ਜਮੀਲਾ ਰਜ਼ਾਕ
ਜਮੀਲਾ ਰਜ਼ਾਕ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Jamila Razzaq; ਜਨਮ 1937) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ।[1] ਉਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਨਯਾ ਦੌਰ (1958), ਫੈਸਲਾ (1959), ਔਰ ਭੀ ਗਮ ਹੈਂ (1960), ਗੁਲ ਬਕਾਵਲੀ (1961), ਇੰਕਲਾਬ (1962) ਅਤੇ ਇਸ਼ਕ ਪਰ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ (1963) ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਰੱਜ਼ਾਕ ਦਾ ਜਨਮ 1937 ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਫਾਤਮਾ ਬੇਗਮ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਨਵਾਬ ਸਿਦੀ ਇਬਰਾਹਿਮ ਮੁਹੰਮਦ ਯਾਕੂਤ ਖਾਨ III ਸਚਿਨ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਸਨ। ਉਸਦੀਆਂ ਮਾਸੀ ਜ਼ੁਬੈਦਾ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ ਮੂਕ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਟਾਕੀ ਫਿਲਮ ਆਲਮ ਆਰਾ (1931) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਔਰਤ ਸੀ।
ਰਜ਼ਾਕ ਦੀ ਮਾਂ ਸੁਲਤਾਨਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਫਿਲਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਮੂਕ ਫਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਾਕੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਸੁਲਤਾਨਾ ਫਿਰ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਰਗਰਮ ਰਹੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਫਿਲਮ, ਹਮ ਏਕ ਹੇਨ (1961),[3][4] ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਆਦਮਜੀ ਗਰੁੱਪ ਆਫ਼ ਕੰਪਨੀਜ਼ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸੇਠ ਰਜ਼ਾਕ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।[5]
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਰਜ਼ਾਕ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਆਪਣੀ ਸਹੇਲੀ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੁਮਾਯੂੰ ਮਿਰਜ਼ਾ ਦੁਆਰਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੀ ਅਗਲੀ ਫਿਲਮ, ਇੰਤੇਖਾਬ (1955) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ।[6][7] ਉਹ ਮਸੂਦ ਅਤੇ ਨਈਅਰ ਸੁਲਤਾਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਸੀ।[8]
1956 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਬਾਨੋ ਦੇ ਨਾਲ ਫੰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਫਿਲਮ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤਾਉੱਲ੍ਹਾ ਹਾਸ਼ਮੀ ਆਪਣੀ ਫਿਲਮ ਨਿਆ ਦੂਰ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੰਤੇਖਾਬ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਫਿਲਮ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਅਸਲਮ ਪਰਵੇਜ਼, ਨੀਲੋ ਅਤੇ ਯੂਸਫ ਖਾਨ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਸੀ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਹਿੱਟ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਰਜ਼ਾਕ ਇਸ ਫਿਲਮ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ।
1959 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸ਼ਮੀਮ ਆਰਾ, ਲਹਿਰੀ, ਦੀਬਾ ਅਤੇ ਯੂਸਫ ਖਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫੈਸਲਾਲਾ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਜਫਰ ਬੁਖਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮ ਰਹੀ ਸੀ।
1960 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਗਾ ਤਾਲੀਸ਼ ਅਤੇ ਲਹਿਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਯੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਨਜ਼ੀਰ ਸੂਫੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਹ ਤਾਲਿਸ਼, ਨਿਰਾਲਾ ਅਤੇ ਲਹਿਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਔਰ ਭੀ ਗਮ ਹੈਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਜਿਸ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਏ.ਐਚ. ਸਿੱਦੀਕੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਨਸ਼ੀ ਦਿਲ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਅਤੇ ਸੁਧੀਰ ਅਭਿਨੀਤ ਗੁਲ ਬਕਾਓਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਕੁਝ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਰੰਗਦਾਰ ਸਨ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਹਿੱਟ ਰਹੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਮਾਣ ਦਿੱਤਾ।
1961 ਵਿੱਚ, ਰੱਜ਼ਾਕ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਹਾਮ ਏਕ ਹੇਨ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ, ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਫਯਾਜ਼ ਹਾਸ਼ਮੀ ਦੁਆਰਾ ਏ. ਹਮੀਦ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਸਲਮ ਪਰਵੇਜ਼ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਫਿਲਮ ਨੇ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਈ, ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ। ਇਸਦੀ ਸਾਖ ਅਗਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕ ਹੁਣ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਾਸਟਰਪੀਸ ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।[9] ਅਗਲੇ ਸਾਲ 1962 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸ਼ਮੀਮ ਆਰਾ ਅਤੇ ਹਬੀਬ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਕਿਲਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
1963 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਇਲਿਆਸ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੇ ਘਰੇਲੂ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਇਸ਼ਕ ਪਰ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਵਿੱਚ ਅਸਲਮ ਪਰਵੇਜ਼, ਨੀਲੋ, ਲਹਿਰੀ ਅਤੇ ਬੀਬੋ ਨਾਲ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਸ਼ਰੀਫ ਨਈਅਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਸੁਪਰਹਿੱਟ ਰਹੀ ਸੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਜਮੀਲਾ ਨੇ 1963 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਵਕਾਰ ਹਸਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਹਨ। [10] [11] [12]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Cinema the World Over - Volumes 1-3. National Film Development Corporation (Pakistan). p. 30.
- ↑ "Lollywood – Bollywood… the never ending bond". Galaxy Lollywood. February 17, 2023.
- ↑ "Jamila Razzaq". Pakistan Film Magazine. April 4, 2023.
- ↑ "جمیلہ رزاق نے انتخاب سے فلمی کیرئیر شروع کیا". Express.pk. 11 September 2013. Archived from the original on 3 December 2022.
- ↑ "Waqar Hasan – A pioneer with a touch of class". Cricket World. November 8, 2022.
- ↑ "Jamila Razzaq". Cineplot.com. Archived from the original on 3 March 2019. Retrieved 19 September 2009.
- ↑ Gazdar, Mushtaq (1997). Pakistan Cinema, 1947-1997. Oxford University Press. p. 245. ISBN 0-19-577817-0.
- ↑ Pakistan Quarterly - Volumes 12-13. Pakistan Publications. p. 48.
- ↑ "جمیلہ رزاق". Weekly Nigar Lahore (Golden Jubilee Number): 128. 2000.
- ↑ Illustrated Weekly of Pakistan Volume 17. Pakistan Herald Publications. p. 10.
- ↑ "Stylish, reliable cricketing legend Waqar Hasan will be missed". Dawn Newspaper. March 23, 2023.
- ↑ Pakistan & Gulf Economist Volume 3. S. Akhtar Ali. p. 3.