ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਿਸਟਰੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ (ਲਾਹੌਰ)
ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਿਸਟਰੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਲਾਹੌਰ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੇਟਰ ਇਕਬਾਲ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਹੈ। ਪਾਰਕਸ ਅਤੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਅਥਾਰਟੀ ਲਾਹੌਰ ( ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ) ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1] ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਇੱਕ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ, ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਡਿਜੀਟਲ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਹੈ।[3]
ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਭਾਗ ਹਨ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿਨੇਮਾ, ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।[4]
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
29 ਜਨਵਰੀ 2014 ਨੂੰ, ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੂਬਾਈ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ 28ਵੀਂ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮੀਨਾਰ-ਏ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਸਰਕੂਲਰ ਗਾਰਡਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਅਤੇ ਲੈਂਡਸਕੇਪਿੰਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ। ਨਵੇਂ ਪਾਰਕ ਨੂੰ ਗ੍ਰੇਟਰ ਇਕਬਾਲ ਪਾਰਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ।[5] ਕਈ ਦੇਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ,[6] ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ 17 ਦਸੰਬਰ 2016 ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[7]
ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਪਾਰਕ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਸਿਰੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਨੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ।[8] ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 14 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 300 ਮਿਲੀਅਨ[9] ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ, ਇਸਨੇ ਪੰਜਾਬ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਟੂਰ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ।[1] ਇਹ 1 ਜੁਲਾਈ 2018 ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[3]
ਸੰਗ੍ਰਹਿ[ਸੋਧੋ]
ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਪੰਜ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਹਰ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਪਹਿਲੂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ।
ਹਾਲ-1[ਸੋਧੋ]
ਹਾਲ-1 ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੱਕ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਮਤੇ ਦੇ ਆਡੀਓ-ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਡਿਸਪਲੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ (ਜੋ ਗ੍ਰੇਟਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਥਿਤ ਮੀਨਾਰ-ਏ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਕਬਾਲ ਪਾਰਕ), 1944 ਦੀ ਗਾਂਧੀ-ਜਿਨਾਹ ਵਾਰਤਾ, 3 ਜੂਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ, ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਐਕਟ 1947।[4]
ਹਾਲ-2[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਭਾਗ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਮੂਹਿਕ ਪਰਵਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੌਖਿਕ ਬਿਰਤਾਂਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ,[10] ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ 1947 ਦੇ ਫਿਰਕੂ ਦੰਗਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੀ[4] ਦਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[4]
ਹਾਲ-3[ਸੋਧੋ]
ਹਾਲ-3 ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਦੇ ਗਠਨ ਸਮੇਤ ਨਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਹਗਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪਾਂ ਦੇ ਡਾਇਰਮਾ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਸੈਲਾਨੀ 3-ਡੀ ਵਰਚੁਅਲ ਰਿਐਲਿਟੀ ਡਿਸਪਲੇ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਾਇਦੇ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਪਕ ਪਿਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਬੂਥ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।[4]
ਹਾਲ-4[ਸੋਧੋ]
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਹਾਲ-4 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਾਲੀਵੁੱਡ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਦਸਤਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਦਰਸ਼ਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਕਲਿੱਪ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਲਾਸਿਕ ਗੀਤ ਸੁਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।[4]
ਹਾਲ-5[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਭਾਗ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖੇਡ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਬੁੱਤ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।[4]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 "In pictures: National History Museum prepares to open doors to public". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2018-05-12. Retrieved 2022-07-06.
- ↑ "Public-private partnership: CAP to curate national history museum". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2016-08-13. Retrieved 2022-07-06.
- ↑ 3.0 3.1 Butt, Kiran (13 May 2018). "National History Museum opens to public on July 1". The News International (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-07-06.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 "New museum in Lahore brings Pakistan's history to life". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2019-03-23. Retrieved 2022-07-06.
- ↑ "'Greater Iqbal Park' among nine schemes approved". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2014-01-30. Retrieved 2022-07-07.
- ↑ "Set for inauguration: For Greater Iqbal Park, another opening date". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2016-11-24. Retrieved 2022-07-07.
- ↑ "Greater Iqbal Park to be inaugurated on December 17". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2016-12-14. Retrieved 2022-07-07.
- ↑ "National History Museum opens at Greater Iqbal Park". Daily Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2018-04-17. Retrieved 2022-07-07.
- ↑ Mehmood, Asif (2018-04-11). "National History Museum to present archival content". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-07-06.
- ↑ Bates, Dr Crispin (3 March 2011). "The Hidden Story of Partition and its Legacies". BBC. Retrieved 7 July 2022.