ਜੰਗਲੀ ਸੇਂਜੀ
.jpg)
| |
| ਜੰਗਲੀ ਸੇਂਜੀ
(Melilotus indicus) |
|---|
ਜੰਗਲੀ ਸੇਂਜੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਾਮ: Melilotus indicus) ਕਈ ਵਾਰ ਮੇਲੀਲੋਟਸ ਇੰਡੀਕਾ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪੀਲੇ-ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੀ ਜੜੀ ਬੂਟੀ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਦੀਨ) ਹੈ, ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੀਟ ਕਲੋਵਰ (ਜਾਂ ਸਵੀਟ-ਕਲੋਵਰ ), ਸੌਰ ਕਲੋਵਰ ( ਸੌਰ-ਕਲੋਵਰ, ਸੋਰਕਲੋਵਰ ), ਇੰਡੀਅਨ ਸਵੀਟ-ਕਲੋਵਰ, ਸਾਲਾਨਾ ਪੀਲਾ ਸਵੀਟਕਲੋਵਰ, ਬੋਖਾਰਾ ਕਲੋਵਰ, ਛੋਟੇ-ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲਾ ਮਿੱਠਾ ਕਲੋਵਰ, ਆਮ ਮੇਲੀਲੋਟ, ਛੋਟੇ-ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲਾ ਮੇਲੀਲੋਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਮਾਲ ਮੇਲੀਲੋਟ, ਮਿੱਠਾ ਮੇਲੀਲੋਟ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਲੂਸਰਨ ਅਤੇ ਹੈਕਸਹੈਮ ਸੈਂਟ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿੰਗ ਆਈਲੈਂਡ ਮੇਲੀਲੋਟ ਜਾਂ ਕਿੰਗ ਆਈਲੈਂਡ ਕਲੋਵਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1][2]
ਵਰਣਨ[ਸੋਧੋ]
ਇਹ 10 ਤੋਂ 50 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (3.9 ਤੋਂ 19.7 ਇੰਚ) ਦੀ ਉਚਾਈ (ਕਦਾਈਂ ਹੀ ਇੱਕ ਮੀਟਰ ਤੱਕ) ਦੀ ਇੱਕ ਸਲਾਨਾ ਜਾਂ ਦੋ-ਸਾਲਾ ਜੜੀ ਬੂਟੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿਕੋਣੀ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਪੀਲੇ ਫੁੱਲ ਸੰਘਣੇ ਰੇਸਮੇਸ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫੁੱਲ 2 - 3 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਲੰਬੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਲੰਬਾਈ ਦੇ ਵਾਲ ਰਹਿਤ ਫਲੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।[3] ਇਸ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣ 'ਤੇ ਮਿੱਠੀ, ਕਲੋਇੰਗ ਸੁਗੰਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਰਿਹਾਇਸ਼[ਸੋਧੋ]
ਮੈਕਰੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਯੂਰਪ ਤੱਕ, ਅਤੇ ਤਪਸ਼ ਅਤੇ ਗਰਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਇਸਦੀ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਮੂਲ ਵੰਡ ਹੈ। ਇਹ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ, ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਮੇਤ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਹੈ।
ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮਹੱਤਤਾ[ਸੋਧੋ]
ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਲਈ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ, ਚਾਰੇ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਸੁਧਾਰਕ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ. ਇਹ ਕੁਝ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵਾਂ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵੀ ਬੀਜ ਫਸਲ ਨੂੰ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ, ਮੇਲੀਲੋਟਸ ਇੰਡੀਕਸ ਨੂੰ ਸਿੰਜੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਬਜ਼ੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਚਿਕਿਤਸਕ ਉਪਯੋਗ ਹਨ. ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਗੁਣ ਹਨ [1] Archived 2021-09-27 at the Wayback Machine. । ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਲਫ਼ਾ-ਅਮਾਈਲੇਜ਼ ਰੋਕੂ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹਨ [2], ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਟਾਈਪ 2 ਸ਼ੂਗਰ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Melilotus". Multilingual Multiscript Plant Name Database. University of Melbourne. Retrieved 2009-01-04.
- ↑ "Melilotus indicus". Australian Plant Name Index (APNI), IBIS database. Centre for Plant Biodiversity Research, Australian Government, Canberra. Retrieved 7 December 2012.
- ↑ Webb, D.A., Parnell, J. and Doogue, D. 1996. An Irish Flora. Dundalgan Press Ltd., Dundalk. ISBN 0-85221-131-7