ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ
ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 1948 (ਉਮਰ 75–76) |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸਰ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮਸ਼੍ਰੀ ਕੇਂਦਰਾ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਉੜੀਸਾ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਗ੍ਰਾਮੀਣੀ ਪੁਰਸਕਾਰ |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | http://about.me/GeetaMahalik |
ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ (ਜਨਮ 1948)[1] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਓਡੀਸੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਨਾਚ ਦੇ ਇੱਕ ਉੱਤਮ ਵਿਸਥਾਰਕਰਤਾ ਵਜੋਂ,[2] ਅੱਠ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨਾਚ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ।[3][4] ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਵਾਂ ਬਦਲੇ 2014 ਵਿੱਚ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।[5]
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]'Odissi, also known as Orissi (Oriya: ଓଡିଶୀ Oḍiśī), is one of the eight classical dance forms of India. It originates from the state of Odisha, in easternIndia. It is the oldest surviving dance form ofIndia on the basis of archaeological evidences.
ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰੇ ਹੀ ਨਾਮਵਰ ਗੁਰੂ ਦੇਬਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦਾਸ ਤੋਂ ਨ੍ਰਿਤ ਸਿੱਖਣਾ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ ਸੀ।[6] ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਇਆਧਰ ਰਾਉਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਨੇ ਗੀਤਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗਤੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ.[2]
ਗੀਤਾ ਨੇ ਫਰਾਂਸ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ, ਚੀਨ, ਇਟਲੀ, ਸਪੇਨ, ਯੂਐਸਏ, ਕਨੇਡਾ, ਜਰਮਨੀ, ਪੁਰਤਗਾਲ, ਗ੍ਰੀਸ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕੀ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਿਆਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।[7][8] ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਖਜੁਰਾਹੋ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਏਲੋਰਾ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਐਲੀਫੈਂਟਾ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਕੋਨਾਰਕ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਮਹਾਂਬਲੀਪੁਰਮ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਮੁਕੇਸ਼ਵਰ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਬਦਰੀ ਕੇਦਾਰ ਉਤਸਵ, ਤਾਜ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਗੰਗਾ ਮਹੋਤਸਵ ਅਤੇ ਮੰਡੂ ਫੈਸਟੀਵਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਲੀਦਾਸ ਸਮਰੋਹ ਉਜੈਨ ਵਿਖੇ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।[3]
ਵਿਰਾਸਤ
[ਸੋਧੋ]ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਓਡੀਸੀ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ' ਰਾਸਾ '(ਸਮੀਕਰਨ) ਦੀ ਇੱਕ ਮਾਸਟਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.[8][9]
ਗੀਤਾ ਨੇ ਕਈ ਨਾਚ ਨਾਟਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਵਣਿਆਵਤੀ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਭਿਲਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਕੀਤੀ ਹੈ- ਅੰਤਿਮ ਪ੍ਰਾਸ਼ਣਾ ਜਿਸ ਨੇ ਅਲੋਚਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਭਾਸ਼ਣ[9] ਲਿਆਏ ਹਨ।[2]
ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ ਨੇ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਓਡੀਸੀ ਨਾਚ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ, ਗੀਤਾ ਦੇ ਉਪਾਸਨਾ, ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਹੈ।[10][11] ਸੰਗਠਨ ਬਕਾਇਦਾ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਦਿਲੀ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਹੁਦੇ
[ਸੋਧੋ]- ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ - ਗੀਤਾ ਦਾ ਉਪਾਸਨਾ[2]
- ਸਦੱਸ - ਓਡੀਸੀ ਨਾਚ ਬਾਰੇ ਮਾਹਰ ਕਮੇਟੀ - ਸਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ[7]
- ਸਦੱਸ - ਜਨਰਲ ਕੌਂਸਲ - ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ
- ਸਦੱਸ - ਜਨਰਲ ਕੌਂਸਲ - ਉੜੀਸਾ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ
[ਸੋਧੋ]- ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ - ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ - 2014[5]
- ਕੇਂਦਰ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ - 2010[7][8]
- ਓਡੀਸ਼ਾ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ[12] ਅਵਾਰਡ - 2012[13]
- ਗ੍ਰਾਮੀਨੀ ਅਵਾਰਡ - ਇੰਡੀਆ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਰੂਰਲ ਕਲਚਰਲ ਸੈਂਟਰ[2]
- ਸੀਨੀਅਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ - ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ
ਗੀਤਾ ਮਹਾਲਿਕ ਭਾਰਤੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਪੈਨਲ 'ਤੇ ਹਨ।[7]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Odissi" Archived 2 April 2015 at the Wayback Machine. Sangeetnatak.com
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "About me". About me.com. 2014. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ 3.0 3.1 "Odissi and Chhau dance" (PDF). Orissa Reference Manual. 2004. Archived from the original (PDF) on 26 August 2014. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ "Archaeology". Odissi Kala Kendra. August 2014. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ 5.0 5.1 "Padma Awards Announced". Circular. Press Information Bureau, Government of India. 25 January 2014. Archived from the original on 2 March 2014. Retrieved 23 August 2014.
- ↑ "Deba Prasad Dash". Narthaki.com. 6 November 2010. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 "Hindu". The Hindu. 20 February 2010. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 "Indian Express 2". The New Indian Express. 20 February 2010. Archived from the original on 26 ਅਗਸਤ 2014. Retrieved 26 August 2014.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 9.0 9.1 "Orissa diary". February 16, 2010. Orissa diary.com. Archived from the original on 26 August 2014. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ "Upasana". India Mapped.com. 2014. Archived from the original on 26 ਅਗਸਤ 2014. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ "Halabol". Halabol.com. 2012. Archived from the original on 2014-08-26. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ "Odisha Sangeet Natak Akademi". Odisha Sangeet Natak Akademi. 2010. Archived from the original on 18 ਮਈ 2014. Retrieved 26 August 2014.
- ↑ "Indian Express 3". The New Indian Express. 24 March 2012. Archived from the original on 7 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 26 August 2014.