ਫਸੁਲੁਨ ਫਾਈ ਅਦੀਨਿਲ ਹਿੰਦ
| ਲੇਖਕ | ਜ਼ਿਆਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਆਜ਼ਮੀ |
|---|---|
| ਮੂਲ ਸਿਰਲੇਖ | فصول في أديان الهند الهندوسية والبوذية والجينية والسيخية وعلاقة التصوف بها |
| ਦੇਸ਼ | ਸਊਦੀ ਅਰਬ |
| ਭਾਸ਼ਾ | ਅਰਬੀ |
| ਵਿਧਾ | ਧਰਮ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਇਸਲਾਮ ਇਤਿਹਾਸ |
| ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ | 1997 |
| ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ | ਦਾਰੁਲ ਬੁਖਾਰੀ ਮਕਤਾਬੁਰ ਰੁਸ਼ਦ |
| ਸਫ਼ੇ | 216 (ਦਾਰੁਲ ਬੁਖਾਰੀ, ਪਹਿਲਾ ਐਡੀਸ਼ਨ) |
'ਫਸੁਲੁਨ ਫਾਈ ਅਦੀਨਿਲ ਹਿੰਦ, ਅਲ-ਹਿੰਦੁਸੀਆਤੁ ਵਾਲਬੁਜ਼ੀਆਤੁ, ਵਾਲਜਿਨਿਆਤੁ, ਵਾਲਸੇਖਯਾਤੁ ਵਾ ਇਲਾਕਾਤੂ ਅਲ ਤਸਾਵੁਫ ਬਿਹਾ' (ਅਰਥ: ਭਾਰਤ ਦੇ ਧਰਮਾਂ ਬਾਰੇ ਅਧਿਆਏ: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ, ਜੈਨ ਧਰਮ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਅਤੇ ਸੂਫੀਵਾਦ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਹੈ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਜ਼ਿਆਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਆਜ਼ਮੀ ਦੁਆਰਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ 'ਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ।[1] ਇਹ ਦਾਰੁਲ ਬੁਖਾਰੀ, ਮਦੀਨਾਹ ਮੁਨਾਵਾਰਾ ਤੋਂ 1997 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 2002 ਵਿੱਚ ਮਕਤਾਬੁਰ ਰਸ਼ਦ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।[2] ਇਹ ਕਿਤਾਬ 1997 ਵਿੱਚ ਦਾਰੁਲ ਬੁਖਾਰੀ, ਮਦੀਨਾਹ ਮੁਨਾਵਰਾ ਤੋਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 2002 ਵਿੱਚ ਮਕਤਾਬੁਰ ਰਸ਼ਦ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੇਖਕ ਦੇ ਲੇਖਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ, ਜੋ ਮਦੀਨਾਹ ਇਸਲਾਮਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ "ਮੈਗਜਲਤ ਅਲ ਜਮੀਅਤ ਅਲ-ਇਸਲਾਮੀਆ ਬਿਲ ਮਦੀਨਾਹ ਅਲ ਮੁਨਾਵਾਰਾ (ਮਦੀਨਾਹ ਇਸਲਾਮਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ)" ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਸਨ।[3] ਅਤੇ ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਮਦੀਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ "ਅਦੀਯਾਨ ਅਲ-ਆਲਮ (ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਮ)" ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ। ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ, ਉਸਨੇ ਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ "ਧਰਮ" ਦਾ ਪਾਠ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਹਨਾਂ ਲੇਖਾਂ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਮੁੜ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।[3][4] ਹੁਣ ਇਹ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ "ਧਰਮ" ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ "ਯਹੂਦੀ ਅਤੇ ਈਸਾਈਅਤ" (دراست في اليهودية و عديان النسرانية) ਅਤੇ "ਭਾਰਤ ਦਾ ਧਰਮ", ਜੋ ਕਿ ਦਿਰਾਸਤ ਫਿਲ ਯਹੂਦੀਅਤ ਵਾਲ ਮਸੀਹੀਅਤ ਵਾਲ ਅਦਯਾਨਿਲ ਹਿੰਦ (در) ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਖੰਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। است في اليهودية و الكشرينية و عديان الحند, ਸਟੱਡੀਜ਼ ਇਨ ਯਹੂਦੀ, ਈਸਾਈ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਧਰਮ), ਜਿਸ ਵਿੱਚ 784 ਪੰਨੇ ਹਨ, [3] ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਹਾਊਸ, ਮਕਤਾਬਤ ਅਲ-ਰੁਸ਼ਦ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਸਮਾਨਤਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਮੱਗਰੀ ਦਾ [3] ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੱਤ ਐਡੀਸ਼ਨ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।[5] ਸੰਸਥਾ ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਥਾਨਕ ਇਸਲਾਮਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।[6][3]
ਸਮੱਗਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ
[ਸੋਧੋ]ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮੀ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਕੋਲ ਨਸਲ ਤੀਸਰੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੋਹੰਜੋਦੜੋ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਤੁਰਾਨੀਆਂ ਨੇ ਆ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਰਲ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਰਲ ਕੇ [[ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਨਸਲ ਉਭਰੀ, ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਮੋਹੰਜੋਦੜੋ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ। ਉਹ ਹੜੱਪਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਏ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਏ, ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਕੰਨੜ, ਮਲਿਆਲਮ, ਤਾਮਿਲ ਅਤੇ ਤੇਲਗੂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚਾਰ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਗਏ।[3] ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਕਈ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਸਿੰਧੂ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਆਰੀਅਨ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਸਿੰਧੂ (ਸਿੰਧ) ਨੂੰ ਯੂਨਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹਿੰਦੂ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਢਾਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ ਵੈਦਿਕ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ। ਆਜ਼ਮੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਸ਼ਾਈ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਰੀਅਨ ਯੂਰਪੀਅਨ ਫਾਰਸੀ ਮੂਲ ਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਆਰੀਅਨ ਅਤੇ ਫਾਰਸੀ-ਭਾਸ਼ੀ ਇੱਕੋ ਨਿਵਾਸੀ ਸਨ। ਖੇਤਰ, ਅਤੇ ਉਹ ਪਰਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ।