ਮੈਥਿਲੀਸ਼ਰਣ ਗੁਪਤ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਮੈਥਿਲੀਸ਼ਰਣ ਗੁਪਤ
मैथिली शरण गुप्त
ਜਨਮਲਾਲਾ ਮਦਨ ਮੋਹਨ ਜੂ
(1886-08-03)ਅਗਸਤ 3, 1886
Chirgaon, Jhansi, Uttar Pradesh, British India
ਮੌਤ(1964-12-12)ਦਸੰਬਰ 12, 1964 (ਉਮਰ 78)
ਕਿੱਤਾਕਵੀ, ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਅਨੁਵਾਦਕ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਸਿੱਖਿਆ[Primary Chirgaon], [Middle: Macdonal High School Jhansi]
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮPanchavati, Siddharaj, Saket, Yashodhara, vishvarajya etc.

ਮੈਥਿਲੀਸ਼ਰਣ ਗੁਪਤ (मैथिलीशरण गुप्त) (3 ਅਗਸਤ 1886 – 12 ਦਿਸੰਬਰ 1964) ਹਿੰਦੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਵੀ ਸੀ। [1][2] ਸ਼੍ਰੀ ਪੰ. ਮਹਾਵੀਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦਵੇਦੀ ਜੀ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਖੜੀ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਵਿ-ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਉਸਾਰਨ ਵਿੱਚ ਅਣਥੱਕ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਰਜਭਾਸ਼ਾ ਵਰਗੀ ਕਾਵਿ-ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸੰਦਰਭਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਵੇਂ ਕਵੀਆਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣੇ ਕਾਵਿ-ਪਰਗਟਾ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਾਇਆ। ਹਿੰਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਇਤਹਾਸ ਵਿੱਚ ਗੁਪਤ ਜੀ ਦਾ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ[3] ਦੇ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ (ਉਦੋਂ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ) ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੰਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਭਾਰਤ-ਭਾਰਤੀ (1912),[4] ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਕਵੀ[5] ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. http://www.screenindia.com/old/fullstory.php?content_id=7328
  2. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2011-08-11. Retrieved 2014-02-13. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  3. "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 21 July 2015.
  4. राष्ट्रकवि व उनकी भारत भारती, जागरण, Oct 15, 2012
  5. "मनुष्यता" (PDF). स्पर्श (भाग 2) (in ਹਿੰਦੀ). NCERT. p. 18. ISBN 81-7450-647-0. Archived from the original (PDF) on 2019-10-24. Retrieved 2022-09-16. {{cite book}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)