ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਸਾਹਿਤ
ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਸਾਹਿਤ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਹਿਤਕ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਮਨੋਨੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਭਿੰਨ ਲਿੰਗ ਪਛਾਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[1]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਟਰਾਂਸ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਉਦਾਹਰਣ ਸ਼ਾਇਦ ਰੋਮਨ ਕਵੀ ਓਵਿਡ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਮੇਟਾਮੋਰਫੋਸਿਸ ਹੈ।[2] ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਵਰਜੀਨੀਆ ਵੁਲਫ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਨਾਵਲ ਓਰਲੈਂਡੋ (1928), ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਨਾਵਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸਦਾ ਕਥਾਨਕ ਇੱਕ ਦੁਲਿੰਗੀ ਕਵੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਰਦ ਤੋਂ ਔਰਤ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।[3]
ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਾਦਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸਨ, ਇੱਕ ਲੰਮੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਜਿਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਉਦਾਹਰਨ ਲਿਲੀ ਐਲਬੇ ਦੁਆਰਾ ਮੈਨ ਟੂ ਵੂਮੈਨ (1933) ਵਿੱਚ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦ ਸੀਕਰੇਟਸ ਆਫ਼ ਮਾਈ ਲਾਈਫ (2017), ਕੈਟਲਿਨ ਜੇਨਰ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।[2] ਟਰਾਂਸ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹੋਰ ਯਾਦਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ: ਜੇਂਡਰ ਆਊਟਲਾ (1994), ਕੇਟ ਬੋਰਨਸਟਾਈਨ ਦੁਆਰਾ; ਮੈਨ ਇਨਫ ਟੂ ਬੀ ਏ ਵੂਮੈਨ (1996), ਜੈਨ ਕਾਉਂਟੀ ਦੁਆਰਾ; ਰੀਡਿਫਾਈਨਿੰਗ ਰੀਅਲਨੇਸ (2014), ਜੈਨੇਟ ਮੌਕ ਦੁਆਰਾ ਆਦਿ।[4]
ਫਿਰ ਵੀ, ਓਰਲੈਂਡੋ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਪਾਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਗਲਪ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੇਖੀ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਾਈਰਾ ਬ੍ਰੇਕਿਨਰਿਜ (1968), ਗੋਰ ਵਿਡਾਲ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਵਿਅੰਗਮਈ ਨਾਵਲ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਅਤੇ ਪਿਤਰਸੱਤਾ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸ ਔਰਤ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਤਾਬ ਦੀਆਂ 20 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਪੀਆਂ ਵਿਕੀਆਂ, ਪਰ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਨੂੰ ਪੈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[5]
ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਉਭਾਰ 2010 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਗਲਪ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਐਲ.ਜੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਨਾਲ ਵਖਰੇਵੇਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਆਮ ਦਿਲਚਸਪੀ ਵਿਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਇਸਨੇ ਇੱਕ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਲੇਖਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਧੇਰੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਦਰਸ਼ਕ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਲੋਕ ਸਨ।[6]
2020 ਵਿੱਚ, ਡੱਚ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਮੈਰੀਕੇ ਲੂਕਾਸ ਰਿਜਨਵੇਲਡ, ਜੋ ਕਿ ਗੈਰ-ਬਾਈਨਰੀ ਹੈ, ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਵਲ ਦ ਡਿਸਕਫੋਰਟ ਆਫ਼ ਈਵਨਿੰਗ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ।[7]
ਸਪੇਨੀ ਵਿੱਚ
[ਸੋਧੋ]
ਸਪੈਨਿਸ਼ ਟ੍ਰਾਂਸ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਹੇਲ ਹੈਜ਼ ਨੋ ਲਿਮਿਟਸ, ਜੋਸ ਡੋਨੋਸੋ ਦੁਆਰਾ 1966 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਨਾਵਲ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮੁੱਖ ਪਾਤਰ ਮੈਨੁਏਲਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸ ਔਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਅਲ ਓਲੀਵੋ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਵਿਗੜਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ;[8] ਕੋਬਰਾ (1972), ਕਿਊਬਾ ਦੇ ਲੇਖਕ ਸੇਵੇਰੋ ਸਾਰਡੂਏ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਟ੍ਰਾਂਸਵੈਸਟਾਈਟ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਕਥਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ[4] ਅਤੇ ਕਿੱਸ ਆਫ਼ ਦਾ ਸਪਾਈਡਰ ਵੂਮੈਨ (1976), ਮੈਨੂਅਲ ਪੁਇਗ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਵਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੈਲੇਨਟਿਨ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਮੋਲੀਨਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੈੱਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮਲਿੰਗੀ ਆਦਮੀ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਟਰਾਂਸ ਔਰਤ ਵਜੋਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[9]
