ਕੰਧਵਾਲਾ
ਕੰਧਵਾਲਾ ਜਾਂ ਕੰਧਵਾਲਾ ਹਜ਼ਾਰਖਾਨ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਹੈ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਤਹਿਸੀਲ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਪਿੰਡ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਪਿੰਡ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਭੁੱਲਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੰਧੂਆਂ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ/ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੋਂ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਸਨੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਹੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਖਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੰਧਵਾਲਾ ਹਜ਼ਾਰਖਾਨਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਬੋਹਰ ਦੀ ਤਹਿਸੀਲ ਵਿੱਚ ਕੰਧਵਾਲਾ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪਿੰਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 20 .ਕਿ.ਮੀ. ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਤੋਂ ਕੰਧਵਾਲਾ ਸੂਬੇ ਦੀ ਚੌਲਾਂ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਅਮੀਰ ਪੱਟੀ 'ਤੇ ਹੈ। ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਨੂੰ 1965 ਅਤੇ 1971 ਦੀਆਂ ਦੋ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜੰਗਾਂ ਦਾ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਕੰਧਵਾਲਾ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਇੱਥੋਂ ਚਲੇ ਗਏ। ਦੂਜੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।
ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਬਾਬਾ ਭੁੱਲੇ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਮਜ਼ਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਲੋਕ 25-26 ਭਾਦਰੋ ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਭੁੱਲੇ ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਮੇਲਾ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਹਿੱਸਾ ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਫਲਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਆਵਾਜਾਈ
[ਸੋਧੋ]ਬੱਸਾਂ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਨੂੰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇਅ 10 ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੰਧਵਾਲਾ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ।
ਜਨਸੰਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ : ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਤਹਿਸੀਲ : ਫਾਜ਼ਿਲਕਾਰਾਜ: ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