ਨਾਸਰ ਆਜ਼ਮ
ਨਾਸਿਰ ਆਜ਼ਮ (ਜਨਮ 1963, ਜੇਹਲਮ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਮਕਾਲੀ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਨਾਸਰ ਆਜ਼ਮ ਦਾ ਜਨਮ ਜੇਹਲਮ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 1963 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ 7 ਸਾਲ (1970) ਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਲੰਡਨ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। [1] ਉਸਨੇ 1980 ਵਿੱਚ ਪੇਂਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਾਲ ਬਰਮਿੰਘਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਿਜਨਸ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। 1983 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਇੱਕ ਡਾਕੂਮੈਂਟਰੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। [2]
2007 ਵਿੱਚ, ਜਾਪਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਜ਼ਮ ਕਾਉਂਟੀ ਹਾਲ ਗੈਲਰੀ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਆਰਟਿਸਟ-ਇਨ-ਰਿਜ਼ੀਡੈਂਸ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਤੇ ਹਾਲੇਆ ਕੰਮ ਦੀ ਇੱਕ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਸੀ। [3] ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਨੁਮਾਇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਦੀ 'ਐਨਾਟੋਮਿਕਾ' ਲੜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜੋ ਫੈਸ਼ਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਚਿੱਤਰਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। [4] 2012 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਲੰਡਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ, ਨਿਊਹੈਮ ਦੇ ਲੰਡਨ ਬੋਰੋ ਵਿੱਚ ਸਿਲਵਰਟਾਊਨ ਵਿੱਚ "ਐਥੀਨਾ" ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ। ਸਿਰਫ਼ ਬਾਰਾਂ ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ, ਇਹ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਕਾਂਸੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਹੈ। [5] ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲ਼ੀ ਮੂਰਤੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮੂਰਤੀ ਦ ਡਾਂਸ ਜਿਸਦੀ ਘੁੰਡ-ਚੁਕਾਈ ਦੀ ਰਸਮ 21 ਫਰਵਰੀ 2008 ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਤੱਟ ਉੱਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਡਬਲਿਨ ਵਿੱਚ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੋਟੈਨਿਕ ਗਾਰਡਨ ਲਈ ਬਣਾਈਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [6]
ਆਜ਼ਮ ਦੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੀ ਅਰਧ- ਅਮੂਰਤ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਲਮ ਡੀ ਕੂਨਿੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। [7] ਉਸ ਦੀਆਂ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਚਿੱਤਰ ਨੂੰ ਬਾਇਓ-ਮੋਰਫਿਕ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਸੰਕੇਤ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਏਨਕੋਡ ਕਰਕੇ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਿਬੰਧਿਤ ਪੈਲੇਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
2010 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਮੌਰਿਸ ਸਿੰਗਰ ਆਰਟ ਫਾਊਂਡਰੀ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਲਈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜ਼ਾਹਰਾ ਮਾਡਰਨ ਆਰਟ ਫਾਊਂਡਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। [8]
'ਪ੍ਰਫਾਰਮੈਂਸ ਪੇਂਟਿੰਗ' ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 2008-10
[ਸੋਧੋ]
2008 ਤੋਂ 2010 ਦੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਆਜ਼ਮ ਦੀਆਂ ਅਨੇਕਾਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ 'ਪ੍ਰਫਾਰਮੈਂਸ ਪੇਂਟਿੰਗ' ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੇਂਟਿੰਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਸਿਰੇ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ, ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਲਾ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਜੁਲਾਈ 2008 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ILYUSHIN 76 MDK ਪੈਰਾਬੋਲਿਕ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ 'ਤੇ ਲਾਈਫ ਇਨ ਸਪੇਸ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਦੋ ਟ੍ਰਿਪਟਾਈਚ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ, ਫਰਾਂਸਿਸ ਬੇਕਨ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ: ਟ੍ਰਿਪਟਾਈਚ ਇੱਕ ਅਤੇ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਬੇਕਨ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ: ਟ੍ਰਿਪਟਾਈਚ ਦੋ ਜਦੋਂ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਵਰਗੀਆਂ ਜਿਹੀਆਂ ਭਾਰ ਰਹਿਤ ਹਾਲਾਤਾਂ ਸਿਰਜੀਆਂ। ਆਜ਼ਮ ਦੀਆਂ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਦੀ 'ਲਾਈਫ ਇਨ ਸਪੇਸ' ਲੜੀ ਦੀ ਬਸੰਤ 2009 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ [9]
