ਸੇਂਟ-ਜੌਹਨ ਪਰਸ
ਅਲੇਕਸੀ ਲੇਜੇਰ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | ਅਲੇਕਸੀ ਲੇਜੇਰ 31 ਮਈ 1887 Pointe-à-Pitre, ਗੁਆਡਲੂਪ |
| ਮੌਤ | 20 ਸਤੰਬਰ 1975 (ਉਮਰ 88) Presqu'île de Giens, ਫ਼ਰਾਂਸ |
| ਕਲਮ ਨਾਮ | ਸੇਂਟ-ਜੌਹਨ ਪਰਸ |
| ਕਿੱਤਾ | ਕਵੀ, ਡਿਪਲੋਮੈਟ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਬੋਰਦੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਵਾਰਡ | ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ 1960 |
ਸੇਂਟ-ਜੌਹਨ ਪਰਸ (ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ: [pɛʁs]; ਵੀ ਸੰਤ-ਲੇਜੇਰ ਲੇਜੇਰ,[1] ਉਚਾਰਨ: [ləʒe]; ਅਲੇਕਸੀ ਲੇਜੇਰ ਦੇ ਗੁਪਤ ਨਾਮ) 31 ਮਈ 1887 – 20 ਸਤੰਬਰ 1975) ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕਵੀ-ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ "ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਬੁਲੰਦ ਉਡਾਰੀ ਅਤੇ ਭਾਵ-ਉਤੇਜਕ ਬਿੰਬਾਵਲੀ ਲਈ," 1960 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ 1914 ਤੋਂ 1940 ਤੱਕ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫਰੈਂਚ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ 19 67 ਤੱਕ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ।
ਸ਼ੁਰੂ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਅਲੇਕਸੀ ਲੇਜੇਰ ਦਾ ਜਨਮ ਲੈੱਸਰ ਐਂਟਿਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਲੀਵਾਰਡ ਟਾਪੂ-ਸਮੂਹ 'ਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਕੈਰੀਬਿਆਈ ਟਾਪੂ, ਗੁਆਡਲੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੜਦਾਦਾ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਸੀ, ਜੋ 1815 ਵਿੱਚ ਗੁਆਡਲੂਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਵੀ ਵਕੀਲ ਸਨ; ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਸਿਟੀ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਲੇਗੇਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਦੋ ਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਸਨ, ਇੱਕ ਕੌਫ਼ੀ ਦਾ (ਲਾ ਜੋਸਿਫੇਨ) ਅਤੇ ਦੂਸਰਾ ਸ਼ੱਕਰ ਦਾ (ਬੋਇਸ-ਡੈਬਉਟ)।
1897 ਵਿੱਚ, ਹੇਗਸਿੱਪ ਲੇਗਿਟੀਮਸ, ਪਹਿਲਾ ਮੂਲਵਾਸੀ ਗੁਆਡੇਲੂਪਨ ਗੁਆਡੇਲੂਪ ਦੀ ਜਨਰਲ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ਵਾਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਬਦਲਾਖੋਰੀ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਆਪਣਾ ਲਿਆ। ਲੇਗੇਰ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ 1899 ਵਿੱਚ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਫਰਾਂਸ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪਾਓ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਨੌਜਵਾਨ ਅਲੈਕਸਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਹਾਈਕਿੰਗ, ਫੈਂਸਿੰਗ, ਘੋੜ ਸਵਾਰੀ ਅਤੇ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਕਾਲੌਹਿਆ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬੋਰਦੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ 1907 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਿੱਤ ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਲੇਗੇਰ ਨੇ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ਤੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਆਖਰਕਾਰ ਉਸ ਨੇ 1910 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।
1904 ਵਿਚ, ਉਹ ਓਰਥੇਜ਼ ਵਿਖੇ ਕਵੀ ਫਰਾਂਸਿਸ ਜਾਮੇਸ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਜੋ ਉਸਦਾ ਪਿਆਰਾ ਮਿੱਤਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਲੱਬਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪਾਲ ਕਲੌਡੇਲ, ਓਡੀਲਨ ਰੇਡੋਂ, ਵਾਲੇਰੀ ਲਰਬਾਊਡ ਅਤੇ ਆਂਡਰੇ ਜੀਦ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ।[2] ਉਸਨੇ ਰੋਬਿਨਸਨ ਕਰੂਸੋ (Images à Crusoe) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਛੋਟੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਰ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1911 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਇਲੋਜੀਸ (Éloges) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ।
ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਰਵਿਸ
[ਸੋਧੋ]I1914 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਫਰੈਂਚ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਸਪੇਨ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ। ਜਦੋਂ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕੌਰਪਸ ਅਟੈਚੀ ਸੀ। 1916 ਤੋਂ 1921 ਤੱਕਉਹ ਪੇਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਐਂਬੈਸੀ ਦਾ ਸੈਕਟਰੀ ਸੀ। 1921 ਵਿੱਚ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਨਿਸਸਤਰੀਕਰਨ ਦੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ, ਉਸ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਰਿਸਟਾਈਡ ਬਰਾਇਂਡ ਨੇ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਭਰਤੀ ਕਰ ਲਿਆ। ਪੈਰਿਸ ਵਿਚ, ਉਸ ਦੀ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਬੌਧਿਕ ਕਵੀ ਵਲੇਰੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ, ਜਿਸਨੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵੇਲੇ ਲੇਗੇਰ ਦੀ ਲਿਖੀ ਕਵਿਤਾ ਐਨਾਬਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
ਲੇਗੇਰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਗੋਰ ਸਟਰਵਿਨਸਕੀ, ਨਾਦੀਆ ਬੋਆਲੇਂਜਰ ਅਤੇ ਛਿੱਕੇ (les Six) ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਸੀ।
ਚੀਨ ਵਿਚ, ਲੇਗੇਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਲੰਮੀ ਕਵਿਤਾ ਅਨਬੇਸੇ ਲਿਖੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 1924 ਵਿੱਚ "ਸੇਂਟ-ਜੌਹਨ ਪਰਸ" ਨਾਮਕ ਕਲਮੀ ਨਾਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਇਹੀ ਕਲਮੀ ਨਾਮ ਉਸ ਨੇ ਬਾਕੀ ਜੀਵਨ ਭਰ ਵਰਤਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਲਈ ਕੁਝ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਛਪਵਾਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਨੂੰ ਗਲਪ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗਦਾ, ਕਿ ਇੱਕ ਰਾਜਦੂਤ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਅਣਉਚਿਤ ਹੈ। 1932 ਵਿੱਚ ਬਰਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਲੇਗੇਰ ਨੇ 1940 ਤੱਕ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਫਤਰ (ਕਾਈ ਡੇ ਆਰਸੈਏ) ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।