ਪਿਆਜ਼
ਪਿਆਜ਼ ਜਾਂ ਗੰਢਾ (ਐਲਿਅਮ ਸੇਪਾ ਐਲ., ਲਾਤੀਨੀ ਸੇਪਾ "ਪਿਆਜ਼" ਤੋਂ) ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਲਬ ਪਿਆਜ਼ ਜਾਂ ਗੰਢੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਸਬਜ਼ੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਨਸ ਅਲੀਅਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਉਗਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਸਣ, ਆਈਸ, ਲੀਕ, ਚੀਵ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਪਿਆਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਪਿਆਜ਼ ਪਲਾਂਟ ਵਿੱਚ ਖੋਖਲੇ, ਨੀਲੇ-ਹਰੇ ਪੱਤੇ ਦਾ ਇੱਕ ਪੱਖਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਬੱਲਬ ਨੂੰ ਸੁੱਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਖਾਸ ਦਿਨ ਲੰਬਾਈ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਲਬ ਛੋਟੇ, ਸੰਕੁਚਿਤ, ਭੂਮੀਗਤ ਸਟੈਮ ਦੇ ਸਿਰੇ ਤੇ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਬਿੱਢੇ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਭੌਤਿਕ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਪੈਮਾਨੇ (ਪੱਤੇ) ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਘਿਰਦੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਤਝੜ (ਜਾਂ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ, ਓਵਨਵੈਂਟਿੰਗ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ), ਪਰਾਗੀਨ ਦੀ ਮੌਤ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਲਬ ਦੀਆਂ ਬਾਹਰੀ ਪਰਤਾਂ ਖ਼ੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਭ੍ਰਸ਼ਟ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਸਲ ਦੀ ਕਟਾਈ ਅਤੇ ਸੁਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਵਰਤਣ ਜਾਂ ਸਟੋਰੇਜ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਇਹ ਫਸਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਫਲਾਈ, ਪਿਆਜ਼ ਅਲਾਰਮ ਅਤੇ ਕਈ ਫੰਜਾਈ ਕਾਰਨ ਸੜਨ ਦੁਆਰਾ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਏ. ਸੇਪਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਈਸਟਸ ਅਤੇ ਆਲੂ ਪਿਆਜ਼, ਕਈ ਬਲਬਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ ਦੀ ਖੇਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਪਿਆਜ ਦੀ ਫਸਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ-ਇੱਕ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਮਈਦੇ ਮਹੀਨੇਦੇ ਕਰੀਬ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਿਆਜ ਭਾਰਤ ਵਲੋਂ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਿਆਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨੇਪਾਲ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਸ਼ਰੀਲੰਕਾ, ਬਾਂਗਲਾਦੇਸ਼, ਇਤਆਦਿ। ਪਿਆਜ ਦੀ ਫਸਲ ਕਰਨਾਟਕ, ਗੁਜਰਾਤ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਜਵਾਬ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਬਿਹਾਰ, ਪੱਛਮ ਬੰਗਾਲ ਮੱਧਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਰਗੀ ਜਗ੍ਹਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਸਮੇਂਤੇ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ 1, 789 ਹਜ਼ਾਰ ਹੇਕਟਰ ਖੇਤਰਫਲ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ 25, 387 ਹਜ਼ਾਰ ਮੀ .ਟਨ ਉਤਪਾਦਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਕੁਲ 287 ਹਜ਼ਾਰ ਹੇਕਟਰ ਖੇਤਰਫਲ ਵਿੱਚ ਉਗਾਏ ਜਾਣ ਉੱਤੇ 2450 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਉੜੀਸਾ, ਕਰਨਾਟਕ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤਮਿਲਨਾਡੁ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਆਦਿ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤਾਇਤ ਵਲੋਂ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਲਕਕੰਦੀਏ ਸਬਜੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਕੰਦ ਸੱਬਜੀਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੰਦ ਤੀਖਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੱਖਾਪਨ ਇੱਕ ਵਾਸ਼ਪਸ਼ੀਲ ਤੇਲ ਏਲਾਇਲ ਪ੍ਰੋਪਾਇਲ ਡਾਏ ਸਲਫਾਇਡ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਜ ਦਾ ਵਰਤੋ ਸੱਬਜੀ, ਮਸਾਲੇ, ਸਲਾਦ ਅਤੇ ਅਚਾਰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੰਦ ਵਿੱਚ ਆਇਰਨ, ਕੈਲਸ਼ਿਅਮ, ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ‘ਸੀ’ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੰਦ ਤੀਖਾ, ਤੇਜ, ਬਲਵਧਰਾਕ, ਕਾਮੋੱਤੇਜਕ, ਸਵਾਦਵਰਧਕ, ਕਸ਼ੁਧਾਵਰਧਕ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰਕਤ ਕੱਟਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿੱਤਰੋਗ, ਸਰੀਰ ਦਰਦ, ਫੋੜਾ, ਖੂਨੀ ਬਵਾਸੀਰ, ਤਿੱਲੀ ਰੋਗ, ਰਤੌਂਧੀ, ਨੇਤਰਦਾਹ, ਮਲੇਰੀਆ, ਕੰਨ ਦਰਦ ਅਤੇ ਪੁਲਟਿਸਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਅਨੀਂਦਰਾ ਨਿਵਾਰਕ(ਬੱਚੀਆਂ ਵਿੱਚ), ਫਿਟ(ਚੱਕਰ)ਵਿੱਚ ਸੁੰਘਾਨੇ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ। ਕੀੜੀਆਂਦੇ ਕੱਟਣ ਵਲੋਂ ਪੈਦਾ ਜਲਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ(ਆਯੁਰਵੇਦ)। ਪਿਆਜ, ਇੱਕ ਤਨਾ ਜੋ ਕਿ ਛੋਟੀ - ਸੀ ਤਸਤਰੀਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤਿਅੰਤ ਹੀ ਮੁਲਾਇਮਸ਼ਾਖਾਵਾਂਵਾਲੀ ਫਸਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੋਲੇ ਅਤੇ ਗੂਦੇਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਰੋਪਣਦੇ 2)ਵਲੋਂ 3 ਮਹੀਨਾ ਬਾਅਦ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਫਸਲ ਮਿਆਦ 120 - 130 ਦਿਨ ਹੈ। ਔਸਤ ਉਪਜ 300 ਵਲੋਂ 375 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਹੇਕਟਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫਸਲ ਮਾਰਚ - ਅਪ੍ਰੇਲ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1]
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਣੇ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪਕਾਏ ਜਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਸੋਈ ਡਿਸ਼ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪਕਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਕੱਚੀਆਂ ਖਾਧੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਪੱਟੀਆਂ ਜਾਂ ਚਟਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕੁਝ ਰਸਾਇਣਕ ਪਦਾਰਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਕ ਪੌਦੇ ਨੂੰ, ਜਿਸ ਦੇ ਪੱਤੇ ਲੰਮੇ ਹਲਕੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭੂਕਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਜਿਸ ਦਾ ਫਲ ਛਿਲੜਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਿਆਜ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਗੰਢਾ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਵਿਚ ਗੱਠਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਿਆਜ ਦੀਆਂ ਭੂਕਾਂ ਨੂੰ ਕੜੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰੇ ਪਿਆਜ ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਨਾਲ ਸਲਾਦ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੱਕੇ ਪਿਆਜ ਨੂੰ ਬਰੀਕ-ਬਰੀਕ ਕੱਟ ਕੇ ਕਣਕ ਤੇ ਵੇਸਣ ਦੇ ਆਟੇ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਹੱਥ ਲਾ ਕੇ ਬਣਾਈ ਰੋਟੀ ਵੀ ਖਾਧੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਰੇ ਪਿਆਜ ਅਤੇ ਪੱਕੇ ਪਿਆਜ ਨੂੰ ਸਬਜ਼ੀ ਅਤੇ ਦਾਲ ਦੇ ਤੜਕੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੱਕੇ ਪਿਆਜ ਦੀ ਵੜੀਆਂ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਸਬਜ਼ੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਿਆਜ ਸਬਜ਼ੀ ਅਤੇ ਦਾਲ ਦੇ ਮਸਾਲੇ ਵਿਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੱਟਣੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਪਕੌੜੇ, ਟਿੱਕੀਆਂ ਆਦਿ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਿਆਜ ਨੂੰ ਸਿਰਕੇ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਆਚਾਰ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਿਆਜ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਆਜ ਦਾ ਬੀਜ ਬੀਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਜ ਦੇ ਬੀਜ ਨੂੰ ਫੱਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਫੱਕ ਤੋਂ ਪਨੀਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਪਨੀਰੀ ਨੂੰ ਪੱਟ ਕੇ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਨੀਰੀ ਤੋਂ ਪਿਆਜ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਹਰ ਘਰ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਪਿਆਜ ਬੀਜਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪਰਿਵਾਰ ਪਿਆਜ ਬੀਜਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਪਿਆਜ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਪਾਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਬਹੁਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚੋਂ ਪਿਆਜ ਮੁੱਲ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ।[2]
ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ ਵਿਗਿਆਨ
[ਸੋਧੋ]ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਪੌਦੇ (ਅਲੀਅਏਮ ਸੇਪਾ), ਨੂੰ ਬਲਬ ਪਿਆਜ਼ ਜਾਂ ਆਮ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੂਲਸ ਐਲਿਓਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਕਾਸ਼ਤ ਕਿਸਮ ਹੈ. ਕਾਰਲ ਲਿਨੀਅਸ ਦੁਆਰਾ ਇਸਨੂੰ 1753 ਵਿੱਚ ਸਪੀਸੀਜ਼ ਪਲਾਨਟਾਰਮ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਇਸਦੇ ਟੈਕਸਾਨੋਮਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ:
- Allium cepa var. aggregatum – G. Don
- Allium cepa var. bulbiferum – Regel
- Allium cepa var. cepa – Linnaeus