ਫਰਵਰੀ 2010 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਾਤਮਕ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ ਲੈਂਡਸਕੇਪਾਂ, ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਝੀਲਾਂ, ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ, ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਰੇਗਿਸਤਾਨਾਂ ਸਮੇਤ 13 ਵੱਡੀਆਂ ਅਮੂਰਤ ਤੇਲ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ। [10] [11] ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਬਿਲਿੰਗਗੇਟ ਫਿਸ਼ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿਖੇ ਫ੍ਰੀਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਾਤਮਕ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ। [12] ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿਚ ਇਕ ਕੈਮਰਾਮੈਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਆਰਟ ਬੀਲੋਅ
[ਸੋਧੋ]ਅਪਰੈਲ 2011 ਵਿੱਚ, ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਆਰਟ ਬੀਲੋਅ ਦੇ ਨਾਲ, ਟੋਕੀਓ ਮੈਟਰੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੋਹਰੀ ਜਨਤਕ ਕਲਾ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਭੂਮੀਗਤ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ - ਵਿਸ਼ਾਲ ਬਰਫੀਲੇ ਕੈਨਵਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਿੰਦੀ। [13] ਜੁਲਾਈ 2008 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਕਲਾਕਾਰ ਫਰਾਂਸਿਸ ਬੇਕਨ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਵਜੋਂ ਜ਼ੀਰੋ ਗਰੈਵਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਟ੍ਰਿਪਟਾਈਚ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਫਰਵਰੀ 2010 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਕੈਮਰਾ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਜ਼ਮ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਦੇ ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਟੁੰਡਰਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਣ ਲਈ ਆਇਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਵੱਡੀਆਂ ਅਮੂਰਤ ਤੇਲ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤਿਅੰਤ ਕਠਿਨ ਮੌਸਮੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ। 2 ਹਫਤਿਆਂ ਲਈ, ਆਜ਼ਮ ਦਾ ਕੰਮ ਟੋਕੀਓ ਦੇ ਸ਼ਿਬੂਆ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਲਿਵਰਪੂਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ 6000 ਮੀਲ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ 2 ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੇ ਬਿਲਬੋਰਡ ਸਪੇਸ 'ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਲੜੀ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ। ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ "ਮੈਂ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਉਜਾੜ, ਚੁੱਪ, ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਖਾਲੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਹਫੜਾ ਦਫੜੀ, ਮਸਰੂਫ ਅਤੇ ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ" [14] ਲਿਵਰਪੂਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਸਟੇਸ਼ਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪੋਸਟਰ ਡਿਸਪਲੇਅ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਰਟ ਬੀਲੋਅ ਨੇ 3-ਮੀਟਰ ਚੌੜੀ ਡਿਜੀਟਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਸ਼ਨ ਸਕ੍ਰੀਨ ਨੂੰ ਮੱਲ ਲਿਆ, [15] ਇੱਕ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਵੀਡੀਓ ਲਿੰਕ ਪਾਇਲਟ ਕਰਕੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਟੋਕੀਓ ਪਲੇਟਫਾਰਮ - ਪੋਸਟਰ ਡਿਸਪਲੇਅ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਜਨਤਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ। ਉਸੇ ਵੀਡੀਓ ਲੂਪ 'ਤੇ ਚੱਲਣਾ ਬਾਫਟਾ ਦੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਐਡ ਬਲਮ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਬਣੀ 2 ਮਿੰਟ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਨਸੀਰ ਆਜ਼ਮ ਨੂੰ ਮਾਇਨਸ 40 ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਕੈਨਵਸ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੂਫ਼ਾਨੀ ਹਵਾ ਦੇ ਧੱਕਿਆਂ ਨਾਲ਼ ਘੁਲਦਾ, ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੈਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ 