ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ (ਕ੍ਰਿਕਟਰ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ (ਜਨਮ 13 ਜੂਨ 1935) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੋਚ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦਾ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ 12 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟਰਾਂ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਦਿੱਤੀ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੋਚ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦ੍ਰੋਣਾਚਾਰੀਆ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ 13 ਜੂਨ 1935 ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਹ 1947 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਸਮੇਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਵਜੋਂ ਪਟਿਆਲੇ ਆਏ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਪਟਿਆਲੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਯਾਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[1]

ਸਿੰਘ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦਾ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦਾ ਬ੍ਰੇਕ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਸੀ ਜੋ 37 ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿਹੜੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਟਿਆਲਾ, ਪਟਿਆਲਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਸਟੇਟਸ ਯੂਨੀਅਨ, ਦੱਖਣੀ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[2]

ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਪੋਰਟਸ ਤੋਂ ਕੋਚਿੰਗ ਡਿਪਲੋਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਥੇ ਕੋਚ ਬਣੇ। ਫਿਰ ਉਹ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਪੋਰਟਸ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਕੋਚ ਬਣਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੋਚਿੰਗ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ 1977 ਤੋਂ 1983 ਵਿੱਚ ਨੌਰਥ ਜ਼ੋਨ ਦਾ ਕੋਚ, 1985 ਵਿੱਚ ਮਾਲਦੀਵ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੋਚ ਅਤੇ 1986 ਤੋਂ 1987 ਤੱਕ ਇੰਡੀਆ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ ਦਾ ਕੋਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਸਿੰਘ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ 1984 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸਿੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਦੰਗਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚ ਗਿਆ।[1] 1992/93 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਤੇਜ਼ ਬੌਲਿੰਗ ਅਕੈਡਮੀ, ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਲਕਸ਼ਮੀਭਾਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ, ਗਵਾਲੀਅਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬਣ ਗਏ।

ਸਿੰਘ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਦ੍ਰੋਣਾਚਾਰੀਆ ਕ੍ਰਿਕਟ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। 2012 ਦੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਲੱਬ ਦਿੱਲੀ ਬਲੂਜ਼ (1987 ਦੇ ਅੱਗੇ ਵੈਟਰਨਜ਼ ਕਲੱਬ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ)[3] ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੇਡੀਅਮ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸੈਂਟਰ, ਚਲਾਏ ਅਤੇ ਹਰ ਦੋ ਸਾਲ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਗਏ।[1] 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ 12 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰਾਂ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਸੁਰਿੰਦਰ ਖੰਨਾ, ਕੀਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦ, ਵਿਵੇਕ ਰਜ਼ਦਾਨ, ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ, ਅਜੇ ਜਡੇਜਾ, ਰਾਹੁਲ ਸੰਘਵੀ ਅਤੇ ਮੁਰਲੀ ਕਾਰਤਿਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ[4][5][6] ਉਹ ਸਕੂਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕ੍ਰਿਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਬਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸਕੂਲ, ਸਰਦਾਰ ਪਟੇਲ ਵਿਦਿਆਲਿਆ, ਸੇਂਟ ਕੋਲੰਬਾ ਸਕੂਲ, ਅਰਵਾਚਿਨ ਭਾਰਤੀ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

1987 ਵਿਚ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਕੋਚਿੰਗ ਸਨਮਾਨ, ਦਰੋਣਾਚਾਰੀਆ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੇਮ ਆਜ਼ਾਦ (1986 ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨਿਤ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੂਜਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੋਚ ਬਣ ਗਿਆ।[4] ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ 37 ਮੈਚ ਖੇਡ ਕੇ ਕੁੱਲ 1198 ਸਕੋਰ ਬਣਾਏ।

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]

ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਈਐੱੱਸਪੀਐੱਨ ਕ੍ਰਿਕਇਨਫੋ ਉੱਤੇ

ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਤਰਾ- ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੋਚ

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 1.2 Unnikrishnan, M. S. (25 November 2012). "Age no bar". The Tribune. Retrieved 4 September 2019.
  2. "Gurcharan Singh". CricketArchive. Retrieved 4 September 2019.
  3. Lokapally, Vijay (17 July 2013). "The Blues keep on playing". The Hindu. Retrieved 10 September 2019.
  4. 4.0 4.1 Malhotra, Sahil (22 April 2015). "Gurcharan Singh, cricket's grand old man, strikes a pose". The Indian Express. Retrieved 4 September 2019.
  5. "Gurcharan Singh: Great master with adaptability". News18. 8 May 2008. Retrieved 4 September 2019.
  6. Lokapally, Vijay (29 June 2017). "'Coach should adjust with the captain'". The Hindu. Retrieved 4 September 2019.