ਮੁਲਤਾਨ ਦਾ ਸੂਬਾ
| ਮੁਲਤਾਨ ਦਾ ਸੂਬਾ | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ/ਦੀ ਸਬਡਿਵੀਜ਼ਨ | |||||||||
| 1580–1756 | |||||||||
 Alam flag of the Mughal Empire | |||||||||
 ਰਾਬਰਟ ਵਿਲਕਿਨਸਨ (1805) ਦੁਆਰਾ ਮੁਗਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਮੁਲਤਾਨ ਸੂਬਾ | |||||||||
| ਰਾਜਧਾਨੀ | ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ | ||||||||
| ਇਤਿਹਾਸ | |||||||||
| ਇਤਿਹਾਸਕ ਦੌਰ | ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਧੁਨਿਕ ਦੌਰ | ||||||||
• ਸਥਾਪਨਾ | 1580 | ||||||||
• ਖਤਮ | 1756 | ||||||||
| |||||||||
| ਅੱਜ ਹਿੱਸਾ ਹੈ | |||||||||
ਮੁਲਤਾਨ ਸੂਬਾ ਜਾਂ ਮੁਲਤਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਸੂਬਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਅਸਲ ਬਾਰਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਦੱਖਣੀ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ, ਖੈਬਰ, ਮੱਧ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕੰਧਾਰ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਫਾਰਸੀ ਸਫਾਵਿਦ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਇਸ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ। ਇਹ ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। [1]
ਭੂਗੋਲ
[ਸੋਧੋ]ਮੁਲਤਾਨ ਸੂਬਾ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਲਾਹੌਰ ਸੂਬਾ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਸੂਬਾ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਸਫਾਵਿਦ ਸਾਮਰਾਜ, ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਕਾਬੁਲ ਸੂਬਾ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਅਜਮੇਰ ਸੂਬਾ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਸੂਬਾ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਠੱਟਾ ਸੂਬਾ ਲੱਗਦਾ ਸੀ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਮੁਲਤਾਨ ਦਾ ਸੁਬਾਹ 1580 ਵਿੱਚ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਬਾਰਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ [2] ਆਈਨ-ਏ-ਅਕਬਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਮੁਲਤਾਨ ਸੂਬੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸੀ। [3]
ਆਰਥਿਕਤਾ
[ਸੋਧੋ]ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਮੁਲਤਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਸਮੇਂ 200 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾਰ ਅਲ-<i id="mwKA">ਅਮਾਨ</i> ( "ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਘਰ" ) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਮੁਲਤਾਨ ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੇਂਦਰ ਸੀ। [4] ਮੁਲਤਾਨ ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਮੁਦਰਾ ਖਣਿਜ ਬਣਾਉਣ, [4] ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟਾਇਲ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਸੀ। [5]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Husain, Afzal (1970). "Provincial Governors Under Akbar (1580-1605)". Proceedings of the Indian History Congress. 32: 269–277. ISSN 2249-1937. JSTOR 44141074. Retrieved 1 August 2020 – via JSTOR.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000018-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ 4.0 4.1 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001A-QINU`"'</ref>" does not exist.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.