- Allium cepa var. multiplicans – L.H. Bailey
- Allium cepa var. proliferum – (Moench) Regel
- Allium cepa var. solaninum – Alef
- Allium cepa var. viviparum – (Metz) Mansf.[3][4]
ਵਰਣਨ
[ਸੋਧੋ]ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਚ' ਬਹੁਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 7000 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਦੋ ਸਾਲਾ ਪੌਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਸਲਾਨਾ ਤੌਰ ਤੇ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 15 ਤੋਂ 45 ਸੈ.ਮੀ. ਦੀ ਉਚਾਈ (5.9 ਤੋਂ 17.7 ਇੰਚ) ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੱਤੇ ਪੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ- ਹਰੇ ਹਰੇ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਦਿਖਾਉਣਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫਲੈਟਾਂਡ, ਫੈਨ-ਆਕਾਰਡ ਸਵਾਹਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਹੋਏ। ਇਹ ਝੋਟੇ, ਖੋਖਲੇ, ਅਤੇ ਸਿਲੰਡਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਫਰੇਟਿਡ ਸਾਈਡ ਦੇ ਨਾਲ। ਉਹ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਤਕ ਦੇ ਚੌੜੇ ਰਾਹ ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਸੀਦ ਟਿਪ ਦੇ ਵੱਲ ਸੁੱਟੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਹਰੇਕ ਪੱਤੇ ਦਾ ਅਧਾਰ ਇੱਕ ਫਲੈਟਾਂਡ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਫੈਦ ਸ਼ੀਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਬੇਸਾਲ ਡਿਸਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਿਸਕ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ, ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਬੰਡਲ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਰਸਤਾ ਲੱਭਦਾ ਹੈ। ਜਿਉਂ ਹੀ ਪਿਆਜ਼ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਣੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਬਣੀ ਚਮਕ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ, ਪੱਤੇ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੱਲਬ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਛਿਲਕੇ ਸੁੱਕੇ ਅਤੇ ਭ੍ਰਸ਼ਟ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਫਸਲ ਫਿਰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਕਟਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸਰਦੀ ਉੱਤੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਲਬ ਦੇ ਵਿਚਲੇ ਵਧ ਰਹੇ ਬਿੰਦੂ ਨੂੰ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਪੱਤੇ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲੰਬੇ, ਚੌਗਿਰਦੇ, ਖੋਖਲੇ ਸਟੈਮ ਦਾ ਪਸਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਚੱਕਰ ਦੁਆਰਾ ਚੋਟੀ ਦੇ। ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਫੈਦ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੋਲਾਕਾਰ ਦੀ umbel ਦਾ ਰੂਪ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਛੋਲਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਰਾਸ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਗਲੋਸੀ ਕਾਲੇ ਅਤੇ ਤਿਕੋਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਉਪਯੋਗ
[ਸੋਧੋ]ਮੂਲ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]
ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਬੇਯਕੀਨੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੰਗਲੀ ਪਿਆਜ਼ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਿਕਾਰਡ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਢੀ ਵਾਲਾ, ਪਿਆਜ਼ ਵਾਲੇ ਪਿਆਜ਼ ਬਹੁਤ ਬਹਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰੰਤੂ ਦੋਵਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤੱਤਵ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ, ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਜਾਂ ਪਰਸ਼ੀਆ ਹਨ। ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ, ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਪਰਸੀਆ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖਾਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੋਨਜ਼ ਏਜ ਬਸਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋਏ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਟਰੇਸ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ 5000 ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਨਾ ਕਿ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੁਆਦ ਲਈ, ਬਲਕਿ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਬਲਬ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਿਸਰੀ ਲੋਕ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਬੱਲਬ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਇਸਦੇ ਗੋਲਾਕਾਰ ਰੂਪ ਅਤੇ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਵਾਲੇ ਰਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਅਨੰਤ ਜੀਵਨ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਿਆਜ਼ ਮਿਸਰੀ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਾਮੇਸ ਚੌਥੇ ਦੇ ਅੱਖ ਦੇ ਸਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਪਿਆਜ਼ ਟਰੇਸ ਦੁਆਰਾ ਪਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਯੂਰੋਪੀ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਮੂਲ ਅਮਰੀਕਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੱਚੇ ਜਾਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਕਾਏ ਹੋਏ ਜੰਗਲੀ ਪਿਆਜ਼ ਖਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਬਸਤੀਵਾਦੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਰੱਖੀਆਂ ਡਾਇਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੱਲਬ ਪਿਆਜ਼ ਪਿਲਗ੍ਰਿਮ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਲਾਇਆ ਪਹਿਲੀ ਫਸਲ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।
ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦ
[ਸੋਧੋ]
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਤਿੰਨ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪੀਲੇ ਜਾਂ ਭੂਰੇ ਪਿਆਜ਼ (ਕੁਝ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ), ਫੁੱਲ-ਫਲੈਵਡਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਪਿਆਜ਼ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੀਲਾ ਪਿਆਜ਼ ਇੱਕ ਅਮੀਰ, ਗੂੜ੍ਹੇ ਭੂਰੇ ਬਦਲਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਾਰਮਿਲਾਈਜ਼ਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰੈਂਚ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਸੂਪ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਮਿੱਠਾ ਸੁਆਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਲਾਲ ਪਿਆਜ਼ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਕੁਝ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਮਨੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਤਾਜ਼ੇ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਚੋਣ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸਦਾ ਰੰਗ ਡਿਸ਼ ਅਪ ਲੈਂਦਾ ਹੈ; ਇਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿੱਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਪਿਆਜ਼ ਰਵਾਇਤੀ ਪਿਆਜ਼ ਹਨ ਜੋ ਕਲਾਸਿਕ ਮੈਕਸੀਕਨ ਵਿਅੰਜਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ; ਪਕਾਏ ਜਾਣ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਰੰਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।'
ਹਾਲਾਂਕਿ ਵੱਡੇ, ਪੱਕੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਬਲਬ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖਾਧਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਪਿਆਜ਼ ਪੇਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਖਾਧਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਲਬਿੰਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੰਗ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰੀ ਹੀ ਬਸੰਤ ਪਿਆਜ਼ ਜਾਂ ਸਕੈਲੀਅਨਾਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੱਲਬਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਕਟਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਪਿਆਜ਼ ਅਜੇ ਪੱਕਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ "ਗਰਮੀ" ਪਿਆਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਿਆਜ਼ ਤਾਜ਼ੇ, ਜੰਮਿਆਂ, ਕੈਨਡ, ਕੈਰਮਾਈਲਾਈਜ਼ਡ, ਪਿਕਟੇਲ ਅਤੇ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਨ. ਡੀਹਾਈਡਰੇਟਡ ਉਤਪਾਦ ਕਿਲਬੀ, ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ, ਰਿੰਗ, ਬਾਰੀਕ, ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ, ਗ੍ਰੇਨਿਊਲ ਅਤੇ ਪਾਊਡਰ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਵਜੋਂ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਰਸੋਈ ਚ' ਇਸਤੇਮਾਲ
[ਸੋਧੋ]
ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਿੱਘੇ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਮੱਗਰੀ ਦੇ ਤੌਰ' ਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਸਾਮੱਗਰੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਪਿਆਜ਼ ਸੂਪ ਜਾਂ ਪਿਆਜ਼ ਚਟਨੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਭਾਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਸਲਾਦ ਵਿੱਚ ਬੇਕ, ਉਬਲੇ ਹੋਏ, ਬਰੇਜ਼ ਕੀਤੇ, ਭੁੰਨੇ ਹੋਏ, ਤਲੇ ਹੋਏ, ਭੁੰਨੇ ਹੋਏ, ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਜਾਂ ਕੱਚੇ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਫਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੋਗਨ-ਡੁਲਮਾ ਪਿਆਜ਼ ਭਾਰਤੀ ਰਸੋਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੇਸ਼ੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਕਰੀ ਅਤੇ ਗਰੇਵੀਜ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਮੋਟੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਏਜੰਟ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਰਕੇ ਵਿੱਚ ਪਕਾਏ ਹੋਏ ਪਿਆਜ਼ ਇੱਕ ਸਨੈਕ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਖਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਇਹ ਪਾਰੰਪਰਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਪੱਬ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿੱਪ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਿਕਲਡ ਪਿਆਜ਼ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੱਬ ਸਲਵਾਰ ਦੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਨੀਰ ਅਤੇ ਐਲ ਦੇ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ, ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਪਿਆਜ਼ ਡਰਾਫਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਡੂੰਘੇ ਤਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਰਿੰਗਾਂ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਗੈਰ-ਰਸੋਈ ਵਰਤੋ
[ਸੋਧੋ]
ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਵੱਡੇ ਸੈੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਘੱਟ ਵਿਸਤਰੀਕਰਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ. ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੇਅਰ ਬਣਾਉਣਾ, ਵਿਦਿਅਕ, ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਬਲਬ ਐਪਿਡਰਿਮਿਸ ਅਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ, ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੋਲ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਾਈਕਰੋਸਕੋਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਮੱਗਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ
[ਸੋਧੋ]| ਹਰੇਕ 100 g (3.5 oz) ਵਿਚਲੇ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਗੁਣ | |
|---|---|
| ਊਰਜਾ | 166 kJ (40 kcal) |
9.34 g | |
| ਸ਼ੱਕਰਾਂ | 4.24 g |
| Dietary fiber | 1.7 g |
0.1 g | |
1.1 g | |
| ਵਿਟਾਮਿਨ | |
| [[ਥਿਆਮਾਈਨ(B1)]] | (4%) 0.046 mg |
| [[ਰਿਬੋਫਲਾਵਿਨ (B2)]] | (2%) 0.027 mg |
| [[ਨਿਆਸਿਨ (B3)]] | (1%) 0.116 mg |
line-height:1.1em | (2%) 0.123 mg |
| [[ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ 6]] | (9%) 0.12 mg |
| [[ਫਿਲਿਕ ਤੇਜ਼ਾਬ (B9)]] | (5%) 19 μg |
| ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ | (9%) 7.4 mg |
| ਥੁੜ੍ਹ-ਮਾਤਰੀ ਧਾਤਾਂ | |
| ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ | (2%) 23 mg |
| ਲੋਹਾ | (2%) 0.21 mg |
| ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ | (3%) 10 mg |
| ਮੈਂਗਨੀਜ਼ | (6%) 0.129 mg |
| ਫ਼ਾਸਫ਼ੋਰਸ | (4%) 29 mg |
| ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ | (3%) 146 mg |
| ਜਿਸਤ | (2%) 0.17 mg |
| ਵਿਚਲੀਆਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ | |
| ਪਾਣੀ | 89.11 g |
| Fluoride | 1.1 µg |
| |
| ਫ਼ੀਸਦੀਆਂ ਦਾ ਮੋਟਾ-ਮੋਟਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਬਾਲਗਾਂ ਵਾਸਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਰੋਤ: ਯੂ.ਐੱਸ.ਡੀ.ਏ. ਖੁ਼ਰਾਕੀ ਤੱਤ ਡਾਟਾਬੇਸ | |
ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਕਲਟੀਵਰ ਕਰੀਬ 89% ਪਾਣੀ, 9% ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ (4% ਖੰਡ ਅਤੇ 2% ਖੁਰਾਕ ਫਾਈਬਰ ਸਮੇਤ), 1% ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਨਾਬਾਲਗ ਚਰਬੀ (ਟੇਬਲ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 100 g (3.5 oz) ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ 166 ਕੇਜੇ (40 ਕੈਲੋਰੀਆਂ) ਦੀ ਊਰਜਾ ਮੁੱਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਜ਼ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੈਲੋਰੀਕ ਸਮੱਗਰੀ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਏ ਬਗੈਰ ਪਕਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਆਦਲਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜਲਣ
[ਸੋਧੋ]
ਗੰਢੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ
[ਸੋਧੋ]
