ਜ਼ੋਹਰਾਬਾਈ ਅੰਬਾਲੇਵਾਲੀ

ਜ਼ੋਹਰਾਬਾਈ ਅੰਬੇਵਾਲੀ
ਤਸਵੀਰ:Zohrabai Ambalewali.jpg
ਜਨਮ	ਜ਼ੋਹਰਾਬਾਈ 1918 ਅੰਬਾਲਾ, ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ (ਮੌਜੂਦਾ ਦਿਨ ਅੰਬਾਲਾ, ਹਰਿਆਣਾ, ਭਾਰਤ)
ਮੌਤ	21 ਫਰਵਰੀ 1990(1990-02-21) (ਉਮਰ 71–72)
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ	ਭਾਰਤੀ
ਪੇਸ਼ਾ	ਗਾਇਕਾ
ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ	1932–1953
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ	ਰਤਨ (ਫਿਲਮ) (1944) ਜ਼ੀਨਤ (1945 ਫਿਲਮ) (1945) ਅਨਮੋਲ ਘੜੀ (1946)
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	ਫਕੀਰ ਮੁਹੰਮਦ

ਜ਼ੋਹਰਾਬਾਈ ਅੰਬੇਵਾਲੀ (1918 – 21 ਫਰਵਰੀ 1990) 1930 ਅਤੇ 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਰੰਭ ਅਤੇ ਮੱਧ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਹਿਲਾ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

ਉਹ 1944 ਦੇ ਹਿੱਟ ਰਤਨ (1944) ਵਿੱਚ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤਾਂ, "ਅੰਖੀਆਂ ਮਿਲਕੇ ਜੀਆ ਭਰਮਾਕੇ" ਅਤੇ "ਆਈ ਦੀਵਾਲੀ, ਆਈ ਦੀਵਾਲੀ" ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਉਲਟ ਜਾਂ ਘੱਟ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਰੇਂਜ ਦੇ ਗਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨੌਸ਼ਾਦ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ "ਉਰਨ ਖਟੋਲੇ ਪੇ ਉਡ। ਜੌਨ", ਅਨਮੋਲ ਘੜੀ (1946) ਵਿੱਚ ਸ਼ਮਸ਼ਾਦ ਬੇਗਮ ਨਾਲ ਦੋਗਾਣਾ, ਵੀ ਨੌਸ਼ਾਦ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਹੇਠ। ਉਹ, ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ, ਸ਼ਮਸ਼ਾਦ ਬੇਗਮ ਅਤੇ ਅਮੀਰਬਾਈ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਨਾਲ, ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਗੀਤਾ ਦੱਤ ਅਤੇ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਵਰਗੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਜ਼ੋਹਰਾਬਾਈ ਅੰਬੇਵਾਲੀ ਦਾ ਕਰੀਅਰ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।

ਅਜੋਕੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਅੰਬਾਲਾ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪਾਲੀ-ਪੋਸਣ, ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਗਾਇਕਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਉਸਦੇ ਉਪਨਾਮ, 'ਅੰਬਾਲੇਵਾਲੀ' ਨੂੰ ਉਧਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਨੇ ਗੁਲਾਮ ਹੁਸੈਨ ਖਾਨ ਅਤੇ ਉਸਤਾਦ ਨਾਸਿਰ ਹੁਸੈਨ ਖਾਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਆਗਰਾ ਘਰਾਣੇ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ।

ਫਿਲਮਾਂ

• ਡਾਕੂ ਕੀ ਲੜਕੀ (1933)
• ਗ੍ਰਾਮੋਫੋਨ ਸਿੰਗਰ (1938)
• ਗੀਤ (1944)
• ਪਹਿਲੇ ਆਪ (1944)
• ਰਤਨ (1944)
• ਜ਼ੀਨਤ (1945)
• ਸੋਹਣੀ ਮਹੀਵਾਲ (1946)
• ਅਨਮੋਲ ਘੜੀ (1946)
• ਦੇਵਰ (1946)
• ਏਲਾਨ (1947)
• ਮੇਲਾ (1948)
• ਚੁਨਰੀਆ (1948)
• ਮਹਿਲ (1949)
• ਦਿਲ ਕੀ ਬਸਤੀ (1949)
• ਪ੍ਰੀਤ ਕਾ ਗੀਤ (1950)
• ਜਾਦੂ (1951)
• ਕਸ਼ਮੀਰ (1951)
• ਊਸ਼ਾ ਕਿਰਨ (1952)