ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਨਾਦੀਆ ਮੁਰਾਦ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਨਾਦੀਆ ਮੁਰਾਦ
ਨਾਦੀਆ ਮੁਰਾਦ 2018 ਵਿੱਚ
ਨਾਦੀਆ ਮੁਰਾਦ 2018 ਵਿੱਚ
ਜਨਮ
ਨਾਦੀਆ ਮੁਰਾਦ ਬਾਸੀ ਤਹ

1993 (ਉਮਰ 31–32)
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਇਰਾਕੀ
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮਆਖਰੀ ਲੜਕੀ: ਮੇਰੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ, ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਵਿਰੁੱਧ ਮੇਰੀ ਲੜਾਈ
ਨਾਦੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲ
ਪੁਰਸਕਾਰ

ਨਾਦੀਆ ਮੁਰਾਦ ਬਾਸੀ ਤਹ (Arabic: نادية مراد باسي طه ; ਜਨਮ 1993)[1] ਇੱਕ ਇਰਾਕੀ ਯਾਜ਼ੀਦੀ[2][3] ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ ਜੋ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। 2014 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਕਸਬੇ ਕੋਚੋ ਤੋਂ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਉਸਨੂੰ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ।[4]

ਮੁਰਾਦ, "ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ, ਸਮੂਹਕ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ, ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਰੀਂ ਖੜਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ" ਨਾਦੀਆ-ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹੈ।[5]

2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਅਤੇ ਡੈਨੀਸ ਮੁਕਵੇਜ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ" ਲਈ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6] ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਇਰਾਕੀ ਅਤੇ ਯਜੀਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।[7]

ਮੁੱਢਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਆਈਐਸਆਈਐਸ ਦੁਆਰਾ ਫੜੇ ਜਾਣਾ

[ਸੋਧੋ]

ਮੁਰਾਦ ਦਾ ਜਨਮ ਇਰਾਕ ਦੇ ਸਿੰਜਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕੋਕੋ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ[8] ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ, ਯਜ਼ੀਦੀ ਘੱਟਗਿਣਤੀ ਸਮੂਹ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ।[9] 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ, ਮੁਰਾਦ ਉੱਤਰੀ ਇਰਾਕ ਦੇ ਸਿੰਜਰ ਦੇ ਕੋਕੋ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਯਜੀਦੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 600 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ - ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਦੀਆ ਦੇ ਛੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਮਤਰੇਏ ਭਰਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ - ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਗ਼ੁਲਾਮ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਉਸ ਸਾਲ, ਮੁਰਾਦ 6,700 ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਜੀਦੀ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਨੇ ਕੈਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ 15 ਅਗਸਤ 2014 ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[10] ਉਸਨੂੰ ਮੋਸੂਲ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ਼ੁਲਾਮ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ, ਸਿਗਰੇਟ ਨਾਲ ਸਾੜਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ ਕੋਲੋਂ ਘਰ ਦਾ ਤਾਲਾ ਖੁਲ੍ਹਾ ਰਹਿ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਉਥੋਂ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਈ। ਮੁਰਾਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੁਆਂਢੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਲਿਆ, ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਤਸਕਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸਨ, ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਉਸਨੇ ਉੱਤਰੀ ਇਰਾਕ ਦੇ ਦੁਹੋਕ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਲਈ ਰਸਤਾ ਬਣਾਇਆ।[11] ਉਹ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ[12] ਜਾਂ ਨਵੰਬਰ 2014 ਵਿੱਚ ਆਈਐਸਆਈਐਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਗਈ ਸੀ।

ਫਰਵਰੀ 2015 ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਗਵਾਹੀ ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਖ਼ਬਾਰ ਲਾ ਲਿਬ੍ਰੇ ਬੈਲਜੀਕ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਰਵਾਂਗਾ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਕੰਟੇਨਰ ਤੋਂ ਬਣਾਈ ਪਨਾਹਗਾਹ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ।[12] 2015 ਵਿਚ, ਉਹ ਜਰਮਨ ਦੇ ਬਾਡੇਨ-ਵਰਟਮਬਰਗ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ 1,000 ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜੋ ਉਸਦਾ ਨਵਾਂ ਘਰ ਬਣ ਗਿਆ।[13][14]

ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ

[ਸੋਧੋ]

16 ਦਸੰਬਰ 2015 ਨੂੰ ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਟਕਰਾਅ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ।ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਸੀ ਜਦੋਂਂ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਬਾਰੇ ਕੌਂਸਲ ਨੂੰ ਕਦੇਂ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਜਦੂਤ ਵਜੋਂਂ ਉਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਮੁਰਾਦ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਆਲਮੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਵਕਾਲਤ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਵੇਗਾ। ਮੁਰਾਦ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀਆਂ ਗਵਾਹੀਆਂ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਟਕਰਾਅ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਸਤੰਬਰ, 2016 ਵਿੱਚ ਅਟਾਰਨੀ ਅਮਲ ਕਲੋਨੀ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਸ਼ਾ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧ ਦਫਤਰ ਅੱਗੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਫੈਂਸਲੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਈ ਸੀ। ਜੂਨ 2016 ਵਿੱਚ ਆਈਐਸਆਈਐਲ ਦੇ ਕ ਕਲੋਨੀ ਨੇ ਆਈਐਸਆਈਐਲ ਦੁਆਰਾ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ, ਬਲਾਤਕਾਰ, ਅਤੇ ਤਸਕਰੀ ਨੂੰ “ਇੱਕ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਬੁਰਾਈ ਦੀ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ” ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਨਲਾਈਨ ਮੌਜੂਦਾ ਗੁਲ਼ਾਮ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹੈਮਾਂਡਰਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮੁਰਾਦ ਦੀ ਕਲਾਇੰਟ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਮੁਰਾਦ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਗੰਭੀਰ।ਸਤੰਬਰ, 2016 ਵਿਚ, ਮੁਰਾਦ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਟੀਨਾ ਬ੍ਰਾਊਨ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਨਾਦੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ। ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਵਕਾਲਤ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਦੇ ਬਚਾਅ ਲਈ ਮਾਣ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਦਭਾਵਨਾ ਰਾਜਦੂਤ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵੈਟੀਕਨ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ "ਯਜੀਦੀਸ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਆਈਐਸਆਈਐਸ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਲਈ ਵੈਟੀਕਨ ਸਮਰਥਨ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਖਿੱਤੇ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. By Editorial Staff (20 August 2018). "Iraqi Yazidi human rights activist Nadia Murad gets married". Kurd Net - Ekurd.net Daily News.
  2. Murad, Nadia; Krajeski, Jenna (7 November 2017). The Last Girl: My Story of Captivity and My Fight Against the Islamic State (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Little, Brown Book Group. ISBN 9780349009766.
  3. "Nadia Murad". Forbes. Retrieved 5 October 2018.
  4. "Announcement" (PDF). The Nobel Peace Prize. Archived from the original (PDF) on 2018-10-05. Retrieved 2019-11-11. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. "Who is the Nobel Peace Prize 2018 winner Nadia Murad?".
  6. Collard, Rebecca (13 July 2018). "He Helped Iraq's Most Famous Refugee Escape ISIS. Now He's the One Who Needs Help". Time (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 11 November 2018.
  7. 12.0 12.1