ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਖ਼ਾਰੀ ਧਾਤ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਖ਼ਾਰੀ ਧਾਤ
Hydrogen (diatomic nonmetal)
ਹੀਲੀਅਮ (noble gas)
Lithium (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Carbon (polyatomic nonmetal)
Nitrogen (diatomic nonmetal)
Oxygen (diatomic nonmetal)
Fluorine (diatomic nonmetal)
Neon (noble gas)
Sodium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silicon (metalloid)
Phosphorus (polyatomic nonmetal)
Sulfur (polyatomic nonmetal)
Chlorine (diatomic nonmetal)
Argon (noble gas)
Potassium (alkali metal)
Calcium (alkaline earth metal)
Scandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Chromium (transition metal)
Manganese (transition metal)
Iron (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nickel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (polyatomic nonmetal)
Bromine (diatomic nonmetal)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (diatomic nonmetal)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanide)
Cerium (lanthanide)
Praseodymium (lanthanide)
Neodymium (lanthanide)
Promethium (lanthanide)
Samarium (lanthanide)
Europium (lanthanide)
Gadolinium (lanthanide)
Terbium (lanthanide)
Dysprosium (lanthanide)
Holmium (lanthanide)
Erbium (lanthanide)
Thulium (lanthanide)
Ytterbium (lanthanide)
Lutetium (lanthanide)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (metalloid)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinide)
Thorium (actinide)
Protactinium (actinide)
Uranium (actinide)
Neptunium (actinide)
Plutonium (actinide)
Americium (actinide)
Curium (actinide)
Berkelium (actinide)
Californium (actinide)
Einsteinium (actinide)
Fermium (actinide)
Mendelevium (actinide)
Nobelium (actinide)
Lawrencium (actinide)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Ununtrium (unknown chemical properties)
Flerovium (post-transition metal)
Ununpentium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Ununseptium (unknown chemical properties)
Ununoctium (unknown chemical properties)
ਆਈਯੂਪੈਕ ਸਮੂਹ ਸੰਖਿਆ 1
ਤੱਤ ਪੱਖੋਂ ਨਾਂ ਲਿਥੀਅਮ ਗਰੁਪ
ਥੋਥਾ ਨਾਂ ਖ਼ਾਰੀ ਧਾਤ
ਕੈਸ ਸਮੂਹ ਸੰਖਿਆ
(ਯੂ.ਐੱਸ.; pattern A-B-A)
IA
ਪੁਰਾਣਾ ਆਈਯੂਪੈਕ ਨੰਬਰ
(ਯੂਰਪ; pattern A-B)
IA

↓ ਖ਼ਾਰੀ ਧਾਤ
2
Image: Lithium metal stored under paraffin
ਲਿਥੀਅਮ (Li)
3
3
Image: Sodium metal
ਸੋਡੀਅਮ (Na)
11
4
Image: Potassium metal
ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ (K)
19
5
Image: Rubidium metal in a glass ampoule
ਰੁਬੀਡੀਅਮ (Rb)
37
6
Image: Caesium metal in a glass ampoule
ਸੀਜ਼ੀਅਮ (Cs)
55
7 ਫ਼ਰਾਂਸੀਅਮ (Fr)
87

ਵਿਸ਼ੇਸ਼
ਪ੍ਰਾਈਮੋਰਡੀਅਲ ਤੱਤ
ਰੇਡੀਓ ਐਕਟਿਵ ਖੈਅ
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅੰਕ ਦਾ :
ਕਾਲਾ=ਠੋਸ

ਖ਼ਾਰੀ ਧਾਤ ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਗਰੁੱਪ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਥੀਅਮ, ਸੋਡੀਅਮ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਰੁਬੀਡੀਅਮ, ਸੀਜ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸੀਅਮ ਤੱਤ ਹਨ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਤੱਤ s-ਬਲਾਕ ਤੱਤ ਹਨ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਸ਼ੈੱਲ ਵਿੱਚ s-ਸ਼ੈੱਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਗੁਣ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਥੋੜੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ ਜਾਂ ਹੋਲੀ।

ਖ਼ਾਰੀ ਧਾਤ ਦੇ ਗੁਣ
ਨਾਮ ਲਿਥੀਅਮ ਸੋਡੀਅਮ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਰੁਬੀਡੀਅਮ ਸੀਜ਼ੀਅਮ ਫ਼ਰਾਂਸੀਅਮ
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅੰਕ 3 11 19 37 55 87
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪੁੰਜ 6.94(1) 22.98976928(2) 39.0983(1) 85.4678(3) 132.9054519(2) [223]
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨ ਤਰਤੀਬ [He] 2s1 [Ne] 3s1 [Ar] 4s1 [Kr] 5s1 [Xe] 6s1 [Rn] 7s1
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ 453.69 K
180.54 °C
356.97 °F
370.87 K
97.72 °C
207.9 °F
336.53 K,
63.38 °C,
146.08 °F
312.467 K,
39.31 °C,
102.76 °F
301.59 K,
28.44 °C,
83.19 °F
? 300 K,
? 27 °C,
? 80 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ 1615 K,
1342 °C,
2448 °F
1156 K,
883 °C,
1621 °F
1032 K,
759 °C,
1398 °F
961 K,
688 °C,
1270 °F
944 K,
671 °C,
1240 °F
? 950 K,
? 677 °C,
? 1250 °F
ਘਣਤਾ (g·cm−3) 0.534 0.968 0.89 1.532 1.93 ? 1.87
ਸੰਯੋਜਨ ਤਾਪ (kJ·mol−1) 3.00 2.60 2.321 2.19 2.09 ? ≈2
ਵਾਸ਼ਪ ਤਾਪ (kJ·mol−1) 136 97.42 79.1 69 66.1 ? ≈65
ਉਤਪਾਦ ਤਾਪ of monatomic gas (ਕਿਲੋਜੂਲ.ਮੋਲ−1|kJ·mol−1) 162 108 89.6 82.0 78.2 ?
ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਸਥਿਰਤਾ at 298 K (nΩ·ਸਮ) 94.7 48.8 73.9 131 208 ?
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅਰਧ ਵਿਆਸ (pm) 152 186 227 248 265 ?
ਅਨੁਵੀ ਅਰਧ ਵਿਆਸ (ਪਾਕੋਮੀਟਰ|pm) 76 102 138 152 167 ? 180
ਪਹਿਲੀ ਆਈਓਨਾਈਜ਼ੇਸਨ ਉਰਜਾ]] (kJ·mol−1) 520.2 495.8 418.8 403.0 375.7 392.8
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨ ਖਿਚ (kJ·mol−1) 59.62 52.87 48.38 46.89 45.51 ? 44.0
ਵਿਖੰਡਨ ਦੀ ਇਨਥੇਲਪੀ of M2 (kJ·mol−1) 106.5 73.6 57.3 45.6 44.77 ?
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗਟਿਵਟੀ]] 0.98 0.93 0.82 0.82 0.79 ? 0.7
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਡ ਪੋਟੈਂਸਲ (E°(M+→M0); V) −3.0401 −2.71 −2.931 −2.98 −3.026 −2.9
ਲਾਟ ਦਾ ਰੰਗ
(nm)
ਕਿਰਮਚੀ
670.8
ਪੀਲਾ
589.2
ਵੈਂਗਨੀ
766.5
ਲਾਲ-ਵੈਂਗਨੀ
780.0
ਨੀਲਾ
455.5
?

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]