ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਅਕਬਰ ਦਾ ਮਕਬਰਾ

ਗੁਣਕ: 27°13′13.7″N 77°57′1.7″E / 27.220472°N 77.950472°E / 27.220472; 77.950472
ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
(ਸਿਕੰਦਰਾ, ਆਗਰਾ ਤੋਂ ਮੋੜਿਆ ਗਿਆ)
ਸੜਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਦਾ ਅਕਬਰ ਦਾ ਮਕਬਰਾ, ਫਤਿਹਪੁਰ ਸੀਕਰੀ, ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਖੇ ਬੁਲੰਦ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਅਕਬਰ ਨੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ।

ਅਕਬਰ ਦਾ ਮਕਬਰਾ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦਾ ਮਕਬਰਾ ਹੈ। ਇਹ 1605-1613 ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਆਗਰਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਉਪ ਸਿਕੰਦਰਾ ਵਿੱਚ 119 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਸਥਾਨ

[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੱਛਮ-ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ, ਮਥੁਰਾ ਰੋਡ (NH2) 'ਤੇ, ਆਗਰਾ ਦੇ ਉਪਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਿਕੰਦਰਾ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਮਕਬਰੇ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ, ਮਰੀਅਮ-ਉਜ਼-ਜ਼ਮਾਨੀ ਦਾ ਮਕਬਰਾ, ਉਸਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਪਤਨੀ,[1] ਮਰੀਅਮ-ਉਜ਼-ਜ਼ਮਾਨੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਅਕਬਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਕਬਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਾਗ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੁਆਰਾ ਉੱਥੇ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ।[2]

ਇਤਿਹਾਸ

[ਸੋਧੋ]
ਮਕਬਰੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਕਬਰ ਦਾ ਸੀਨੋਟਾਫ਼, ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸਲ ਕਬਰ ਇਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਹੈ

ਅਕਬਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ 1605-1613 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਕਬਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ 1,500,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ 3 ਜਾਂ 4 ਸਾਲ ਲੱਗੇ।[3] ਮਰੀਅਮ-ਉਜ਼-ਜ਼ਮਾਨੀ, ਆਪਣੇ ਪਤੀ, ਅਕਬਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦੀ ਕਬਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਾਗ ਵਿਛਾ ਦਿੱਤਾ।[2]

ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਜਾ ਰਾਮ ਜਾਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜਾਟਾਂ ਨੇ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਮੁਗ਼ਲ ਵੱਕਾਰ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਸੱਟ ਵੱਜੀ ਜਦੋਂ ਜਾਟਾਂ ਨੇ ਅਕਬਰ ਦੀ ਕਬਰ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ, ਸੋਨਾ, ਗਹਿਣੇ, ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ ਗਲੀਚਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟਿਆ ਅਤੇ ਲੁੱਟਿਆ।[4] ਕਬਰ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਮਰਹੂਮ ਰਾਜੇ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[5][6]

ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਜਾਰਜ ਕਰਜ਼ਨ ਨੇ ਅਕਬਰ ਦੇ ਮਕਬਰੇ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਬਹਾਲੀ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ, ਜੋ ਕਿ 1905 ਵਿੱਚ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਕਰਜ਼ਨ ਨੇ 1904 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮਾਰਕ ਸੰਭਾਲ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਆਗਰਾ ਵਿੱਚ ਮਕਬਰੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਨੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ "ਅਤੀਤ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾ ਦੀ ਭੇਟ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ" ਦੱਸਿਆ। ਇਸ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਅਤੇ ਆਸ ਪਾਸ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਕਬਰੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[7]

ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ

[ਸੋਧੋ]
ਅਕਬਰ ਦੇ ਮਕਬਰੇ ਦਾ ਪਾਸਾ

ਦੱਖਣੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਚਿੱਟੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਛੱਤਰੀ-ਚੋਟੀ ਵਾਲੀ ਮੀਨਾਰ ਹੈ ਜੋ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇ ਸਮਾਨ (ਅਤੇ ਪੂਰਵ-ਤਾਰੀਖ) ਹਨ, ਅਤੇ ਮਕਬਰੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦਾ ਆਮ ਬਿੰਦੂ ਹੈ। ਮਕਬਰਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ 105 ਮੀਟਰ ਵਰਗ ਦੀ ਕੰਧ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਕਬਰੇ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਇੱਕ ਚਾਰ-ਪੱਧਰੀ ਪਿਰਾਮਿਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਝੂਠੇ ਮਕਬਰੇ ਵਾਲੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਮੰਡਪ ਦੁਆਰਾ ਚੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸੱਚੀ ਕਬਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੋਰ ਮਕਬਰੇ, ਬੇਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੈ।[8] ਇਮਾਰਤਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਡੂੰਘੇ ਲਾਲ ਰੇਤਲੇ ਪੱਥਰ ਤੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਚਿੱਟੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦੇ ਸਜਾਏ ਹੋਏ ਜੜ੍ਹੇ ਪੈਨਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਲੀ ਸਲੇਟ ਮਕਬਰੇ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਗੇਟਹਾਊਸ ਨੂੰ ਸ਼ਿੰਗਾਰਦੀ ਹੈ। ਪੈਨਲ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਜਿਓਮੈਟ੍ਰਿਕ, ਫੁੱਲਦਾਰ ਅਤੇ ਕੈਲੀਗ੍ਰਾਫਿਕ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਤਮਾਦ-ਉਦ-ਦੌਲਾ ਦੇ ਮਕਬਰੇ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਸੂਖਮ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਵ-ਰੂਪ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।[9][10]

ਗੈਲਰੀ

[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.
  2. 2.0 2.1 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000010-QINU`"'</ref>" does not exist.
  3. "The Tuzuk-i-Jahangiri; or, Memoirs of Jahangir. Translated by Alexander Rogers. Edited by Henry Beveridge".
  4. Catherine Blanshard Asher, Catherine Ella Blanshard Asher, 1992, "Architecture of Mughal India - Part 1", Cambridge University Press, Volume 4, Page 108.
  5. Edward James Rap; son, Sir Wolseley Haig and Sir Richard, 1937, "The Cambridge History of India", Cambridge University Press, Volume 4, pp.305.
  6. Waldemar Hansen, 1986, "The Peacock Throne: The Drama of Mogul India", Page 454.
  7. Rajagopalan, Mrinalini (Summer 2011). "From loot to trophy: the vexed history of architectural heritage in imperial India" (PDF). International Institute for Asian Studies. Archived from the original (PDF) on 4 ਜਨਵਰੀ 2019. Retrieved 3 January 2019. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  8. "Fascinating monuments, timeless tales". The Hindu. Chennai, India. 22 September 2003. Archived from the original on 29 October 2003.
  9. Akbar's Tomb Archived 2010-06-19 at the Wayback Machine. Archnet.org.
  10. Akbar's Tomb Architecture of Mughal India, Part 1, Volume 4, by Catherine Ella Blanshard Asher. Cambridge University Press, 1992. ISBN 0-521-26728-5. p. 107.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ

[ਸੋਧੋ]
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000017-QINU`"'</ref>" does not exist.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]

Akbar's Tomb ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ

ਫਰਮਾ:Mughal Empire

27°13′13.7″N 77°57′1.7″E / 27.220472°N 77.950472°E / 27.220472; 77.950472