[3] ਫਿਰ ਆਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚਾਰ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ, ਇਹ ਬ੍ਰਾਹਮਣ (ਆਰੀਅਨ ਪੁਜਾਰੀ ਜਾਂ ਮੌਲਵੀਆਂ), ਕਸ਼ਤਰੀ (ਰਾਜਪੂਤ ਯੋਧੇ ਜਾਂ ਮਰਾਠੇ), ਵੈਸ਼ਿਆ (ਤੁਰਾਨੀ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਵਪਾਰੀ ਜਾਂ ਵਪਾਰੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ) ਅਤੇ ਸ਼ੂਦਰ (ਤੁਰਾਨੀ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰ), ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਆਰੀਅਨ ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਦੋ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤੀ ਹਨ। ਆਜ਼ਮੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸ਼ੂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਆਰੀਅਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਤਾਇਆ ਅਤੇ ਅਪਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮੂਹਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰ ਗਏ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਲਿਤ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰੈਸ ਤੋਂ ਕਵਰੇਜ ਮਿਲੀ, ਆਜ਼ਮੀ ਨੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸਰੋਤਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਪੰਜ ਯੁਗਾਂ ਵਿੱਚ। ਕ੍ਰਮਵਾਰ:[7]
- ਚਾਰੇ ਵੇਦ ਪਹਿਲੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਰਚੇ ਗਏ ਸਨ। ਆਜ਼ਮੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵੈਦਿਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਆਰੀਅਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੀ ਉਪਜ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਨਾਲ ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਅਬ੍ਰਾਹਮਿਕ ਸਹੀਫਾ ਕਿਤਾਬ ਵਜੋਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।[3]
- ਦੂਜੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਹਿੰਦੂ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕਾਂ ਨੇ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਲਿਖੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਫੀਵਾਦ ਜਾਂ ਤਸਾਵੁਫ ਦੇ ਮੂਲ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਮਨਸੂਰ ਹੱਲਾਜ, ਇਬਨ ਅਰਬੀ ਅਤੇ ਸਰਮਦ ਕਾਸ਼ਾਨੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਨਿਰਬਾਨ ਅਤੇ ਓਮ ਨੇ ਵਹਦਤ ਅਲ-ਓਜੁਦ, ਇਬਨ ਅਦਤ, ਅਹਿਮਦ ਇਬਨ ਨਮਸ, ਅਬੂ ਮੁਸਲਿਮ ਖੁਰਾਸਾਨੀ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਨ ਜ਼ਕਰੀਆ ਰਜ਼ੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵਰਣਿਤ ਪੁਨਰ-ਜਨਮ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਨਾਲ ਹੀ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਅੱਲ੍ਹਾ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਨਾਮਕ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਲਾਲੂਦੀਨ ਅਕਬਰ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਰੱਬ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਤੀਜੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ, ਧਾਰਮਿਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਪੁਸਤਕਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਨੁਸਮ੍ਰਿਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
- ਚੌਥੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਆਰੀਅਨਾਂ ਦੇ ਭਾਰਤ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਭੇਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਰੀਅਨ ਦੇਵਤੇ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਲੱਗੇ। ਆਰੀਅਨ ਲੋਕ ਇੰਦਰ ਨੂੰ ਗਰਜ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਵਜੋਂ, ਅਗਨੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਵਜੋਂ, ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਆਕਾਸ਼ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸਵੇਰ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਵਜੋਂ ਪੂਜਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਵਿਨਾਸ਼ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਮਿਥਿਹਾਸਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਉਸਤਤ ਲਈ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ, ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ, ਪੁਨਰ-ਉਥਾਨ ਅਤੇ ਦੋ ਮਾਨੁਸ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਦੋ ਵਿਨਾਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਮੱਤ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਅਵਿਨਾਸ਼ੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਈ ਵਾਰ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰਿਓਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਜ਼ਮੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ, ਕਿਉਂਕਿ ਆਰੀਅਨ ਪਰਵਾਸ ਈਸਾਈ ਸੇਂਟ ਪੌਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਆਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਪੌਲ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਇੱਕ ਤ੍ਰਿਏਕ ਦੈਵੀ ਧਾਰਨਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤ੍ਰਿਏਕਵਾਦ ਦੁਆਰਾ. , ਬ੍ਰਹਮਾ ਅਤੇ ਮਹਾਦੇਵ (ਸ਼ਿਵ)। [3]