ਪਿਆਜ਼ ਵਧੀਆ ਉਪਜਾਊ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਉਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਚੰਗੀ-ਨਿੱਕੀ ਹੋਈ ਹਨ ਸੈਂਡੀ ਲੋਮਜ਼ ਚੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਗੰਧਕ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਕਾਲੀ ਮਿਸ਼ਰਤ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਉੱਚ ਸਲਫਰ ਦੀ ਸਮਗਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੇੰਗਟ ਬਲਬ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਕਸਰ ਕਾਫੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਠੰਡੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦੇ ਘੱਟ ਪੱਧਰ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਧ ਰਹੀ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਅੰਤਰਾਲਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਆਖਰੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਲਬਿੰਗ ਪਿਆਜ਼ ਦਿਨ-ਦਿਨ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਦਿਨ ਦੇ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਲਬ ਵਧਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਯੂਰਪੀਅਨ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ "ਲੰਬੇ ਦਿਨ" ਪਿਆਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਿਰਫ 14 ਘੰਟਿਆਂ ਜਾਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਿਨ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਬਲਬ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਦੱਖਣੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਫਰੀਕੀ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਇੰਟਰਮੀਡੀਏਟ-ਡੇ" ਕਿਸਮ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਿਰਫ 12-13 ਘੰਟੇ ਦੀ ਦਿਨ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਬਲੂਬ ਗਠਨ ਹੋ ਸਕੇ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, "ਥੋੜੇ ਦਿਨ" ਪਿਆਜ਼, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ ਹਲਕੇ-ਸਰਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਲਬਾਂ ਨੂੰ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਿਰਫ 11-12 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਦਿਨ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਬਲਬ ਦੀ ਰਚਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਿਆਜ਼ ਇੱਕ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਵਾਲੇ ਫਸਲ ਹਨ ਅਤੇ ਯੂ ਐਸ ਡੀ ਏ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ 3 ਤੋਂ 9 ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਧਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਮ ਤਾਪਮਾਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਤਣਾਅ ਵਾਲੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ "ਬੋਲਟ" ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਤਲਬ ਕਿ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਸਟੈਮ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪਿਆਜ਼ ਬੀਜ ਤੋਂ ਜਾਂ ਸੈਟਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਬੀਜ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ੇ ਬੀਜ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਗਦੇ ਹਨ। ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਡੂੰਘੀ ਪੱਧਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਢੁਕਵੇਂ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ, ਗਰਮੀਆਂ ਅਤੇ ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਬੀਜੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਪੱਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਤਲੇਪਣ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਛੋਟੇ ਬਲਬਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਲਬ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸਪਰਿੰਗ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਿਆਣੇ ਬਲਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖਾਸ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਸਟੋਰੇਜ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਜਿਹੜੇ ਬੀਜ ਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਵਧੇ ਹਨ।
ਕੀੜੇ ਅਤੇ ਰੋਗ
