ਚੰਦਨ ਯਾਤਰਾ
ਚੰਦਨਾ ਯਾਤਰਾ ਜਿਸਨੂੰ ਗੰਧਲੇਪਨ ਯਾਤਰਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪੁਰੀ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਚੰਦਨ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਅਰਥ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਚੰਦਨ ਯਾਤਰਾ, ਜੋ ਕਿ 42 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ: ਬਹਾਰਾ ਚੰਦਨਾ ਅਤੇ ਭੀਤਰ ਚੰਦਨਾ।
ਬਹਾਰਾ ਚੰਦਨਾ
[ਸੋਧੋ]
ਬਹਾਰਾ ਚੰਦਨ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 21 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲਾਨਾ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਉਤਸਵ ਲਈ ਰੱਥਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1]
ਪਹਿਲੇ 21 ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੰਚ ਪਾਂਡਵ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਪੰਜ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸਿੰਘਦੁਆਰੇ ਜਾਂ ਪੁਰੀ ਦੇ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਦੇ ਸ਼ੇਰ ਗੇਟ ਤੋਂ ਨਰਿੰਦਰ ਤੀਰਥ ਸਰੋਵਰ ਤੱਕ ਜਲੂਸ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਮਦਨਮੋਹਨਾ, ਭੂਦੇਵੀ, ਸ਼੍ਰੀਦੇਵੀ ਅਤੇ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇਵਤੇ 21 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਰੇਂਦਰ ਤ੍ਰਿਥਾ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ 'ਤੇ ਦੋ ਚਾਪਾਂ (ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ), ਅਰਥਾਤ ਨੰਦਾ ਅਤੇ ਭਦਰ 'ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3] ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਸਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਨਰੇਂਦਰਾ ਤਲਾਅ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਕਰੂਜ਼ ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਜਾਈਆਂ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭੀਤਰ ਚੰਦਨਾ
[ਸੋਧੋ]ਪਿਛਲੇ 21 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹੋਈਆਂ ਰਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[4] ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇੱਥੇ ਚਾਰ ਮੌਕਿਆਂ, ਅਮਾਵਸਿਆ, ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੀ ਰਾਤ, ਸ਼ਸ਼ਤੀ ਅਤੇ ਚਮਕੀਲੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ' ਤੇ ਖੇਡਣ ਵਾਲੀ ਸਵਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[5]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Akshya Tritiya in Jagannath Temple - Information & Articles – Information & Articles - Orissa News, Oriya News". news.fullodisha.com. 2012. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 16 May 2012.
From this day, the chariot making work of world fomous [sic] rathyatra is started
- ↑ "Details of Chandan Yatra". Archived from the original on 2009-09-27. Retrieved 2023-02-14.
- ↑ "Chariot construction, Chandan Yatra begin in Puri". The Daily Pioneer. PNS. 10 May 2016. Retrieved 21 May 2016.
- ↑ Panda, Namita (6 May 2011). "The Telegraph - Calcutta (Kolkata) | Orissa | Time to build rath, buy gold". telegraphindia.com. Calcutta, India. Retrieved 16 May 2012.
the next 21 days will be celebrated indoors only in the Bhitara Chandana
- ↑ "Chandan Yatra in Puri, Chandan Yatra, Chandan Yatra Festival Puri, Famous Puri Chandan Yatra". visitodisha.net. 2012. Archived from the original on 15 ਮਾਰਚ 2012. Retrieved 16 May 2012.
the playful ride happens here on four occasions