- ਪੰਜਵੇਂ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਮਹਾਭਾਰਤ, ਗੀਤਾ ਅਤੇ ਰਾਮਾਇਣ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਆਰੀਅਨ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜਿੱਤਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।[7]
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮੀ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ, ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਮੀਰ ਸਿਆਲਕੋਟੀ ਅਤੇ ਸਨਾਉੱਲਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈਆਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਸਲਾਮੀ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਦੇ ਬਿਰਤਾਂਤ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।[3] ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥ ਅਸਮਾਨੀ ਕਿਤਾਬ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਆਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਛੱਡਿਆ, ਇਬਰਾਹਿਮ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਆਜ਼ਮੀ ਦੂਜੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਧਰਮ ਉਭਰਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਇਬਰਾਹਿਮ ਦੇ ਟੋਰਾ ਅਤੇ ਸਹਿਹ ਤੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਾਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੁਆਰਾ, ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੂੰ ਸੋਧਿਆ ਸੀ, ਇਸਲਾਮੀ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਹਾਕਮਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਕਰੋ। ਨਿਯਮ.[3][7][8]
ਆਜ਼ਮੀ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,
ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਹਰ ਆਧੁਨਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਨਸਲ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੇ ਕੁਝ ਬੁਨਿਆਦੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਫਲਸਫੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੋ। ਖੋਜਕਰਤਾ ਇਹਨਾਂ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਸੰਸਥਾ ਜਾਂ ਧਰਮ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਸਮਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸੰਸਥਾ ਜਾਂ ਧਰਮ ਅਜਿਹੇ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਜਾਂ ਮੱਤਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੰਭਾਲਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਬੇਜਾਨ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੱਖ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਦਿਆਂ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਧਰਮ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕੋਈ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਮਾਣ ਵੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਗੁਰੂ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਇਸਦੀ ਮਹਾਨਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਹਾਂਗਾ - ਹਠ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਸੱਚ ਦੀ ਖੋਜ ਇਸ ਧਰਮ ਦਾ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਲਈ ਰੱਬ ਦੀ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਨਾ ਮੰਨਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, 'ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਰਮ ਦੀ ਕਦਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸੰਕਲਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।'[3] ਇਸੇ ਲਈ ਹਿੰਦੂ ਵਿਦਵਾਨ ਸਾਰੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੀਚਾ ਅਤੇ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਸੰਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜੇ ਹੋਏ ਮਨੁੱਖੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਅਵਤਾਰ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੇ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਜਾਂ ਈਸਾਈ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਆਸਥਾ ਦਾ ਕੋਈ ਵੱਖਰਾ ਪੈਮਾਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ - ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਇਸ ਨੂੰ ਮੰਨੇ ਜਾਂ ਨਾ, ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਹਿੰਦੂਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, 'ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਰਮ ਦੀ ਕਦਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸੰਕਲਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।'[3] ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹਿੰਦੂ ਵਿਦਵਾਨ ਸਾਰੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੀਚਾ ਅਤੇ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਸੰਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜੇ ਹੋਏ ਮਨੁੱਖੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਅਵਤਾਰ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੇ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਜਾਂ ਈਸਾਈ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਆਸਥਾ ਦਾ ਕੋਈ ਵੱਖਰਾ ਮਾਪਦੰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ - ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[7] [7]
ਆਜ਼ਮੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਧਾਰਨਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ,