[ਸੋਧੋ]ਪਿਆਜ਼ ਕਈ ਪੌਦੇ ਦੇ ਵਿਕਾਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਘਰ ਦੇ ਮਾਲੀ ਦੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੰਭੀਰ ਪਿਆਜ਼ ਫਲਾਈ, ਸਟੈਮ ਅਤੇ ਬੱਲਬ, ਚਿੱਟੇ ਰੋਟ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਸੜਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਪੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗਾਲ ਅਤੇ ਸਮੂਟ, ਨੀਲ ਫ਼ਫ਼ੂੰਦੀ ਅਤੇ ਚਿੱਟੀ ਟਿਪ ਰੋਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਬਲਬ ਨੂੰ ਵੰਡਣ, ਚਿੱਟੀ ਸੜਨ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਦੀ ਸੜਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੰਕਿੰਗ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਪੱਤੇ ਪੀਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਾਟੂ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸਾ ਇੱਕ ਕੋਝਾ-ਸੁੰਘਣ ਵਾਲੀ ਸਲੋਟ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਸਾੜ ਕੇ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿਆਜ਼ ਪਨੀਰ ਮਾਸਕ ਜਾਂ ਲੀਕ ਕੀੜਾ (ਐਰੋਲੋਪੀਓਪਿਸਸ ਅਸਸੀਕਾਰਟਿਲਾ) ਦੀ ਲਾਰਵਾ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਪੱਤੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਬੱਲਬ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪਿਆਜ਼ ਫਲਾਈ (ਡੇਲੀਆ ਐਂਟੀਕਿਆ) ਅੰਡੇ ਨੂੰ ਪੱਤੇ ਤੇ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼, ਕੀਟ, ਲੀਕ, ਅਤੇ ਲਸਣ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਖਰਾਬ ਹੋਈ ਟਿਸ਼ੂ ਦੀ ਗੰਧ ਰਾਹੀਂ ਫਲਾਈ ਫਸਲ ਵੱਲ ਖਿੱਚੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਠੰਢਾ ਹੋਣ ਪਿੱਛੋਂ ਵੀ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ। ਸੈੱਟ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਪੌਦੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਘੱਟ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ. ਬਲਬਾਂ ਅਤੇ ਫਲੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲਾਰਵਾ ਸੁਰੰਗ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਬਲਬ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਸੜਨ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਿੱਲੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ। ਕੰਟਰੋਲ ਦੇ ਉਪਾਅ ਵਿੱਚ ਫਸਲ ਰੋਟੇਸ਼ਨ, ਬੀਜ ਡ੍ਰੈਸਿੰਗ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਿਜਾਈ ਜਾਂ ਲਾਉਣਾ, ਅਤੇ ਪਰਾਪਤ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰੇਜ
[ਸੋਧੋ]
ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਮਰੇ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਸੁੱਕੀ, ਠੰਢੇ, ਹਨੇਰੇ, ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਵਾਦਾਰ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਜਾਲੀਦਾਰ ਬੈਗਾਂ ਵਿਚ, ਇਕੋ ਪਰਤ ਵਿਚ। ਇਸ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ, ਪਕਾਉਣ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ੈਲਫ ਜੀਵਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਪਿਆਜ਼ ਇੱਕ-ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਿਆਜ਼ ਸੇਬ ਅਤੇ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗੰਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦੇਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਨਮੀ ਕੱਢਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਿਆਜ਼ ਪਕਾਉਣ ਨਾਲੋਂ ਮਿੱਠੇ ਪਿਆਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਸਮੱਗਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿੱਠੇ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਚੱਖਣ ਵਾਲਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਿੱਠੇ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੈਫਰੀਰੇਟਿਡ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਲਗਭਗ 1 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਹੈ. ਚਾਹੇ ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਹੋਵੇ, ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਟੁਕੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲਪੇਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸਮਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਮਨ ਪਿਆਜ਼ ਸਮੂਹ (ਵਰਾਇਟੀ ਸੇਪਾ)
[ਸੋਧੋ]
ਏ. ਸੇਪਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਐਲਿਓਮ ਫਸਲ। ਇਸ ਸਮੂਹ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਪੌਦੇ ਵੱਡੇ ਇੱਕਲੇ ਬਲਬ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਬੀਜ ਜਾਂ ਬੀਜੇ ਹੋਏ ਸੂਤ ਤੋਂ ਵਧੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਖੁਸ਼ਕ ਬਲਬ, ਸਲਾਦ ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਪਿਕਨਿੰਗ ਪਿਆਜ਼ ਲਈ ਵਧੇ ਗਏ ਬਹੁਤੇ ਕਿਸਮਾਂ ਇਸ ਸਮੂਹ ਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨਤਾ ਦੀ ਲੜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਇਡ (ਦਿਨ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਜੋ ਬੱਲਬ ਨੂੰ ਟ੍ਰਿਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ), ਸਟੋਰੇਜ ਜੀਵਨ, ਸੁਆਦਲਾ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਆਮ ਪਿਆਜ਼ ਸੁੱਕੀਆਂ ਸੂਪ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਪਾਊਡਰ ਲਈ ਹਲਕੇ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਿੱਠੇ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੇਡੀਰੀਆ ਤੋਂ ਵਿਡਾਲੀਆ, ਜਾਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਤੋਂ ਵਲਾਵਾ ਨੂੰ ਸੈਨਿਕ ਤੇ ਕੱਟਿਆ ਅਤੇ ਖਾਧਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਐਗਰੀਗਟਾਮ ਗਰੁੱਪ (ਵਰਗ ਐਗਰੀਗਟਾਮ)
[ਸੋਧੋ]ਇਸ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਭਸਮ ਅਤੇ ਆਲੂ ਪਿਆਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਲਟੀਪਲਾਈਅਰ ਪਿਆਜ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਲਬ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੌਦਾ ਕਈ ਬਲਬਾਂ ਦੇ ਕੁਲ ਕਲੱਸਟਰ ਦਾ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਲਗਭਗ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧੀ ਬਲਬ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੀਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਸ਼ਾਲੌਟਸ ਇਸ ਸਮੂਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਬ-ਗਰੁੱਪ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਵਪਾਰਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਕਲੱਸਟਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਾਈ-ਆਕਾਰ ਦੇ ਬਲਬਾਂ ਤਕ ਬਾਰੀਕ ਘਟੀਆ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਲੂ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਬਲੂਬਸ ਪ੍ਰਤੀ ਕਲੱਸਟਰ ਦੇ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਬਲਬ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਇਤਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫਲੈਟੇਨ (ਪਿਆਜ਼ ਵਰਗੇ) ਆਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ. ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੰਟਰਮੀਡੀਏਟ ਫਾਰਮ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।
ਏ ਸੇਪਾ ਪੈਰੇਸੈਂਟੇਜ ਦੇ ਨਾਲ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ
[ਸੋਧੋ]ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਏ. ਸੇਪਾ ਮਾਪੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੁਪਲਿਕ ਟ੍ਰੀ ਪਿਆਰੀਅਨ ਜਾਂ ਮਿਸਰੀ ਪਿਆਜ਼ (ਏ. ਐਕਸ ਪਰੂਲੀਫੇਰਮ), ਵੈਕਗੀ ਪਿਆਜ਼ (ਏ. ਵੇਗਜੀ), ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਈਪਲੋਡ ਪਿਆਜ (ਏ.ਕਾਰਨੁਟਮ)
ਉਤਪਾਦਨ
[ਸੋਧੋ]| 2014 ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼ (ਸੁੱਕੇ) ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ | |
|---|---|
| ਦੇਸ਼ | (ਲੱਖ ਟਨ) |
 ਚੀਨਚੀਨ |
|
 ਭਾਰਤਭਾਰਤ |
|
 ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਾਂਤ |
|
 ਫਰਮਾ:EGYਮਿਸਰ |
|
 ਫਰਮਾ:Country data ਇਰਾਨਇਰਾਨ |
|
 ਰੂਸਰੂਸ |
|
 ਤੁਰਕੀਟਰਕੀ |
|
 ਪਾਕਿਸਤਾਨਪਾਕਿਸਤਾਨ |
|
 ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ |
|
2014 ਵਿਚ, ਸੁੱਕ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 88.5 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਅਗਵਾਈ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 25% ਅਤੇ ਕੁਲ 22% ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ।
1958 ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਿਆਜ਼ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਐਕਟ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼ਾਂ ਤੇ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਕੰਟਰੈਕਟਸ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਮਾਰਕਿਟਾਈਲ ਐਕਸਚੇਂਜ ਵਿੱਚ ਸੈਮ ਸੇਗੇਲ ਅਤੇ ਵਿਨਸੇਂਟ ਕੋਸੁੱਗਾ ਦੁਆਰਾ ਕਥਿਤ ਮਾਰਕੀਟ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਦੀ ਤਫ਼ਤੀਸ ਨੂੰ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਲੱਖਣ ਕੇਸ ਸਟੱਡੀ ਨਾਲ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ. ਇਹ ਕਾਰਜ 2016 ਤੱਕ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਗੈਲਰੀ
[ਸੋਧੋ]-
-
-
-
-
-
-
. -
-
-
-
-
.jpg){kind=link}
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Allium cepa in Flora of North America – v 26". efloras.org. p. 244.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "Allium cepa: Garden onion". The PLANTS Database. USDA: NRCS. 2013. Retrieved 2013-03-31.
- ↑ "Allium cepa L." ITIS. 2013-03-08. Retrieved 2013-04-01.
- ↑ "Onion (dry) production in 2014: Crops/World Regions/Production Quantity from pick lists". Food and Agriculture Organisation, Statistics Division (FAOSTAT). 2017. Retrieved 1 August 2017.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.