ਗਰੁੱਪ 11 ਤੱਤ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਗਰੁੱਪ 11
Hydrogen (diatomic nonmetal)
ਹੀਲੀਅਮ (noble gas)
Lithium (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Carbon (polyatomic nonmetal)
Nitrogen (diatomic nonmetal)
Oxygen (diatomic nonmetal)
Fluorine (diatomic nonmetal)
Neon (noble gas)
Sodium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silicon (metalloid)
Phosphorus (polyatomic nonmetal)
Sulfur (polyatomic nonmetal)
Chlorine (diatomic nonmetal)
Argon (noble gas)
Potassium (alkali metal)
Calcium (alkaline earth metal)
Scandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Chromium (transition metal)
Manganese (transition metal)
Iron (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nickel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (polyatomic nonmetal)
Bromine (diatomic nonmetal)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (diatomic nonmetal)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanide)
Cerium (lanthanide)
Praseodymium (lanthanide)
Neodymium (lanthanide)
Promethium (lanthanide)
Samarium (lanthanide)
Europium (lanthanide)
Gadolinium (lanthanide)
Terbium (lanthanide)
Dysprosium (lanthanide)
Holmium (lanthanide)
Erbium (lanthanide)
Thulium (lanthanide)
Ytterbium (lanthanide)
Lutetium (lanthanide)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (metalloid)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinide)
Thorium (actinide)
Protactinium (actinide)
Uranium (actinide)
Neptunium (actinide)
Plutonium (actinide)
Americium (actinide)
Curium (actinide)
Berkelium (actinide)
Californium (actinide)
Einsteinium (actinide)
Fermium (actinide)
Mendelevium (actinide)
Nobelium (actinide)
Lawrencium (actinide)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Ununtrium (unknown chemical properties)
Flerovium (post-transition metal)
Ununpentium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Ununseptium (unknown chemical properties)
Ununoctium (unknown chemical properties)
ਆਈਯੂਪੈਕ ਸਮੂਹ ਸੰਖਿਆ 11
ਤੱਤ ਪੱਖੋਂ ਨਾਂ ਤਾਂਬਾ ਗਰੁੱਪ
ਥੋਥਾ ਨਾਂ ਸਿੱਕੇ ਬਣਾੳੁਣ ਵਾਲੀ ਧਾਤ
ਕੈਸ ਸਮੂਹ ਸੰਖਿਆ
(ਯੂ.ਐੱਸ.; pattern A-B-A)
IB
ਪੁਰਾਣਾ ਆਈਯੂਪੈਕ ਨੰਬਰ
(ਯੂਰਪ; pattern A-B)
IB

↓ ਪੀਰਡ
4
Image: Native copper
ਤਾਂਬਾ (Cu)
29 ਅੰਤਰਕਾਲੀ ਧਾਤਾਂ
5
Image: Silver dendritic crystal
ਚਾਂਦੀ (Ag)
47 ਅੰਤਰਕਾਲੀ ਧਾਤਾਂ
6
Image: Gold crystals
ਸੋਨਾ (Au)
79 ਅੰਤਰਕਾਲੀ ਧਾਤਾਂ
7 ਰੋਇੰਟਜੀਨੀਅਮ (Rg)
111 unknown chemical properties

Legend
ਪ੍ਰਾਈਮੋਡੀਅਲ ਤੱਤ
ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਤੱਤ
ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਖਿਆ ਰੰਗ:
black=solid

ਗਰੁੱਪ 11, ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ ਦਾ ਗਿਆਰਵਾਂ ਗਰੁੱਪ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਾਂਬਾ, ਚਾਂਦੀ, ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਰੋਇੰਟਜੀਨੀਅਮ ਤੱਤ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਸਿੱਕੇ ਵਾਲਾ ਗਰੁੱਪ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਤੱਤ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੱਤ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤੱਤ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਗਿਆਤ ਹਨ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਤੱਤ ਦੀ ਵੀ ਰਸਾਇਣਕ ਗੁਣ ਵਿੱਚ ਇਕਸਾਰਤਾ ਹੈ।

ਗੁਣ[ਸੋਧੋ]

Z ਤੱਤ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨ ਤਰਤੀਬ
29 ਤਾਂਬਾ 2, 8, 18, 1
47 ਚਾਂਦੀ 2, 8, 18, 18, 1
79 ਸੋਨਾ 2, 8, 18, 32, 18, 1
111 ਰੋਇੰਟਜੀਨੀਅਮ 2, 8, 18, 32, 32, 17, 2

ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਤਾਂਬਾ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦਾ ਰੰਗ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਧਾਤਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਦਾ ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਤੀਰੋਧ ਘੱਟ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਉਪਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਹੋਂਦ[ਸੋਧੋ]

ਸਿੱਕੇ[ਸੋਧੋ]

  • ਸੋੋਨੇ ਦੇ ਸਿੱਕੇ: 90% ਸੋਨੇ ਤੋਂ ਜਾਂ 22 ਕੈਰਟ (91.66%) ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸੇ ਤਾਬਾ ਜਾਂ ਚਾਂਦੀ ਮਿਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਾਫਾ ਸੋਨਾ ਵਿੱਚ 99.999% ਸੋਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
  • ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਸਿੱਕੇ: ਵਿੱਚ 90% ਚਾਂਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਟਰਲਿੰਗ ਚਾਂਦੀ ਵਿੱਚ (92.5%) ਚਾਂਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਖੇਡਾਂ ਵਾਲੇ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਤਮਗੇ ਵਿੱਚ 83.5% ਚਾਂਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
  • ਤਾਂਬਾ ਦਾ ਸਿੱਕਾ: ਵਿੱਚ 97% ਤਾਂਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਾ ਜਿਸਤ ਅਤੇ ਟਿਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Greenwood and Earnshaw, p. 1173