ਟੌਡਾਹ ਝੀਲ
 | ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਤਸਦੀਕ ਲਈ ਹੋਰ ਹਵਾਲੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। (May 2013) |
| ਟੌਡਾਹ ਝੀਲ | |
|---|---|
 ਟੌਡਾਹ ਝੀਲ ਦਾ ਏਰੀਅਲ ਦ੍ਰਿਸ਼ | |
  ਟੌਡਾਹ ਝੀਲ Location in Nepal | |
| ਸਥਿਤੀ | ਕਾਠਮੰਡੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਕੀਰਤੀਪੁਰ |
| ਗੁਣਕ | 27°38′55″N 85°16′55″E / 27.6487°N 85.2820°E |
| Lake type | Freshwater |
| Primary inflows | Generally natural waterbody but inlets from nearby irrigation of remaining field water |
| Primary outflows | Overflows through two taps during rainy season |
| Basin countries | ਨੇਪਾਲ |
| Surface area | 463 hectares (1,140 acres) |
| Settlements | ਕਿਰਤੀਪੁਰ |
ਟੌਡਾਹ ਝੀਲ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਕਾਠਮੰਡੂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਝੀਲ ਹੈ।
ਮਿਥਿਹਾਸਿਕ ਮੂਲ[ਸੋਧੋ]
ਟੌਡਾਹ ਝੀਲ ਦਾ ਨਾਂ ਨੇਵਾਰੀ ਸ਼ਬਦਾਂ 'ਤਾ' ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸੱਪ ਅਤੇ 'ਡਾਹ', ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਝੀਲ। ਝੀਲ ਨੂੰ ਉਸ ਵਿਸ਼ਾਲ ਝੀਲ ਦਾ ਇੱਕ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਪੂਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਕਾਠਮੰਡੂ ਸ਼ਹਿਰ ਬੈਠਦਾ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਬੋਧੀ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਪਾਤਰ ਮੰਜੂਸ਼੍ਰੀ ਨੇ ਘਾਟੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਪਹਾੜੀ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਨਿਕਲਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ ਬਣ ਗਈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਸੀ। ਲੋਕ-ਕਥਾਵਾਂ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਪਹਾੜੀ ਵਿੱਚ ਇਹ "ਕੱਟ" ਚੋਬਰ ਘਾਟੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਤੰਗ ਰਸਤਾ ਜਿੱਥੋਂ ਬਾਗਮਤੀ ਨਦੀ ਕਾਠਮੰਡੂ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਝੀਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਹਾੜੀਆਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਕੁਝ ਛੋਟੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਅਤੇ ਤਾਲਾਬ ਬਣ ਗਏ। ਟੌਡਾਹ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਾਲਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1]
ਜਦੋਂ ਝੀਲ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਹੋਇਆ, ਅਣਗਿਣਤ ਨਾਗ, ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਜੀਵ ਜੋ ਅੱਧੇ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਅੱਧੇ ਸੱਪ ਸਨ, ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾਗਾ ਰਾਜਾ ਕਾਰਕੋਟਕ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਕ੍ਰੋਧ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ, ਟੌਡਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਹਿਲ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਪਰੇ ਦੌਲਤ ਜੜੀ ਹੋਈ ਸੀ।[1] ਸੱਪ ਰਾਜਾ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੱਪਾਂ ਦੀ ਪਰਜਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਰਾਜੇ ਨੇ ਝੀਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਵਿਘਨ ਨਾ ਪਵੇ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਤੈਰਾਕੀ ਜਾਂ ਮੱਛੀਆਂ ਨਹੀਂ ਫੜਦੇ।
ਜਾਨਵਰ[ਸੋਧੋ]
ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਵਾਸੀ ਹਨ, ਕੁਝ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਹਨ। ਕੁਝ ਨਿਵਾਸੀ ਪੰਛੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਪਤੰਗ, ਕਾਲਾ ਡਰੋਂਗੋ, ਕੈਟਲ ਈਗਰੇਟ, ਓਰੀਐਂਟਲ ਮੈਗਪੀ ਰੋਬਿਨ, ਕਾਮਨ ਮਾਈਨਾ, ਜੰਗਲ ਕਾਂ, ਗੁਲਾਬ-ਰਿੰਗਡ ਪੈਰਾਕੀਟ, ਸਫੈਦ-ਗਲੇ ਵਾਲਾ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਅਤੇ ਲਾਲ-ਵੈਂਟਡ ਬੁਲਬੁਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਬਾਰਨ ਨਿਗਲ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕੋਇਲ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੇਟ ਕੋਰਮੋਰੈਂਟ, ਰਡੀ ਸ਼ੈਲਡਕ, ਉੱਤਰੀ ਸ਼ੋਵੇਲਰ, ਮੈਲਾਰਡ ਡਕ, ਗਡਵਾਲ, ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਕੂਟ, ਉੱਤਰੀ ਪਿਨਟੇਲ ਅਤੇ ਆਮ ਟੀਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੱਡੇ ਕਾਰਪਸ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਕਾਮਨ ਕਾਰਪ, ਸਿਲਵਰ ਕਾਰਪ, ਗ੍ਰਾਸ ਕਾਰਪ, ਬਿਗਹੈੱਡ ਕਾਰਪ ਅਤੇ ਰੰਗੀਨ ਕਾਰਪ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਗੈਰ-ਮੂਲ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੇ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੂਲ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜੱਦੀ ਮੱਛੀ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਅਤੇ ਸੱਪ ਦੇ ਸਿਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਝੀਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਗਿੱਦੜ, ਭਾਰਤੀ ਸਲੇਟੀ ਮੂੰਗੀ ਅਤੇ ਕਈ ਚੂਹੇ ਵਰਗੇ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਚੈਕਰਡ ਕੀਲਬੈਕ ਅਤੇ ਓਰੀਐਂਟਲ ਗਾਰਡਨ ਲਿਜ਼ਰਡ ਅਕਸਰ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੱਪ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 Candiani, Gianantonio. "The lake of snakes". ECS Nepal. Archived from the original on 3 April 2013. Retrieved 18 February 2013.