ਮੇਰੇ ਖ਼ਿਆਲ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਰਿਸਾਲੇ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਅਤੇ ਤੌਹੀਦ ਦੇ ਤੱਤ ਦੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ, ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਸੂਫੀਵਾਦ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਅਸਲ ਮੱਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ - ਕੁਰਾਨ ਅਤੇ ਸੁੰਨਤ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸਹਿਬਾਹ ਅਤੇ ਤਾਬੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਮੱਤ। ਅਤੇ ਇਮਾਮ ਅਹਿਮਦ ਇਬਨ ਹੰਬਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਕੀਦਾਹ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੇਖੁਲ ਇਸਲਾਮ ਇਬਨ ਤੈਮੀਆ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਮਾਰਗ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਹਿਲੁਸ ਸੁੰਨਤ ਵੱਲ ਜਮਾਤ ਦੇ ਇਮਾਮਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹਨਾਂ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮੀ ਅਕੀਦਾ ਨੂੰ ਪੂਜਾਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਬੂਤ ਭਾਰਤ ਭਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਬਰਾਂ ਉੱਤੇ ਬਣੇ ਮਕਬਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਤਵਾਫ਼, ਸਿਜਦਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਕੁਫ਼ਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਲੇਖਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਝੂਠ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵੀ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪੈਗੰਬਰ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਝੂਠ ਫੈਲਾਇਆ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਰਵੱਈਏ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਦੇ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਲਗਭਗ ਅੱਠ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਸਕ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਸਿਵਾਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਿਹਰ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਹਿੰਦੂ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਸਥਿਤੀ ਉਦੋਂ ਹੋਰ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ 'ਤੇ ਵੇਦ, ਗੀਤਾ ਅਤੇ ਰਾਮਾਇਣ ਵਰਗੇ ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਅਰਬੀ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ; ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਰਾਨ, ਹਦੀਸ, ਸੀਰਤ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਧਰਮ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਲਿਕ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਪ੍ਰਤੀ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ, ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੁਰਾਨ ਦਾ ਕੋਈ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸਹੀ ਅਨੁਵਾਦ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[3] ਮੈਂ ਕੁਝ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਰਾਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੰਦੀ ਅਨੁਵਾਦ ਪੜ੍ਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਨਾ ਸਹੀ ਅਨੁਵਾਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁੜ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਕੀਦਾ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਸ਼ੁੱਧੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਦਵਾਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਇਸਦਾ ਨਵਾਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇਗਾ।[3][7]
ਜੀ ਆਇਆਂ ਨੂੰ
[ਸੋਧੋ]ਅਬੂਬਕਰ ਮੁਹੰਮਦ ਜ਼ਕਰੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ "ਹਿੰਦੂਸੀਅਤ ਵਾ ਤਸੂਰ ਬਾਦ ਅਲ-ਫਿਰਾਕ ਅਲ-ਇਸਲਾਮੀਅਤ ਬਿਹਾ" (الهندوسية وتحرف بعد الفرک السلامية بها) (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਕਬੀਲੇ) ਵਿੱਚ, ਜੋ ਉਸਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਥੀਸਿਸ ਵਜੋਂ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਕ ਜ਼ਿਆਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਆਜ਼ਮੀ ਅਤੇ ਆਜ਼ਮੀ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਮਦਦ ਲਈ। "ਫਸੁਲੁਨ ਫੀ ਅਦਯਾਨਿਲ ਹਿੰਦ" ਨੇ ਵੀ ਨੇੜਿਓਂ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲਾ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000023-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000024-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000025-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000026-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000027-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000028-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000029-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ الحافي, د عمر; البصول, السيد علي (24 June 2010). "البشارات بنبؤة محمد في الكتب الهندوسية المقدسة". The Jordanian Journal of Islamic Studies. 9 (1). Al al-Bayt University: 2, 12. Retrieved 2 September 2022.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- [https://d1.islamhouse.com/data/ar/ih_books/single_010/ar-adyan-alhind.pdf ਇਸਲਾਮਹਾਉਸ ਡਾਟ ਕਾਮ ਵਿਖੇ ਭਾਰਤੀ ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਅਰਬੀ ਵਿੱਚ