'ਤੇ, ਜੰਮੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਤੇ, ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ। ਨਾਸਿਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, "ਅੰਨ੍ਹਾ ਕਰਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ, ਹਵਾ ਅਤੇ ਤੀਬਰ ਠੰਡ ਨਾਲ਼ ਮੈਨੂੰ ਜੂਝਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।" ਉਸਦੇ ਕੁਝ ਕੈਨਵਸ ਇੱਕ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਗਏ ਸਨ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਾਡੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਸਾਡੇ ਕੋਲ਼ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਬਿਲਿੰਗਗੇਟ ਬੁਚਰਜ਼ ਮਾਰਕਿਟ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਫ੍ਰੀਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਉੱਦਮ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ, ਅਜਿਹੇ ਬੁਰਸ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜੋ ਏਨੇ ਠਰੇ ਹੋਏ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਐਕਰੀਲਿਕ ਪੇਂਟ ਜੋ ਗੱਠ ਨਾ ਬਣੇ। ਆਰਟ ਬੀਲੋਅ ਨੇ ਸੁਨਾਮੀ, ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪਲਾਂਟ ਦੇ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮੰਡਰਾ ਰਹੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਇਹ ਡਿਸਪਲੇ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਨੀਤੀਗਤ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਬੇਨ ਮੂਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਅਸੀਂ ਇਹ ਇਸ ਯਕੀਨ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਟੋਕੀਓ ਦੇ ਯਾਤਰੀ ਆਪਣੀਆਂ ਬਿਪਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਪਾਸੇ ਧਿਆਨ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲ਼ੇ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਨਗੇ। ਹੁਣ ਆਪਣੀ ਰੀਤ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।" ਇਹ ਟੋਕੀਓ ਮੈਟਰੋ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੀਜੀ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਸੀ। [14]
ਸਾਚੀ ਗੈਲਰੀ, ਲੰਡਨ ਵਿਖੇ ਸੋਲੋ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਸੈਫੁਲ ਮਲੂਕ
[ਸੋਧੋ]
ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Nasser Azam, Esq Authorised Biography - Debrett's People of Today". debretts.com.
- ↑ "BBC Interview, 23 March 1983 - Nasser Azam". YouTube. Archived from the original on 2023-05-02. Retrieved 2023-05-02.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Nasser Azam, Esq Authorised Biography - Debrett's People of Today". debretts.com."Nasser Azam, Esq Authorised Biography - Debrett's People of Today". debretts.com.
- ↑ "Anatomica Cognitive compulsion by Nasser Azam on artnet". artnet.com.
- ↑ London Borough of Newham, Newham Dockside. "Newham Council welcomes tallest bronze sculpture in the UK". uat-www.newham.gov.uk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2023-04-26. Retrieved 2023-04-26.
- ↑ "Sculpture in Context - Contemporary Outdoor Sculpture Exhibition". sculptureincontext.com. Archived from the original on 2021-06-21. Retrieved 2023-05-02.
- ↑ Stonard, Azam: A Short History of Sensation, London 2008
- ↑ Mortished, Carl. "Morris Singer Foundry bought by artist Nasser Azam" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). ISSN 0140-0460. Retrieved 2023-04-26.
- ↑ Dahabiyeh, Nadia (7 July 2008). "Painter prepares for art in space". BBC News.
- ↑ "Zero-G artist puts career on ice" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). 2010-02-17. Retrieved 2023-04-26.
- ↑ Artdaily. "UK Artist Nasser Azam Completes Major Antarctic Performance Painting Series". artdaily.cc (in English). Retrieved 2023-04-26.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Artist Nasser Azam Prepares for Antarctic Painting Expedition in Fish Market Freezer". www.artlistings.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2023-04-26.
- ↑ "Art Below Zero". independent. London. 19 April 2011. Archived from the original on 18 June 2022. Retrieved 7 March 2013.
- ↑ 14.0 14.1 "ArtBelow". artbelow.org.uk. Archived from the original on 2016-03-04. Retrieved 2023-05-02.
- ↑ "Liverpool Street Tube station unveils video artwork". BBC News. 5 April 2011.