ਹਮੀਦਾ ਬਾਨੂ ਬੇਗਮ
| ਹਮੀਦਾ ਬਾਨੂ ਬੇਗਮ حمیدہ بانو بیگم | |
|---|---|
| ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੇਗਮ | |
 ਹਮੀਦਾ ਬਾਨੂ ਬੇਗਮ | |
| ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ | |
| ਪੂਰਵ-ਅਧਿਕਾਰੀ | ਮਾਹਮ ਬੇਗਮ |
| ਵਾਰਸ | ਮਰੀਅਮ-ਉਜ਼-ਜ਼ਾਮਨੀ |
| ਜਨਮ | ਅੰ. 1527 |
| ਮੌਤ | 29 ਅਗਸਤ 1604 (ਉਮਰ 76–77) ਆਗਰਾ, ਭਾਰਤ |
| ਦਫ਼ਨ | 30 ਅਗਸਤ 1604 |
| ਜੀਵਨ-ਸਾਥੀ | ਹਮਾਯੂੰ |
| ਔਲਾਦ | ਅਕਬਰ |
| ਪਿਤਾ | ਸ਼ੇਖ਼ ਅਲੀ ਅਕਬਰ ਜਾਮੀ |
| ਮਾਤਾ | ਮਹਾ ਅਫ਼ਰੋਜ਼ ਬੇਗਮ |
| ਧਰਮ | ਸ਼ੀਆ ਇਸਲਾਮ |
ਹਮੀਦਾ ਬਾਨੂ ਬੇਗਮ (ਅੰ. 1527 – 29 ਅਗਸਤ 1604, Persian: حمیدہ بانو بیگم, romanized: Ḥamīda Banū Begum) ਦੂਜੇ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਹੁਮਾਯੂੰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ, ਤੀਜੇ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਅਕਬਰ,ਦੀ ਮਾਂ ਸੀ।[1] ਉਹ ਮਰਿਯਮ ਮਾਕਾਨੀ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਕਬਰ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[2]
ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਹਮੀਦਾ ਬਾਨੂ ਬੇਗਮ ਦਾ ਜਨਮ ਅੰ. 1527 ਨੂੰ ਸ਼ੇਖ਼ ਅਲੀ ਅਕਬਰ ਜਾਮੀ, ਇੱਕ ਫ਼ਾਰਸੀ ਸ਼ੀਆ, ਦੀ ਧੀ ਸੀ, Akbar Jami, a Persian Shia, ਜੋ ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਹਿੰਦਲ ਮਿਰਜ਼ਾ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ਕ ਸੀ, ਪਹਿਲੇ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਾਬਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। [3]
ਹੁਮਾਯੂੰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ[ਸੋਧੋ]
ਉਹ ਹੁਮਾਯੂੰ ਨੂੰ, ਇੱਕ ਚੌਦਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕੁੜੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮਿਰਜ਼ਾ ਹਿੰਦਾਲ ਦੇ ਘਰ ਅਕਸਰ, ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਦਿਲਦਾਰ ਬੇਗਮ (ਬਾਬਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਹੁਮਾਯੂੰ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ) ਦੁਆਰਾ ਅਲਵਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਦਾਅਵਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਸ਼ੇਰ ਸ਼ਾਹ ਸੂਰੀ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁਮਾਯੂੰ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਕੂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਹਮੀਦਾ ਬਾਨੋ ਬੇਗਮ ਨਾਲ ਹੁਮਾਯੂੰ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਹਮੀਦਾ ਅਤੇ ਹਿੰਦਾਲ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਹ ਸੰਭਾਵਿਤ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮੀਦਾ ਹਿੰਦਲ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸਦੇ ਲਈ ਸਿਰਫ ਹਾਲਾਤੀ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਹਿੰਦਲ ਦੀ ਭੈਣ ਅਤੇ ਹਮੀਦਾ ਦੀ ਕਰੀਬੀ ਦੋਸਤ ਗੁਲਬਦਨ ਬੇਗਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਹਮਾਯੂੰ-ਨਾਮਾ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਮੀਦਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਮਹਿਲ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਿਲਦਾਰ ਬੇਗਮ ਦੇ ਮਹਿਲ ਵਿਚ ਵੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਹਮੀਦਾ ਨੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ; ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਚਾਲੀ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦਿਲਦਾਰ ਬੇਗਮ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਹੁਮਾਯੂਨਾਮਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਝਿਜਕ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ[ਸੋਧੋ]
- Humayun-Nama: The History of Humayun by Gulbadan Begum, Tr. by Annette S. Beveridge (1902). New Delhi, Goodword, 2001. ISBN 81-87570-99-781-87570-99-7.E-book at Packard Institute Archived 2010-08-02 at the Wayback Machine. Excerpts at Columbia Univ.
- Begam Gulbadam; Annette S. Beveridge. The history of Humayun = Humayun-nama. Begam Gulbadam. pp. 249–. GGKEY:NDSD0TGDPA1.
- Mukhia, Harbans (2004). The Mughals of India. Malden, MA: Wiley-Blackwell. ISBN 9780631185550.
{{cite book}}: Invalid|ref=harv(help)
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ The Humayun Nama: Gulbadan Begum's forgotten chronicle Yasmeen Murshed, The Daily Star, 27 June 2004.
- ↑ Findly, Ellison Banks (1993). Nur Jahan, empress of Mughal India. New York: Oxford University Press. p. 94. ISBN 9780195360608.
- ↑ Dr. B. P. Saha. Begams, concubines, and memsahibs. Vikas Pub. House. p. 20.