ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ
ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ | |
|---|---|
| 4ਵੀਂ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 3 ਨਵੰਬਰ 1956 – 1 ਜੂਨ 1967 ਈ | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਫਣੀ ਭੂਸ਼ਣ ਚੱਕਰਵਰਤੀ (ਐਕਟਿੰਗ) |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਧਰਮ ਵੀਰਾ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | 17 ਨਵੰਬਰ 1900 ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਰਾਜ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 2 May 1975 (aged 74) ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ |
ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ (17 ਨਵੰਬਰ 1900 – 2 ਮਈ 1975) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸੀ ਜੋ 3 ਨਵੰਬਰ 1956 ਤੋਂ 1 ਜੂਨ 1967 ਤੱਕ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ 4ਵੀਂ ਗਵਰਨਰ ਸੀ। ਉਹ ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤੇਲਗੂ ਪਿਤਾ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਕਵੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ, ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਮੁਤਿਆਲਾ ਗੋਵਿੰਦਰਾਜੁਲੂ ਨਾਇਡੂ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਸਨ।[1] ਉਸਦੇ ਚਾਰ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਸਨ, ਜੈਸੂਰਿਆ, ਲੀਲਾਮਣੀ, ਨੀਲਾਵਰ ਅਤੇ ਰਣਧੀਰ।
ਸਿਆਸੀ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
21 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਸ਼ਾਸਿਤ ਰਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। 1942 ਵਿੱਚ " ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ " ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1950 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ। 1956 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਰਾਜਪਾਲ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਉਹ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ 1971 ਤੋਂ 1972 ਤੱਕ ਇੰਡੀਅਨ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਸੀ[3]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਪਦਮਜਾ ਰੁਟੀ ਪੇਟਿਟ ਦੀ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਜਿਨਾਹ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ।[4] ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ ਦਾ ਨਹਿਰੂ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਨੇੜਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਵਿਜਯਾ ਲਕਸ਼ਮੀ ਪੰਡਿਤ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ।[5] ਪੰਡਿਤ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਜੀਵਨੀ ਲੇਖਕ ਪੁਪੁਲ ਜੈਕਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ ਅਤੇ ਨਹਿਰੂ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇਕੱਠੇ ਰਹੇ। ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਪਦਮਜਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਧੀ ਇੰਦਰਾ ਨੂੰ ਦੁਖੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।[6][7] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਦਮਜਾ ਨੇ ਇਸ ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਨਹਿਰੂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇਣਗੇ।[8][4] ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਦਮਜਾ 1975 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਤੀਨ ਮੂਰਤੀ ਭਵਨ ਅਸਟੇਟ ਦੇ ਇੱਕ ਬੰਗਲੇ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਰਹੀ।[9]
ਵਿਰਾਸਤ[ਸੋਧੋ]
ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਜ਼ੂਲੋਜੀਕਲ ਪਾਰਕ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Biography". Archived from the original on 2013-10-29.
- ↑ "Padmaja Naidu Dies at 75; ExWest Bengal Governor". New York Times. No. May 3. 1975. Retrieved 1 June 2018.
- ↑ Gandhi, Sonia (2004). Two Alone, Two Together. p. 18. ISBN 0-14-303245-3.
- ↑ 4.0 4.1 Nisid Hajari (2015). Midnight's Furies: The Deadly Legacy of India's Partition. Houghton Mifflin Harcourt. pp. 32–34. ISBN 978-0-547-66921-2.
- ↑ Chandralekha Mehta (25 August 2008). Freedom's Child: Growing Up During Satyagraha. Penguin Books Limited. ISBN 978-81-8475-966-2.
- ↑ Jayakar, Pupul (1995). Indira Gandhi, a biography (Rev. ed.). New Delhi, India: Penguin. pp. 90–92. ISBN 978-0140114621.
- ↑ Bose, Mihir (2004). Raj, secrets, revolution : a life of Subhas Chandra Bose. Norwich: Grice Chapman. pp. 137, 160. ISBN 9780954572648.
- ↑ Alex Von Tunzelmann (7 August 2007). Indian Summer: The Secret History of the End of an Empire. Henry Holt and Company. pp. 95, 109, 308. ISBN 978-0-8050-8073-5.
- ↑ Makarand R. Paranjape (3 September 2012). Making India: Colonialism, National Culture, and the Afterlife of Indian English Authority. Springer Science & Business Media. pp. 164–167. ISBN 978-94-007-4661-9.
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ[ਸੋਧੋ]
- Benichou, Lucien D. (2000), From Autocracy to Integration: Political Developments in Hyderabad State, 1938-1948, Orient Blackswan, pp. 65–68, ISBN 978-81-250-1847-6