ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਕਪੂਰਥਲਾ
| ਸਰ ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ਕਪੂਰਥਲਾ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਾ | |||||
 | |||||
| Raja of Kapurthala | |||||
| ਸ਼ਾਸਨ ਕਾਲ | 13 ਸਤੰੰਬਰ 1852 – 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 1870 | ||||
| ਪੂਰਵ-ਅਧਿਕਾਰੀ | ਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ | ||||
| ਵਾਰਸ | ਖੜਕ ਸਿੰਘ | ||||
| ਜਨਮ | 26 ਮਾਰਚ 1831 Kapurthala Fort, Kapurthala State, Punjab, India | ||||
| ਮੌਤ | 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 1870 (ਉਮਰ 39) ਗੋਲਕੌਂਡਾ (1887) ਦੌਰਾਨ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਅਦਨ ਦੀ ਖਾੜੀ ਤੋਂ ਦੂਰ | ||||
| ਦਫ਼ਨ | ਨਾਸਿਕ ਵਿਖੇ,[ਗੋਦਾਵਰੀ ਨਦੀ]] ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ | ||||
| ਜੀਵਨ-ਸਾਥੀ | 3 ਪਤਨੀਆਂ | ||||
| ਔਲਾਦ | 3 ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ 4 ਧੀਆਂ | ||||
| |||||
| ਰਾਜਵੰਸ਼ | ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ ਮਿਸਲ | ||||
| ਪਿਤਾ | ਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦੁਰ ਸਾਹਿਬ | ||||
| ਮਾਤਾ | ਪ੍ਰਤਾਪ ਕੌਰ ਸਾਹਿਬਾ | ||||
| ਧਰਮ | ਸਿੱਖ | ||||
ਸਰ ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਸੀ ਐਸ ਆਈ (26 ਮਾਰਚ 1831 - 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 1870) 1852 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1870 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਰਿਆਸਤ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦਾ ਸ਼ਾਸਕ ਰਾਜਾ ਸੀ।
ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ ਨੇ 13 ਸਤੰਬਰ, 1852 ਈ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ ਦੀ ਥਾਂ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦਾ ਸ਼ਾਸਕ ਬਣਾਇਆ। 1857 ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਬਗਾਵਤ ਦੌਰਾਨ ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ, ਪਹਿਲਾਂ ਜਲੰਧਰ ਵਿਖੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਵਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਰਤ ਫੌਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਬਾਗੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।[1]
ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ਅਦਨ ਦੀ ਖਾੜੀ ਦੇ ਨੇੜੇ 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 1870 ਨੂੰ ਐਸ ਐਸ ਗੋਲਕੌਂਡਾ ਵਿੱਚ ਸਫਰ ਦੌਰਾਨ ਯੂਰਪ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੇ ਹੋਈ।
ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਇਕ ਧੀ ਸੀ, ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਉਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਪਤਨੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਸਨ।
ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਖੜਕ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਬਹਾਦਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਪੋਤਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 67 ਸਾਲ ਕਪੂਰਥਲਾ 'ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਸਰਦਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਕੁਝ ਭਾਰਤੀ ਜੱਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ, ਅਤੇ ਸਟੂਅਰਟ ਗਿਲਬਰਟ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਨੁਵਾਦਕ ਸਨ।
ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]- ਨਾਈਟ ਗ੍ਰੈਂਡ ਕਮਾਂਡਰ ਆਫ ਦ ਆਰਡਰ ਆਫ ਦਿ ਸਟਾਰ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਜੀਸੀਐਸਆਈ) (10 ਦਸੰਬਰ 1864)।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]
- ↑ Buckland, Charles (1999). Dictionary of Indian Biography. ISBN 9788170208976.