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਪਾਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਕੈਮਿਲਾ ਸੋਸਾ ਵਿਲਾਡਾ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਲਾਸ ਮਾਲਸ (2019), ਜਿਸਨੇ ਵੱਕਾਰੀ ਸੋਰ ਜੁਆਨਾ ਇਨੇਸ ਡੇ ਲਾ ਕਰੂਜ਼ ਇਨਾਮ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ।[10] ਇਹ ਨਾਵਲ, ਲੇਖਕ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਕੋਰਡੋਬਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਵੇਸਵਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਇਹ ਇੱਕ ਨਾਜ਼ੁਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸਨਸਨੀ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਦੇ ਅੱਠ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਇੱਕਲੇ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।[11] ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਇਕਵਾਡੋਰੀਅਨ ਸਾਹਿਤ ਤੋਂ, ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਨ ਹੈ ਗੈਬਰੀਏਲ(ਏ) (2019), ਰਾਉਲ ਵੈਲੇਜੋ ਕੋਰਲ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਇੱਕ ਨਾਵਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਔਰਤ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਗੁਏਲ ਡੋਨੋਸੋ ਪਾਰੇਜਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ ਜੋ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਤਕਰੇ ਭਰੇ ਸਮਾਜ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।[12]
ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ
[ਸੋਧੋ]2015 ਦੀ ਇੱਕ ਐਨ.ਪੀ.ਆਰ. ਕਹਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ, 2000 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਪਾਤਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਸੈਂਕੜੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।[13]
ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁੜੀ ਜੈਜ਼ ਜੇਨਿੰਗਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਖੋਜਣ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਬਾਰੇ 2014 ਵਿੱਚ ਆਈ ਐਮ ਜੈਜ਼ ਨਾਮਕ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਕੀਤੀ।[14][15][16] ਸਕਾਲਸਟਿਕ ਬੁੱਕਸ ਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਅਲੈਕਸ ਗਿਨੋ ਦੇ ਜਾਰਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਕੁੜੀ, ਮੇਲਿਸਾ ਬਾਰੇ, ਜਿਸਨੂੰ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਰਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।[13] ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਟ੍ਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਪਾਤਰਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਲੇਖਕ ਜੇਸ ਵਾਲਟਨ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਲਿੰਗ ਤਰਲਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਡਗਲ ਮੈਕਫਰਸਨ ਨਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਇੰਟਰਡਿਊਸਿੰਗ ਟੈਡੀ ਬਣਾਈ।[17][18] ਹੌਰਨ ਬੁੱਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੁਆਰਾ ਸੂਚੀਬੱਧ ਵਧੀਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਅਲੈਕਸ ਗਿਨੋ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰਜ (2012)
- ਰੇਡ: ਏ ਕ੍ਰੇਓਨ'ਜ ਸਟੋਰੀ (2015) ਮਾਈਕਲ ਹਾਲ ਦੁਆਰਾ
- ਐਮ ਜੀ ਹੈਨੇਸੀ ਦੁਆਰਾ ਦ ਅਦਰ ਬੁਆਏ (2016)
- ਲਿਲੀ ਐਂਡ ਡੰਕਿਨ (2016) ਡੋਨਾ ਗੇਫਰਟ ਦੁਆਰਾ
- ਐਲੇਕਸ ਏਜ਼ ਵੈਲ (2015) ਐਲੀਸਾ ਬਰਗਮੈਨ ਦੁਆਰਾ
- ਕ੍ਰਿਸਟਿਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਕਲਾਰਕ ਦੁਆਰਾ ਜੈਸ, ਚੰਕ ਐਂਡ ਦ ਰੋਡ ਟ੍ਰਿਪ ਟੂ ਇਨਫਿਨਿਟੀ (2016)
- ਐਰਿਕ ਡਿਵਾਈਨ ਦੁਆਰਾ ਲੁੱਕ ਪਾਸਟ (2016)
- ਮੈਰੀਡੀਥ ਰੂਸੋ ਦੁਆਰਾ ਇਫ ਆਈ ਵਾਜ਼ ਯੂਅਰ ਗਰਲ (2016)
- ਪੈਟ ਸ਼ਮੈਟਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਲਿਜ਼ਾਰਡ ਰੇਡੀਓ (2015)
- ਬੀਸਟ (2016) ਬਰੀ ਸਪੈਂਗਲਰ ਦੁਆਰਾ
- ਲੀਜ਼ਾ ਵਿਲੀਅਮਸਨ ਦੁਆਰਾ ਦ ਆਰਟ ਆਫ ਬੀਇੰਗ ਨੋਰਮਲ (2016)[19]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Karlsberg, Michele (2018-06-21). "The Importance of Transgender Literature". San Francisco Bay Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2018-06-21. Retrieved 2020-09-22.
