ਬਰਲਿਨ ਕਾਂਗਰਸ
ਬਰਲਿਨ ਕਾਂਗਰਸ (13 ਜੂਨ - 13 ਜੁਲਾਈ 1878) ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਛੇ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀਆਂ (ਰੂਸ, ਮਹਾਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਫਰਾਂਸ, ਆਸਟਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ, ਇਟਲੀ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ),[1] ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਚਾਰ ਬਾਲਕਨ ਰਾਜਾਂ (ਗ੍ਰੀਸ, ਸਰਬੀਆ, ਰੋਮਾਨੀਆ ਅਤੇ ਮੋਂਟੇਨੇਗਰੋ) ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬਾਲਕਨ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ 1877–78 ਦੇ ਰੂਸ-ਤੁਰਕੀ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਅਤੇ ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੈਨ ਸਟੀਫਨੋ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਸੰਧੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਬਰਲਿਨ ਦੀ ਸੰਧੀ ਉੱਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਰਜਵਾੜਾ ਜਰਮਨ ਦੀ ਚਾਂਸਲਰ ਓਟੋ ਵਾਨ ਬਿਸਮਾਰਕ, ਜਿਸ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਨੇ ਬਾਲਕਨ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨ, ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਘਟਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਆਸਟਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਬੀੜਾ ਚੁੱਕਿਆ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਉਸਨੇ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗ੍ਰੇਟਰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਉਭਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਓਟੋਮਾਨ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਓਟੋਮਾਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਪੂਰਬੀ ਰੁਮੇਲੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਤੁਰਕਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬਹਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਰੋਮਾਨੀਆ ਨੇ ਪੂਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ; ਬੇਸਾਰਾਬੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਰੂਸ ਨੂੰ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਸਨੇ ਉੱਤਰੀ ਡੋਬਰੂਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਮੋਂਟੇਨੇਗਰੋ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਪੂਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਈ ਪਰ ਛੋਟੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਸਟਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ ਨੇ ਸੈਨਦੈਕ (ਰਾਕਾ) ਖੇਤਰ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।[2] ਆਸਟਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ ਨੇ ਬੋਸਨੀਆ ਅਤੇ ਹਰਜ਼ੇਗੋਵਿਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਸਾਈਪ੍ਰਸ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।
ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਰਿਸਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਆਖਰ ਉਹ 1912–1913 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧ ਅਤੇ 1914 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਵਿਸਫੋਟ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਗਈਆਂ। ਸਰਬੀਆ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਸ ਨੇ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਪਰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਿਲਿਆ ਜਿਸਦਾ ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Iran-Turkey Relations, 1979-2011: Conceptualising the Dynamics of Politics, Religion and Security in Middle-Power States– Google Knihy. Books.google.cz. March 1, 2013. ISBN 978-0-415-68087-5. Retrieved 2017-04-17.
- ↑ "Vincent Ferraro. The Austrian Occupation of Novibazar, 1878–1909 (based on: Anderson, Frank Maloy and Amos Shartle Hershey, Handbook for the Diplomatic History of Europe, Asia, and Africa 1870–1914. National Board for Historical Service. Government Printing Office, Washington, 1918". Archived from the original on 2016-04-23. Retrieved 2019-12-31.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)