ਪ੍ਰੀਤੀ ਸ਼ੰਕਰ
ਪ੍ਰੀਤੀ ਸ਼ੰਕਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Priti Shankar; née Priti Monteiro ; ਸਤੰਬਰ 1947 – ਅਕਤੂਬਰ 2011) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਆਪਕ, ਖੋਜਕਾਰ, ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਖੋਜ ਕੰਪਾਈਲਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਰਸਮੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਐਲਗੋਰਿਦਮਿਕ ਕੋਡਿੰਗ ਥਿਊਰੀ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ।[1]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਪ੍ਰੀਤੀ ਸ਼ੰਕਰ ਦਾ ਜਨਮ ਗੋਆ ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਇਨੋਸੈਂਸੀਓ ਮੋਂਟੇਰੀਓ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਸਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਸੋਫੀਆ,[2] ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ।
1958 ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਮਾਪੇ ਖੜਕਵਾਸਲਾ, ਪੁਣੇ ਤੋਂ ਜੰਮੂ ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸੂਰਨਕੋਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਕਦਮ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰੀਤੀ ਨੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਸਕੂਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੋਚਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਪੁਣੇ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਫਰਗੂਸਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈ ਲਿਆ।[3] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਜਿੱਥੋਂ ਉਹ 1968 ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਕਾਲਜ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਜਿੱਥੋਂ 1972 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਕੀਤੀ।[4] ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ (IISc), ਬੰਗਲੌਰ ਵਿਖੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੀ ਗਈ।
1979 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਤੀ ਨੇ ਇੱਕ BCH ਕੋਡ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਕੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਸੀਮਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸਲਈ ਸੀਮਿਤ ਰਿੰਗਾਂ ਉੱਤੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। 2002 ਵਿੱਚ ਉਹ YN ਸ਼੍ਰੀਕਾਂਤ ਦੇ ਨਾਲ CRC ਪ੍ਰੈਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸਹਿ-ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਪੀਅਰ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਰਨਲ, ਰੈਜ਼ੋਨੈਂਸ ਦੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ।[5]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਪ੍ਰੀਤੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਨੀਤਾ ਨੋਰੋਨਹਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ; ਵਿਵੇਕ ਮੋਂਟੇਰੋ, ਇੱਕ ਸਿਧਾਂਤਕ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ; ਅੰਜਲੀ ਮੋਂਟੇਰੋ, ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ; ਅਤੇ ਨੰਦਿਤਾ ਡੀ ਸੂਜ਼ਾ ਇੱਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹਨ।[6] 1974 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਏਰੋਸਪੇਸ ਲੈਬਾਰਟਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਧਾਂਤਕ ਤਰਲ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਵਾਲੇ ਪੀ.ਐਨ. ਸ਼ੰਕਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। 1976 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਚੀਕੇਤ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 1983 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧੀ ਮ੍ਰਿਦੁਲਾ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ।[7]
ਸਨਮਾਨ[ਸੋਧੋ]
2007 ਵਿੱਚ, ਸ਼ੰਕਰ ਨੂੰ ਅਧਿਆਪਨ ਦੀ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਜਯਾ ਜਯੰਤ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ 2006 ਅਤੇ 2009 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉਸਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ ਇੰਜੀਨੀਅਰਜ਼ ਦੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੈਕਚਰਾਰ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[8]
ਵਿਰਾਸਤ[ਸੋਧੋ]
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤੀ ਸ਼ੰਕਰ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਨਵਨਿਰਮਿਤੀ ਲਰਨਿੰਗ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ UMED ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।[9]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "PROFESSOR PRITI SHANKAR" (PDF). Indian Academy of Sciences. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ "Priti Shankar (1947–2011)" (PDF). Current Science. 102 (3). 2012.
- ↑ "From the abstract to the concrete" (PDF). Computer Science Association. Archived from the original (PDF) on 13 ਅਕਤੂਬਰ 2019. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ "Priti Monteiro (Shankar)". Mathematics Genealogy Project Department of Mathematics North Dakota State University. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ "Priti Shankar (1947–2011)" (PDF). Current Science. 102 (3). 2012.
- ↑ "Priti Shankar (1947–2011)" (PDF). Current Science. 102 (3). 2012.
- ↑ "From the abstract to the concrete" (PDF). Computer Science Association. Archived from the original (PDF) on 13 ਅਕਤੂਬਰ 2019. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ "Priti Shankar (1947–2011)" (PDF). Current Science. 102 (3). 2012.
- ↑ "Priti Shankar Library". Navnirmiti Learning Foundation. Archived from the original on 11 ਦਸੰਬਰ 2018. Retrieved 18 November 2018.