- ↑ 2.0 2.1 Haldeman, Peter (2018-10-24). "The Coming of Age of Transgender Literature". The New York Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2018-10-24. Retrieved 2020-09-22.
- ↑ Winterson, Jeanette (2018-09-03). "'Different sex. Same person': how Woolf's Orlando became a trans triumph". The Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2018-09-03. Retrieved 2020-09-22.
- ↑ 4.0 4.1 Jacques, Juliet (2015-10-21). "Top 10 transgender books". The Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2015-10-21. Retrieved 2020-09-22.
- ↑ Athitakis, Mark (2018-02-23). "Saluting 'Myra Breckinridge' on its 50th anniversary". Los Angeles Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2018-02-23. Retrieved 2020-09-23.
- ↑ Rollmann, Hans (2015-09-27). "How Do You Define the Genre of Trans Literature?". PopMatters (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2020-09-21. Retrieved 2020-09-22.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 2020-09-22 suggested (help) - ↑ Flood, Allison (2020-08-26). "Marieke Lucas Rijneveld wins International Booker for The Discomfort of Evening". The Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2020-08-26. Retrieved 2020-09-22.
- ↑ Martínez Díaz, María (2011). "El transexual en El lugar sin límites: monstruosidad, norma y castigo" (PDF). Revista Humanidades (in ਸਪੇਨੀ). 1: 1–15. ISSN 2215-3934. Retrieved 2020-09-22.
- ↑ Moralejo, Juan (2017-11-27). "El beso de la mujer araña: literatura, sexo y revolución en Puig". La Izquierda Diario (in ਸਪੇਨੀ). Archived from the original on 2016-11-29. Retrieved 2020-09-22.
- ↑ "La argentina Camila Sosa Villada obtuvo el Premio Sor Juana Inés de la Cruz". Infobae (in ਸਪੇਨੀ). 2020-11-03. Archived from the original on 2020-11-02. Retrieved 2020-11-02.
- ↑ Smink, Verónica (2020-09-04). "Es curioso que se peleen por quién recibe primero mi libro, cuando eternamente a las travestis nos han dicho que somos brutas, que no tenemos cultura". BBC (in ਸਪੇਨੀ). Archived from the original on 2020-09-22. Retrieved 2020-09-22.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 2020-09-23 suggested (help) - ↑ García, Alexander (2019-07-01). "Raúl Vallejo aborda la otredad en 'Gabriel(a)'". El Comercio (in ਸਪੇਨੀ). Archived from the original on 2019-07-02. Retrieved 2020-01-05.
- ↑ 13.0 13.1 Ulaby, Neda (August 27, 2015). "George Wants You To Know: She's Really Melissa". NPR. Retrieved December 5, 2016.
- ↑ Rothaus, Steve (June 25, 2014). "Jazz Jennings, a 13-year-old trans girl, reads from her upcoming children's book (with video)". Retrieved September 19, 2014.
- ↑ Graff, Amy (September 22, 2014). "Jazz Jenning's new children's book tells transgender story". Retrieved December 5, 2016.
- ↑ Herthel, Jessica (September 5, 2014). "Why I Wrote a Book About a Transgender Child". The Huffington Post. Retrieved December 5, 2016.
- ↑ Bausells, Marta (August 12, 2015). "The transgender teddy bear teaching children about friendship and identity". The Guardian. Retrieved October 20, 2015.
- ↑ Akersten, Matt (October 16, 2015). "Transgender Teddy will teach kids about gender fluidity". Archived from the original on October 17, 2015. Retrieved October 20, 2015 – via Samesame.com.au.
- ↑ Flynn, Kitty (June 29, 2016). "Out of the Box: Transgender lives". The Horn Book Magazine. Retrieved December 5, 2016.