ਪੁਰਾਣਾ ਸੰਸਦ ਭਵਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ
| ਸੰਸਦ ਭਵਨ | |
|---|---|
ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਦਨ | |
 ਰਾਜਪਥ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਦੀ ਦਿੱਖ | |
  | |
| ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਰੁਤਬਾ | ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਬਹਾਲੀ ਦੀ ਉਡੀਕ |
| ਕਿਸਮ | ਵਿਰਾਸਤ |
| ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਸ਼ੈਲੀ | ਲੁਟਿਅੰਸ ਦਿੱਲੀ |
| ਪਤਾ | ਸੰਸਦ ਮਾਰਗ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ |
| ਕਸਬਾ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰ | ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ |
| ਦੇਸ਼ |  ਭਾਰਤ |
| ਗੁਣਕ | 28°37′02″N 77°12′29″E / 28.6172°N 77.2081°E |
| ਮੌਜੂਦਾ ਕਿਰਾਏਦਾਰ | ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ |
| ਗਰਾਊਂਡਬ੍ਰੇਕਿੰਗ | 1921 (ਕਨਾਟ ਦੇ ਡਿਊਕ ਦੁਆਰਾ) |
| ਨਿਰਮਾਣ ਆਰੰਭ | 1921 |
| ਮੁਕੰਮਲ | 18 ਜਨਵਰੀ 1927 |
| ਖੁੱਲਿਆ | 18 ਜਨਵਰੀ 1927 (ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏ ਇਰਵਿਨ ਦੁਆਰਾ) |
| ਮਾਲਕ | ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ |
| ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ | |
| ਆਰਕੀਟੈਕਟ | |
| ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਬੈਠਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ | 790 |
| ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਪਹੁੰਚ |
|
ਪੁਰਾਣਾ ਸੰਸਦ ਭਵਨ, ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਦਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[1][2] 18 ਜਨਵਰੀ 1927 ਅਤੇ 15 ਅਗਸਤ 1947 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਲੈਜਿਸਲੇਟਿਵ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਸੀਟ, 15 ਅਗਸਤ 1947 ਅਤੇ 26 ਜਨਵਰੀ 1950 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ, ਅਤੇ 26 ਜਨਵਰੀ 1950 ਅਤੇ 18 ਸਤੰਬਰ 2023 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੀ ਸੀਟ ਸੀ। 73 ਸਾਲਾਂ ਲਈ। , ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੋ ਸਦਨ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ (ਹੇਠਲੇ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ) ਰੱਖਦਾ ਸੀ।
ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਐਡਵਿਨ ਲੁਟੀਅਨਜ਼ ਅਤੇ ਹਰਬਰਟ ਬੇਕਰ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 1921 ਅਤੇ 1927 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਜਨਵਰੀ 1927 ਵਿੱਚ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਲੈਜਿਸਲੇਟਿਵ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਸੀਟ ਵਜੋਂ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ 26 ਜਨਵਰੀ 1950 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਗਣਤੰਤਰ ਬਣਨ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।[3]
2020 ਤੋਂ 2023 ਤੱਕ ਤਿਕੋਣੀ ਪਲਾਟ 'ਤੇ ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬਣੇ ਨਵੇਂ ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ 28 ਮਈ 2023 ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਸਟਾ ਪੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਇਸਨੂੰ ਐਡਵਰਡ ਲੁਟੇਅਨਸ ਅਤੇ ਹਰਬਰਟ ਬੇਕਰਜ਼ ਦੁਆਰਾ 1912-1913ਈ. ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1921ਈ. ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਉਸਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸਦਾ ਸਵਾਗਤੀ ਸਮਾਰੋਹ 18 ਜਨਵਰੀ 1927ਈ. ਨੂੰ ਲਾਰਡ ਇਰਵਿਨ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏ, ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[4]
2001 ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਤੇ ਹਮਲਾ[ਸੋਧੋ]
13 ਦਸੰਬਰ 2001 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਤੇ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤਾਇਬਾ ਅਤੇ ਜੈਸ਼-ਏ-ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ 5 ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਨੇ ਇਸਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਕਰਕੇ 7 ਬੰਦੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤੇ 18 ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Old Parliament Building To Be Called As 'Samvidhan Sadan'".
- ↑ News, All India Radio (2023-09-19). "Official Notification by Loksabha Secretariat on Renaming of the building previously known as Parliament House to Samvidhan Sadan". X (formerly Twitter) (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2023-09-21.
{{cite web}}:|last=has generic name (help) - ↑ Anisha Dutta (31 January 2020). "New Parliament complex may seat 1,350 members". Retrieved 1 February 2020.
- ↑ "History of the Parliament of Delhi". delhiassembly.nic.in. Retrieved 13 December 2013.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]
ਪੁਰਾਣਾ ਸੰਸਦ ਭਵਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ
