ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਮੋਟ
ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਮੋਟ | |
---|---|
ਜਨਮ | ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਕੋਫਿਨ ਜਨਵਰੀ 3, 1793 ਨੈਨਟਕੇਟ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ, U.S. |
ਮੌਤ | ਨਵੰਬਰ 11, 1880 Cheltenham, Pennsylvania, U.S. | (ਉਮਰ 87)
ਪੇਸ਼ਾ | Abolitionist, ਮਜ਼ਦੂਰ, ਅਧਿਆਪਕ |
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | James Mott |
ਬੱਚੇ | 6 |
Parent(s) | ਥੋਮਸ ਕੋਫਿਨ ਅਨਾ ਫੋਜਰ |
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ | ਮਾਰਥਾ ਕੋਫਿਨ ਵਰਾਇਟ (ਭੈਣ) ਮੈਥਿਊ ਫੋਜਰ (ਮਾਮਾ) |
ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਮੋਟ (ਮੂਰਤੀ ਕੋਫਿਨ; 3 ਜਨਵਰੀ, 1793 – 11 ਨਵੰਬਰ 1880) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰਕ, ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਖ਼ਾਤਮੇ ਦੀ ਸਮਰਥਕ, ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 1840 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰੋਧੀ ਗੁਲਾਮੀ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖੇ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪਦਵੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। 1848 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਜੇਨ ਹੰਟ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲੀ ਬੈਠਕ ਹੋਈ। ਮੋਟ ਨੇ 1848 ਦੇ ਸੇਨੇਕਾ ਫਾਲਸ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ।
ਉਸ ਦੀਆਂ ਬੋਲਣ ਦੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗੁਲਾਮੀ ਦੀ ਵਿਰੋਧੀ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ 1865 ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਮੀ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਗੁਲਾਮਾਂ, ਚਾਹੇ ਮਰਦ ਜਾਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਜੋ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਹੱਦ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ। 1880 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਉਹ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਅਤੇ ਮੰਦਹਾਲੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਰਹੀ।
ਮੋਟ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਸੀ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਕੋਫਿਨ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਜਨਵਰੀ, 1793[1] ਨੈਨਟਕੇਟ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਅੰਨਾ ਫੋਲਗਰ ਅਤੇ ਥੌਮਸ ਕਫਿਨ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਬੱਚਾ ਸੀ।[2] ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਰਾਹੀਂ, ਉਹ ਪੀਟਰ ਫੋਲਜਰ ਅਤੇ ਮੈਰੀ ਮੋਰੇਲ ਫੋਲਗਰ ਦੇ ਵੰਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ।[3] ਉਸ ਦਾ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਨੇ ਫਾਊਂਡੇਸਨ ਬਿਨਯਾਮੀਨ ਫਰਾਕਲਿਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਦਕਿ ਹੋਰ ਫੋਲਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਟੋਰੀਜ਼ ਸਨ।[2]
ਉਸ ਨੂੰ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਡੱਚੇਸ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਨਾਈਨ ਪਾਰਟਨਰ ਸਕੂਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਸਾਇਟੀ ਆਫ਼ ਫ੍ਰੈਂਡਸ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਉਹ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕਾ ਬਣ ਗਈ। ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਉਦੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਔਰਤ ਸਟਾਫ ਨਾਲੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਨਖਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਫਿਲਡੇਲਫਿਆ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਅਤੇ ਨਾਈਨ ਪਾਰਟਨਰਸ, ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਧਿਆਪਕ ਜੇਮਸ ਮੋੱਟ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਗਿਆ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]10 ਅਪ੍ਰੈਲ 1811 ਨੂੰ ਲੂਕਰੇਤੀਆ ਕੋਫਿਨ ਨੇ ਫਿਲਡੇਲਫਿਆ ਵਿਖੇ ਪਾਈਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜੇਮਸ ਮੱਟ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੇ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ, ਥੌਮਸ ਮੱਟ ਦੀ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਮਾਰਗਾਂ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਹੋਏ ਗੁਲਾਮੀ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਧਾਰ ਲਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਦੀ ਪੜਪੋਤੀ ਮੇਅ ਹੇਲੋਵੇਲ ਲਾਊਡ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਬਣ ਗਈ।
11 ਨਵੰਬਰ 1880 ਨੂੰ ਮੋੱਟ ਦੀ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਦੇ ਚੇਲਟੇਨਹੈਮ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਰੋਡਸਾਈਡ ਵਿਖੇ ਨਮੂਨੀਆ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਫੇਅਰ ਹਿੱਲ ਬਰਿਆਲ ਗਰਾਉਂਡ ਦੇ ਉੱਚੇ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਫਿਲਡੇਲਫਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਵੇਕਰ ਕਬਰਸਤਾਨ ਹੈ।
ਮੋੱਟ ਦੀ ਪੜ-ਪੋਤੀ ਨੇ ਰੋਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਬਿਆਨ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਬੇਟੀ ਫ੍ਰੀਡਨ ਲਈ ਇਤਾਲਵੀ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਵਜੋਂ ਥੁੜ-ਚਿਰੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "UPI Almanac for Thursday, Jan. 3, 2019". United Press International. January 3, 2019. Archived from the original on January 3, 2019. Retrieved September 3, 2019.
feminist/abolitionist Lucretia Mott in 1793
- ↑ 2.0 2.1 Faulkner 2011.
- ↑ Payne 2011.
ਪੁਸਤਕ-ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]- Architect of the Capitol. "Portrait Monument of Lucretia Mott, Elizabeth Cady Stanton, and Susan B. Anthony". Washington, D.C.: Architect of the Capitol.
{{cite web}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Bacon, Margaret Hope (1999). Valiant friend: the life of Lucretia Mott. New York, New York: Quaker Press of Friends General Conference. ISBN 9781888305111.
{{cite book}}
: Invalid|ref=harv
(help) - Faulkner, Carol (May 10, 2011). Lucretia Mott's Heresy: Abolition and Women's Rights in Nineteenth-Century America. University of Pennsylvania Press. ISBN 978-0-8122-0500-8.
- The Free Religious Association (1907). Proceedings at the Fortieth Annual Meeting of the Free Religious Association. Boston: Adams & Company. pp. 30–31.
{{cite book}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Friedan, Betty (2001), "The enemies without and the enemies within", in Friedan, Betty (ed.), Life so far, New York: Touchstone, p. 221, ISBN 9780743200240
{{citation}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Haydon, Benjamin Robert (1840). "The anti-slavery society convention". Archived from the original on ਮਾਰਚ 3, 2016. Retrieved July 19, 2008.
{{cite web}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help)CS1 maint: ref duplicates default (link) - Haydon, Benjamin Robert (1841). "The Anti-Slavery Society Convention, 1840". National Portrait Gallery, London.
NPG599, Given by British and Foreign Anti-Slavery Society in 1880
{{cite web}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Jacoby, Susan (2005). Freethinkers: a history of American secularism. New York: Metropolitan/Owl. p. 95. ISBN 9780805077766.
{{cite book}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Korte, Gregory (April 21, 2016). "Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on $20 bill". USA Today. Retrieved August 7, 2016.
{{cite web}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Lockard, Joe. "A Sermon to the Medical Students, 1849". The Antislavery Literature Project. Archived from the original on March 24, 2011. Retrieved June 18, 2006.
{{cite web}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - McMillen, Sally Gregory (2008). Seneca Falls and the Origins of the Women's Rights Movement. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-518265-1.
{{cite book}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Mott, Lucretia (December 17, 1849). "Discourse on Woman". National American Woman Suffrage Association Collection. American Memory, Library of Congress.
{{cite web}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - Phil Wallace Payne (September 30, 2011). Writes of Passage: Threads in the Fabric of Our Times. Xlibris Corporation. p. 20. ISBN 978-1-4653-4861-6.[self-published source]
- "The Seneca Falls Convention". National Portrait Gallery, Smithsonian Institution. Archived from the original on June 3, 2013. Retrieved March 6, 2014.
- Rodriguez, Junius P. (2011), "Entries, O–W", in Rodriguez, Junius P. (ed.), Slavery in the modern world: a history of political, social, and economic oppression, Santa Barbara, California: ABC-CLIO, LCC, ISBN 9781851097883
{{citation}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link) - "1860 Founders and the Quaker Tradition". Swarthmore College. Archived from the original on ਸਤੰਬਰ 30, 2015.
- "Treasury Secretary Lew Announces Front of New $20 to Feature Harriet Tubman, Lays Out Plans for New $20, $10 and $5". US Department of the Treasury. April 20, 2016. Retrieved December 11, 2017.
- The Washington Post Staff (April 9, 1909). "Mott School Completed". The Washington Post.
{{cite news}}
: CS1 maint: ref duplicates default (link)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
[ਸੋਧੋ]- Bacon, Margaret Hope (1989). Mothers of feminism: the story of Quaker women in America. San Francisco: Harper & Row. ISBN 9780062500465.
- Cromwell, Otelia (1958). Lucretia Mott. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. OCLC 757626.
- Mott, Lucretia (author); Greene, Dana (editor) (1980). Lucretia Mott, her complete speeches and sermons. New York: The Edwin Mellen Press. ISBN 9780889469686.
{{cite book}}
:|first1=
has generic name (help) - Mott, Lucretia (author); Hallowell, Anna Davis (editor) (1884). James and Lucretia Mott. Boston: Houghton, Mifflin and Company.
life and letters.
{{cite book}}
:|first1=
has generic name (help) - Hare, Lloyd C.M. (1937). The greatest American woman, Lucretia Mott. New York: The American Historical Society, Inc. OCLC 1811544.
- Mott, Lucretia (author); Palmer, Beverly Wilson (2002). Selected letters of Lucretia Coffin Mott. Urbana, Illinois: University of Illinois Press. ISBN 9780252026744.
{{cite book}}
:|first1=
has generic name (help) - Unger, Nancy C. (February 2000). "Mott, Lucretia Coffin". American National Biography Online.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਫਰਮਾ:Wikisource author-inline
- About Lucretia Coffin Mott, Lucretia Coffin Mott Chronology
- Lucretia Mott, Women's Rights, National Historical Park, New York, National Park Service
- Lucretia Mott Biography, Civil Rights Activist, Women's Rights Activist (1793–1880), biography.com
- Lucretia Mott, history.com
- The Lucretia Mott Papers
- Lucretia Mott's biography from the Smithsonian
- Biography on the National Women's Hall of Fame site
- The Liberator Files, Items concerning Lucretia Mott from Horace Seldon's collection and summary of research of William Lloyd Garrison's The Liberator original copies at the Boston Public Library, Boston, Massachusetts.
- "Lucretia Mott". Quaker Abolitionist, Suffragist, and Educator. ਫਾਈਂਡ ਅ ਗ੍ਰੇਵ. January 1, 2001. Retrieved August 18, 2011.
- Lucretia Coffin Mott, Discourse on woman, 1849 (From a book, Chapter 6, without pagination, continuous text), in google books
- Michals, Debra "Lucretia Mott". National Women's History Museum. 2017.