ਵਾਮਨ
| ਵਾਮਨ | |
|---|---|
| Member of ਦਸ਼ਵਤਾਰ | |
 ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਵਾਮਨ ਅਵਤਾਰ ਵਿਚ | |
| ਮਾਨਤਾ | ਵੈਸ਼ਨਵ |
| ਨਿਵਾਸ | ਵੈਕੁੰਠ, Satala |
| ਮੰਤਰ | Om Trivikramaya Vidmahe Viswaroopaya cha Dheemahe Tanno Vamana Prachodayat
May his true form enlighten me, May Vamana illuminate my mind" |
| ਹਥਿਆਰ | None. But carries a Kamandalu and umbrella |
| ਚਿੰਨ੍ਹ | Round and small salagrama stone |
| ਤਿਉਹਾਰ | Onam, Balipratipada, Vamana Dwadashi |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਮਾਤਾ ਪਿੰਤਾ | |
| Consort | ਲਕਛਮੀ incarnated as Kirti ('Fame'), Padma, or Kamala. |
| ਬੱਚੇ | Brhatsloka ('Great Praise') |
ਵਾਮਨ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: वामन, romanized: Vamana, lit. 'Dwarf')[1], ਜਿਸਨੂੰ ਤ੍ਰਿਵਿਕਰਮ (transl) ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹੋਣਾ)[2], ਉਰੂਕਰਮਾ (transl. ਇਕ ਵੱਡੇ ਸਟੈੱਪ ਵਿਚੋਂ ਇਕ)[3], ਉਪੇਂਦਰ (ਟ੍ਰਾਂਸਲ. ਇੰਦਰ ਦਾ ਛੋਟਾ ਭਰਾ)[4][5], ਦਧੀਵਮਾਨ (ਹਿੰਦੀ: ਦधिवामना, ਰੋਮੀਕ੍ਰਿਤ: ਦਧੀਵਮਾਨ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ 'ਦੁੱਧ-ਬੌਣਾ'), ਅਤੇ ਬਾਲੀਬੰਧਨ (ਟ੍ਰਾਂਸਲ. ਜਿਸ ਨੇ ਅਸੁਰ ਬਲੀ ਨੂੰ ਬੰਨਿਆ)[6][7] ਹਿੰਦੂ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਅਵਤਾਰ ਸੀ।[8] ਉਹ ਨਰਸਿੰਘ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁਗ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਅਵਤਾਰ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ ਦਸ਼ਵਤਾਰ ਸੀ।[9]
ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਪੰਨ, ਵਾਮਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਲੋਕ ਵਾਪਸ ਦੇਣ ਲਈ ਅਸੁਰ-ਰਾਜਾ ਬਾਲੀ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸੰਸਾਰਾਂ (ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਤ੍ਰਿਲੋਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ)[10] ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਕਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਅਦਿਤੀ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ੀ ਕਸ਼ਯਪ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit: 'Vamana'". spokensanskrit.org. Retrieved 2020-02-19.[permanent dead link]
- ↑ "Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit: 'Trivikrama'". spokensanskrit.org. Retrieved 2020-02-18.[permanent dead link]
- ↑ "Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit: 'Urukrama'". spokensanskrit.org. Retrieved 2020-03-10.[permanent dead link]
- ↑ "Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary: 'Upendra'". faculty.washington.edu. Archived from the original on 2020-06-03. Retrieved 2020-02-18.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit: 'Upendra'". spokensanskrit.org. Retrieved 2020-02-18.[permanent dead link]
- ↑ "Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary: 'Dadhivamana'". faculty.washington.edu. Archived from the original on 2020-06-28. Retrieved 2020-02-18.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary: 'balibandhana'". faculty.washington.edu. Archived from the original on 2018-03-25. Retrieved 2020-02-22.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Vaswani, J. P. (2017-12-22). Dasavatara (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Jaico Publishing House. pp. 12–14. ISBN 978-93-86867-18-6.
- ↑ Ph.D, James G. Lochtefeld (2001-12-15). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Volume 1 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). The Rosen Publishing Group, Inc. pp. 175. ISBN 978-0-8239-3179-8.
- ↑ "Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary: 'Triloka'". faculty.washington.edu. Archived from the original on 2020-08-06. Retrieved 2020-02-19.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)