਤਕ ਇਸ ਨੂੰ ਰਾਜਪ੍ਰਮੁਖ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 31 ਅਕਤੂਬਰ 1956 ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਕੰਮ

1956 ਵਿਚ, ਸਰ ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਉਸ ਸਾਲ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਂਸਭਾ ਦੇ ਵਿਕਲਪੀ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, 1959 ਤੋਂ ਉਹ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਰਾਜਸਥਾਨ ਬੋਰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ।

ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼

ਇਕ ਮਾਹਰ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਵਜੋਂ, ਉਹ 1976 ਦੇ ਸਮਰ ਓਲੰਪਿਕ ਅਤੇ 1978 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ 1969 ਵਿਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਟੀਮ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਸੀ।

ਪਰਿਵਾਰ

30 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 1930, ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਜੀ II ਦਾ ਵਿਆਹ ਰਠੌਰਜੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰੀ ਸਾਹਿਬਾ (1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1916-), ਬੀਕਾਨੇਰ ਦੇ ਜਨਰਲ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਰ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਜੋੜੇ ਦਾ ਇਕ ਬੇਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਸਨ:

ਮਹਾਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਸਿੰਘਜੀ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਜੋ ਮਹਾਰਾਜਾ ਧੀਰਾਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿਮਹੇਂਦਰ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦੁਰ (21 ਫਰਵਰੀ 1934–) ਵਜੋਂ ਸਫ਼ਲ ਹੋਏ।
ਮਹਾਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਇੰਦਰਾ ਕੁਮਾਰੀ ਸਾਹਿਬਾ (1937–), ਜਿਸ ਨੇ 1960 ਵਿਚ ਰਾਜਗੜ੍ਹ ਦੇ ਰਾਜਾ ਰਾਵਤ ਸ੍ਰੀ ਬਿਕਰਮਾਦਿੱਤ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ (18 ਦਸੰਬਰ 1936–) ਨਾਲ ਰਾਜਗੜ ਦਾ ਰਾਣੀ ਸਾਹਿਬਾ ਬਣ ਕੇ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।
ਮਹਾਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰੀ ਕੁਮਾਰੀ ਸਾਹਿਬਾ (29 ਮਈ 1945–), ਜਿਸਨੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਲਾਸਰ ਦੇ ਠਾਕੁਰ ਸ੍ਰੀ ਦੇਵੀ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੋ ਜੁੜੀਆਂ ਧੀਆਂ ਸਨ ਸ਼ੈਵਿਆ ਰਾਠੌਰ ਅਤੇ ਦਿਵਿਆ ਰਾਠੌਰ।

ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲ ਅਤੇ ਮੌਤ

1971 ਵਿਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਸਰ ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਸਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਰਲੇਖਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ 20 ਜੁਲਾਈ 1991 ਨੂੰ ਉਹ 51 ਸਾਲ ਦੇ ਰਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 81 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ, ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਸਿੰਘ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ।

ਸਿਰਲੇਖ

1909–1940: ਮਹਾਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸ੍ਰੀ ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ
1940-1943: 1943: ਮਹਾਰਾਜਾ ਧੀਰਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿੰਦਰਾ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ਼੍ਰੀ ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਸ਼੍ਰੀ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਕੋਟਾਹ ਦਾ ਮਹਾਰਾਜ ਰਾਜਾ
1943–1944: ਕਪਤਾਨ ਹਿਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿਮਹੇਂਦਰ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਭੀਮ ਸਿੰਘ II ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਾਜਾ ਕੋਟਾਹ
1944–1945: ਮੇਜਰ ਹਿਜ ਮਹਤਾ ਮਹਾਰਾਜਾਧਿਰਾਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿਮਹੇਂਦਰ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਭੀਮ ਸਿੰਘ II ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਾਜਾ ਕੋਟਾਹ
1945–1946: ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ-ਕਰਨਲ ਹਿਜ ਮਹਾਰਾਜਾਧਿਰਾਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿਮਹੇਂਦਰ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਭੀਮ ਸਿੰਘ II ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਕੋਟਾਹ ਦਾ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ
1946–1947: ਕਰਨਲ ਹਜ਼ ਮਹਾਰਾਜਾਧਿਰਾਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿਮਹੇਂਦਰ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਭੀਮ ਸਿੰਘ II ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਾਜਾ ਕੋਟਾਹ
1947–1948: ਕਰਨਲ ਹਜ਼ ਮਹਾਰਾਜਾਧਿਰਾਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿਮਹੇਂਦਰ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਸਰ ਭੀਮ ਸਿੰਘ II ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਕੋਟਾਹ ਦਾ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ, ਕੇ.ਸੀ.ਐਸ.ਆਈ.
1948–1991: ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਹਿਜ਼ ਮਹਾਂਰਾਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਿਮਹੇਂਦਰ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ ਸ੍ਰੀ ਸਰ ਭੀਮ ਸਿੰਘ II ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ, ਕੋਟਾਹ ਦਾ ਮਹਾਰਾਓ ਰਾਜਾ, ਕੇ.ਸੀ.ਐਸ.ਆਈ.