ਅਭਿਨਵਾਨੋ ਰਸਵਿਚਾਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਅਭਿਨਵਾਨੋ ਰਸਵਿਚਾਰ
ਲੇਖਕਨਗੀਨਦਾਸ ਪਾਰੇਖ
ਦੇਸ਼ਭਾਰਤ
ਭਾਸ਼ਾਗੁਜਰਾਤੀ
ਵਿਧਾਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ

ਅਭਿਨਵਾਨੋ ਰਸਵਿਚਾਰ (ਅਭਿਨਵਗੁਪਤ ਦਾ ਰਸ ਸਿਧਾਂਤ ) ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ ਨਗੀਨਦਾਸ ਪਾਰੇਖ ਦੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖਾਂ ਦਾ 1969 ਦਾ ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਕਾਵਿ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਰਚਨਾ ਨੂੰ 1970 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।

ਪਿਛੋਕੜ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਕਿਤਾਬ 1969 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 1970 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1][2]

ਸਮੱਗਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਅਭਿਨਵਾਨੋ ਰਸਵਿਚਾਰ ਵਿਚ ਲੇਖਕ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਵਿ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਘੋਖ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਚਨਾ ਦੇ ਅੱਠ ਲੇਖ ਹਨ।[1]

ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲਾ ਲੇਖ ਰਸ ਬਾਰੇ ਅਭਿਨਵਗੁਪਤ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਰਤ ਦੇ ਨਾਟਯ ਸ਼ਾਸਤਰ ਉੱਤੇ ਉਸ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਲੇਖ ਕੁੰਤਕ ਦੇ ਵਕ੍ਰੋਕਤੀ ਸਿਧਾਂਤ, ਜਗਨਨਾਥ ਦੇ ਰਮਣੀਯਤਾ ਸਿਧਾਂਤ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸ਼ੰਗਰਹ (ਸ਼੍ਰਿਸ਼ਟੀ), ਹਾਸਿਆ (ਹਾਸ) ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ (ਉੱਤਮ) ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਅਚਿੱਤਯ (ਉਚਿਤਤਾ) ਅਤੇ ਰਸਭਾਸ (ਅਨੰਦ ਦਾ ਭਰਮਪੂਰਨ ਅਨੁਭਵ) ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਲੇਖਕ ਨੇ ਅਖਿਆਨਾ ਦੇ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਦੀ ਵੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਅਖਿਆਨਾ ਬੋਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਚਿੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਜੋਂ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[3][4]

ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]

ਇਸਦੀ ਵਿਦਵਤਾ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ, ਨਿਰਣੇ ਦੀ ਸੁਚੱਜੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਹਿੰਦੀ ਵਾਰਤਕ ਲਈ, ਅਭਿਨਵਾਨੋ ਰਸਾਵਿਚਰ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 1.2 Mehta, Chandrakant; Dave, Pinakin N. (2005). "Abhinavano Rasavichar". in Abichandani, Param; Dutt, K. C.. Encyclopaedia of Indian Literature (Supplementary Entries and Index). VI. New Delhi: Sahitya Akademi. pp. 4654–4655. OCLC 34346409. https://books.google.com/books?id=xZoYAAAAIAAJ. Mehta, Chandrakant; Dave, Pinakin N. (2005) [1994]. "Abhinavano Rasavichar". In Abichandani, Param; Dutt, K. C. (eds.). Encyclopaedia of Indian Literature (Supplementary Entries and Index). Vol. VI. New Delhi: Sahitya Akademi. pp. 4654–4655. OCLC 34346409.
  2. "અભિનવનો રસવિચાર [Abhinavano Rasavicāra]". Gujarati Vishwakosh [Gujarati Encyclopedia]. 1. Ahmedabad: Gujarat Vishwakosh Trust. 2001. pp. 348–349. OCLC 248967673. Kothari, Jayant (2001). "અભિનવનો રસવિચાર [Abhinavano Rasavicāra]". In Thaker, Dhirubhai (ed.). Gujarati Vishwakosh [Gujarati Encyclopedia] (in Gujarati). Vol. 1 (2nd ed.). Ahmedabad: Gujarat Vishwakosh Trust. pp. 348–349. OCLC 248967673.
  3. Mehta, Chandrakant; Dave, Pinakin N. (2005). "Abhinavano Rasavichar". in Abichandani, Param; Dutt, K. C.. Encyclopaedia of Indian Literature (Supplementary Entries and Index). VI. New Delhi: Sahitya Akademi. pp. 4654–4655. OCLC 34346409. https://books.google.com/books?id=xZoYAAAAIAAJ. 
  4. "અભિનવનો રસવિચાર [Abhinavano Rasavicāra]". Gujarati Vishwakosh [Gujarati Encyclopedia]. 1. Ahmedabad: Gujarat Vishwakosh Trust. 2001. pp. 348–349. OCLC 248967673. 

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]