ਕੁਮਾਰੀ ਕਮਲਾ
ਕੁਮਾਰੀ ਕਮਲਾ | |
|---|---|
 Kumari Kamala in the early 1950s |
ਕੁਮਾਰੀ ਕਮਲਾ (ਜਨਮ 16 ਜੂਨ 1934) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਡਾਂਸਰ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਮਲਾ ਲਕਸ਼ਮਣ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ)। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਬਾਲ ਡਾਂਸਰ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਕਮਲਾ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 100 ਤਾਮਿਲ, ਹਿੰਦੀ, ਤੇਲਗੂ ਅਤੇ ਕੰਨੜ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵਾਜ਼ੂਵਰ ਸਟਾਈਲ ਡਾਂਸ ਦੀ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕਾ ਬਣ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮਾਹਿਰ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਉਹ ਮਯੁਰਾਮ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ।[1] ਉਸ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਰੱਧਾ ਅਤੇ ਵਾਸਾਂਤੀ ਵੀ ਡਾਂਸਰ ਹਨ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਮਲਾ ਨੇ ਬੰਬਈ ਦੇ ਲੱਛੂ ਮਹਾਰਾਜ ਤੋਂ ਕਥਕ ਨਾਚ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਪਾਠ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸ਼ੰਕਰ ਰਾਓ ਵਿਆਸ ਤੋਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਵੀ ਸਿੱਖਿਆ। ਉਸਦੀ ਖੋਜ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਏ ਐਨ ਕਲਿਆਣਸੁੰਦਰਮ ਅਈਅਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਨਾਚ ਪਾਠ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਲੀਬਰ ਸੰਗਮ (1938) ਅਤੇ ਰਮਾਨਾਮਾ ਮਹਿਮਾਈ (1939) ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਮਲਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਮਲਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਫ਼ਲ ਤਾਮਿਲ ਫ਼ਿਲਮ 1944 ਵਿੱਚ ਜਗਾਥਲਪ੍ਰਤਾਪਨ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਪਾਮਪੂ ਆਤਮ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕਮਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਗਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸ੍ਰੀ ਵਲੀ (1945) ਵਿੱਚ ਦੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਮੀਰਾ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਾ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਵੀ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਾਮ ਇਰੂਵਰ ਨੇ ਤਮਿਲ ਸਿਨੇਮਾ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ। ਨਾਮ ਇਰੂਵਰ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਗੀਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਚਾਂ ਨੇ ਭਰਤਾਨਾਟਿਅਮ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਾਮਿਲ ਭਾਸ਼ੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ "ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਇਨਕਲਾਬ" ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟ ਆਰ ਕੇ ਲਕਸ਼ਮਣ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ 1960 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ।[3] ਉਸ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਤੀ ਟੀ.ਵੀ. ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਰਾਇਣ ਦੀ 1983 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਦੂਸਰੀ ਸ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਹੈ, ਜੋਨੰਦ ਨਾਰਾਇਣ, ਜੋ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ।[4]
ਅਵਾਰਡ
[ਸੋਧੋ]- 1967 - ਕਲਾਈਮਾਮਨੀ
- 1968 - ਕੇਂਦਰੀ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
- 1970 - ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ[6]
- 1975 - ਕੋਲਗੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬ੍ਰਾਂਟਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰਸ਼ਿਪ
- 1989 - ਸਰੁਤੀ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਈ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਯੂਰ ਮੈਡਲ
- 1993 - ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਤਿਆਗਾਰਾਜਾ ਅਰਾਧਨਾ ਵਿਖੇ ਸੰਗੀਤਾ ਰਤਨਾਕਰ
- 2002 - ਮਦਰਾਸ ਮਿਊਜ਼ਕ ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਪਲੈਟੀਨਮ ਜੁਬਲੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
- 2010 - ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ
- 2012 - ਚੌਥੇ ਸੇਂਟ ਲੂਈਸ ਇੰਡੀਅਨ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਸੌਰਿਆ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ
ਅੰਸ਼ਕ ਫ਼ਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ
[ਸੋਧੋ]- 1938 Valibar Sangham
- 1938 Jailor
- 1939 Ramanama Mahimai
- 1941 Kanchan
- 1942 Chandni
- 1943 Kismet
- 1943 Ram Rajya
- 1944 Jagathalaprathapan
- 1945 Sri Valli
- 1945 Meera
- 1945 En Magan
- 1947 Ekambavanan
- 1947 Katagam
- 1947 Mahathma Udangar
- 1947 Nam Iruvar
- 1948 Vedhala Ulagam
- 1950 Vijayakumari
- 1950 Digambara Samiyar
- 1951 Lavanya
- 1951 Devaki
- 1951 Mohana Sundaram
- 1953 Manithan
- 1953 Ulagam
- 1954 Vilayattu Bommai
- 1956 Devta
- 1956 Naane Raja
- 1956 Chori Chori
- 1956 Kula Dheivam
- 1957 Kathputli
- 1958 Bhookailas
- 1958 Thirumanam
- 1958 Illarame Nallaram
- 1958 Yahudi
- 1959 Sivagangai Seemai
- 1959 Naach Ghar
- 1959 Naya Sansar
- 1960 Parthiban Kanavu
- 1960 Paavai Vilakku
- 1960 Veerakkanal
- 1961 Bhakta Kuchela
- 1961 Saugandh
- 1962 Konjum Salangai
- 1962 Sumaithaangi
- 1971 Jwala
- 1973 Chenda
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Menon, Indira (1999). The Madras quartet: women in Karnatak music. Roli Books. p. 55. ISBN 81-7436-078-6.
- ↑ Guy, Randor (7 January 2002). "She danced her way to stardom". The Hindu. Archived from the original on 24 ਮਾਰਚ 2002. Retrieved 25 July 2011.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Children's books author Kamala Laxman passes away". The Hindu. 14 November 2015. Retrieved 25 December 2015.
- ↑ "'Kumari' Kamala Bharatanatyam Dancer". Kutcher Buzz.com. Retrieved 26 July 2011.
- ↑ "Interview: Kamala Lakshman, Bharatanatyam dancer & Guru". Narthaki. August 2000. Retrieved 26 July 2011.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 November 2014. Retrieved July 21, 2015.