ਹਰੀ ਵਾਸੂਦੇਵਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਹਰੀ ਵਾਸੂਦੇਵਨ (ਦਿਹਾਂਤ 10 ਮਈ 2020) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਵਾਨ ਸੀ ਜੋ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ, ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ। 10 ਮਈ 2020 ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ 68 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਵਾਇਰਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]

ਹਰੀ ਵਾਸੂਦੇਵਨ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਮੈਥਿਲ ਵਾਸੂਦੇਵਨ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਕੁਮਾਰੀ ਮੈਨਨ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੈਥਿਲ ਵਾਸੂਦੇਵਨ ਇੱਕ ਏਰੋਨੋਟਿਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸਨ। ਹਰੀ ਵਾਸੂਦੇਵਨ ਭਾਰਤ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੀਐਚਡੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਾਸੂਦੇਵਨ 1978 ਵਿੱਚ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਹਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੀਡਰ (ਅਕਾਦਮਿਕ ਰੈਂਕ) ਬਣਿਆ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਐਮਰਿਟਸ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਣ ਗਿਆ।[1][2]

ਜਾਮੀਆ ਮਿਲੀਆ ਇਸਲਾਮੀਆ ਵਿਖੇ ਉਸਨੇ 'ਕੇਂਦਰੀ ਏਸ਼ੀਆ' ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਕੌਂਸਲ ਵਿਖੇ ‘ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਲਈ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ ਵਿਕਾਸ ਕਮੇਟੀ’ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।[1][2] 2007-2011 ਤੋਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਧੀਨ ਮੌਲਾਨਾ ਅਬੁਲ ਕਲਾਮ ਅਜ਼ਾਦ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਏਸ਼ੀਅਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਰਹੇ। ਵਾਸੂਦੇਵਨ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਗਾਇਤਰੀ ਸਪੀਵਾਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਆਬਜ਼ਰਵਰ ਰਿਸਰਚ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਵਿਖੇ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ 'ਲੁੱਕ ਈਸਟ ਨੀਤੀ' ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਨੀਤੀਆਂ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਰਸ਼ੀਅਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਸਾਇੰਸਜ਼, ਕੀਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਉੱਪਸਾਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਕਾਰਨੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਕਿੰਗਜ਼ ਕਾਲਜ, ਲੰਡਨ, ਯੂਨਾਨ ਨਾਰਮਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਡਾਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।[3][4]

ਉਹ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ 'ਫੁੱਟਸਟੈਪਸ ਆਫ ਅਫਾਨਾਸਈ ਨਿਕਿਤੀਨ: 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਯੂਰਸੀਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ' ਅਤੇ 2010 ਵਿੱਚ 'ਪਰਛਾਵਿਆਂ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ: ਇੰਡੋ-ਰਸ਼ੀਅਨ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਿਕਾਰਤਾ' ਦਾ ਲੇਖਕ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਲੇਖਨ ਕੀਤਾ।[5] ਉਸਨੇ ਤਪਤੀ ਗੁਹਾ-ਠਾਕੁਰਤਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਧੀ ਹੈ।[2] ਤਪਤੀ ਗੁਹਾ-ਠਾਕੁਰਤਾ ਕਲਕੱਤਾ ਦੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਇਨ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਵਿਖੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ।[6] ਹਰੀ ਵਾਸੂਦੇਵਨ ਦਾ 5/6 ਮਈ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਟੈਸਟ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰਿਹਾ ਅਤੇ 10 ਮਈ 2020 ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਓਹਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[4][7]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 "COVID-19 claims Hari Vasudevan, Bengal's foremost historian". The Hindu (in Indian English). Special Correspondent. 2020-05-10. ISSN 0971-751X. Retrieved 2020-05-11.{{cite news}}: CS1 maint: others (link)
  2. 2.0 2.1 2.2 "Renowned Historian Hari Vasudevan Dies of COVID-19 in Kolkata". The Wire. 10 May 2020. Retrieved 2020-05-11.
  3. "Hari Vasudevan". www.orfonline.org. Archived from the original on 2020-05-10. Retrieved 2020-05-11. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  4. 4.0 4.1 Pandey, Jhimli Mukherjee; Banerjee, Tamaghna. "Hari Vasudevan death: Noted historian Hari Vasudevan dies of coronavirus". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-05-11.
  5. Chattopadhyay, Suhrid Sankar. "Eminent historian Hari Vasudevan dies of COVID-19". Frontline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-05-11.
  6. "Faculty:Tapati Guha Thakurta". Centre for Studies in Social Sciences, Calcutta (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-05-11.
  7. "Historian Hari Sankar Vasudevan dies of Covid-19 in Kolkata". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-05-10. Retrieved 2020-05-11.