ਅਜੀਤਾ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ
ਅਜੀਤਾ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ (ਅੰਗ੍ਰੇਜੀ ਵਿੱਚ ਨਾਮ: Ajita Srivastava) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕਾ, ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੇਵਿਕਾ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਮਿਰਜ਼ਾਪੁਰ ਅਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰੂਪ ਕਜਾਰੀ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਕਲਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 2022 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਦਾ ਜਨਮ ਵਾਰਾਣਸੀ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯਾਗ ਸੰਗੀਤ ਸਮਿਤੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰਭਾਕਰ, ਬੀ.ਐੱਡ. ਗੋਰਖਪੁਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅਤੇ ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਐਮ.ਏ. ਕੀਤੀ।[3]
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਮਿਰਜ਼ਾਪੁਰ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਵਕੀਲ ਰਾਸਬਿਹਾਰੀ ਲਾਲ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਉਸਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਬੱਚਾ, ਅਨੁਰਾਗ ਆਨੰਦ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।[4]
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1980 ਵਿੱਚ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਵਾਰਾਣਸੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ, ਲਖਨਊ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ, ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਕਲਚਰਲ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ, NCZCC ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਮੰਤਰਾਲਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲਾ, ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ, ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਟੀ-ਸੀਰੀਜ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
2017 ਵਿੱਚ, ਉਹ 40 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਨ ਕਰੀਅਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰੀਆ ਕੰਨਿਆ ਇੰਟਰ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਈ। [5] ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਜਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹੋਰ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ, ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[6]
ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]
- 2022 – ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ
- 2021 – ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੀ ਸ਼ੋਧ ਸੰਵਰਧਨ ਅਵਾਰਡ
- 2021 – ਕਾਜਲੀ ਕੋਕਿਲਾ ਅਵਾਰਡ
- 2021 - ਯੋਗਾ ਸਿੱਖਿਆਿਕਾ ਇਵਮ ਕਾਜਲੀ ਗਾਯਿਕਾ ਅਵਾਰਡ
- 2021, 2010 – ਸਾਰਕ ਫੋਸਵਾਲ ਅਵਾਰਡ
- 2021, 2020, 2019 – ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
- 2020 – ਕਾਸ਼ੀ ਆਨੰਦ ਸਨਮਾਨ
- 2019 – ਹਰਿਤ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਸਵੱਛ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਸ਼ਿਸ਼ਟ ਸਨਮਾਨ
- 2019 – ਕਾਜਲੀ ਕਾਰਜਸ਼ਾਲਾ ਮੁਖੀ ਪ੍ਰਸ਼ਿਕਸ਼ਾ ਅਵਾਰਡ
- 2017 – ਨਮਾਮੀ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਸਨਮਾਨ
- 2017 – ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ
- 2011 – ਵੈਸ਼ਿਆ ਗੌਰਵ ਸਨਮਾਨ
- 2008 – ਅਮਰ ਉਜਾਲਾ ਦੁਆਰਾ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸਨਮਾਨ
- 1996 – ਕਾਜਲੀ ਸਮਰਾਗੀ ਅਵਾਰਡ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "मीरजापुर की कजरी गायिका अजिता श्रीवास्तव को पद्मश्री, संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार से भी हो चुकी हैं सम्मानित". Zee News (in ਹਿੰਦੀ). Retrieved 2022-03-22.
- ↑ "Padma Awardees 2022" (PDF). Padma Awards.
- ↑ "पद्म पुरस्कार 2022 : मीरजापुर की कजरी गायिका अजीता श्रीवास्तव को पद्मश्री, 42 वर्षों की निरंतर साधना व तप के बाद मिली सफलता". Dainik Jagran (in ਹਿੰਦੀ). Retrieved 2022-03-22.
- ↑ "वाराणसी के 6 लोगों को मिला पदम पुरस्कार, मिर्ज़ापुर की अजीता श्रीवास्तव भी शामिल, जानिए इनके जीवन की कहानी". mirzapurofficial.in (in ਹਿੰਦੀ). 2022-01-27. Retrieved 2022-03-22.
- ↑ "कजरी गायिका अजिता श्रीवास्तव को मिला पद्मश्री अवॉर्ड, 36 वर्षों से गायन के क्षेत्र में कर रही हैं काम". ETV Bharat News. Retrieved 2022-03-22.
- ↑ Ganga, A. B. P. (2022-01-26). "मिर्जापुर की प्रसिद्ध कजली गायिका अजीता श्रीवास्तव को मिला पद्म श्री अवार्ड, ऐसा रहा करियर". www.abplive.com (in ਹਿੰਦੀ). Retrieved 2022-03-22.