ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ
ਤੁਲਸੀ ਵਿਵਾਹ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ
ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੇਹਿੰਦੂ
ਕਿਸਮਧਾਰਮਿਕ
ਜਸ਼ਨ1 ਦਿਨ
ਸ਼ੁਰੂਆਤਪਰਾਬੋਧਨੀ ਏਕਾਦਸ਼ੀ
ਅੰਤਕੱਤੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸੀ
ਬਾਰੰਬਾਰਤਾਸਲਾਨਾ

ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ ਜਾਂ ਵਿਵਾਹ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਇੱਕ ਆਮ ਤੁਲਸੀ (ਪਵਿੱਤਰ ਬੇਸਿਲ) (ਇੱਕ ਚਿਕਿਤਸਕ ਪੌਦਾ ) ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਿਆ ਦੇ ਸ਼ਾਲੀਗ੍ਰਾਮ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਜਾਂ ਤ੍ਰਿਵੈਨੀ ਵਿੱਚ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਰੱਬ ਅਵਤਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਰਸਮੀ ਵਿਆਹ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। [1] [2]

ਰਸਮੀ ਤਿਉਹਾਰ ਪ੍ਰਬੋਧਿਨੀ ਅਕਾਦਸ਼ੀ ( ਹਿੰਦੂ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕਾਰਤਿਕ ਦੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ ਦਾ ਗਿਆਰ੍ਹਵਾਂ ਜਾਂ ਬਾਰ੍ਹਵਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦਿਨ) ਅਤੇ ਕਾਰਤਿਕ ਪੂਰਨੀਮਾ (ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਦੋਂ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਦਿਨ ਖੇਤਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।[3] [4]

ਦੰਤਕਥਾ

[ਸੋਧੋ]

ਤੁਲਸੀ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ 'ਦੇਵੀ' ਵਜੋਂ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਰੂਪ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ "ਵਿਸ਼ਨੂੰਪ੍ਰਿਯਾ", " ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਪਿਆਰਾ" ਉਪਾਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਕਥਾ ਪਦਮ ਪੁਰਾਣ ਵਿਚ ਦਰਜ ਹੈ।[5]

ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਤੁਲਸੀ ਦਾ ਪੌਦਾ ਇੱਕ ਔਰਤ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ “ਵਰਿੰਦਾ” (ਬਰਿੰਦਾ; ਤੁਲਸੀ ਦਾ ਸਮਾਨਾਰਥੀ) ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਅਸੁਰ ਰਾਜਾ ਜਲੰਧਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਜਿੱਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦੇਵਤਾਸ ਵੀ ਜਲੰਧਰ ਨੂੰ ਹਰਾ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਕੋਈ ਹੱਲ ਲੱਭਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ -ਜੋ ਤ੍ਰਿਏਕ ਵਿਚ ਰੱਖਿਅਕ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਲੜਾਈ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਵਰਿੰਦਾ ਨੇ ਜਲੰਧਰ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤਕ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ 'ਚ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਰਿੰਦਾ ਨੇ ਵੇਖ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਸੰਕਲਪ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰ ਛੂਹ ਲਏ।

ਉਸਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨਸ਼ਟ ਹੋਣ ਨਾਲ, ਜਲੰਧਰ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਗੁਆ ਬੈਠਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਸਿਰ ਵਰਿੰਦਾ ਦੇ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ।

ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸੀ।

ਵਰਿੰਦਾ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਲੀਗ੍ਰਾਮ ਬਣਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਾਲੇ ਸ਼ਾਲੀਗ੍ਰਾਮ ਪੱਥਰ (ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਕ ਜੀਵਿਤ) ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰਾਮ ਅਵਤਾਰ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਸੀਤਾ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੁਰ ਰਾਜਾ ਰਾਵਣ ਨੇ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।

ਫਿਰ ਵਰਿੰਦਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਡੁੱਬੋ ਲਿਆ ਅਤੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ (ਜਾਂ ਖੁਦ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ) ਉਸਦੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਇਕ ਪੌਦੇ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤੁਲਸੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੁਆਰਾ ਅਗਲੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਵਰਿੰਦਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਸ਼ਨੂੰ - ਸ਼ਾਲੀਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ - ਤੁਲਸੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਪ੍ਰਬੋਧਨੀ ਅਕਾਦਸ਼ੀ ਤੇ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਯਾਦਗਾਰੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਸਮ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। [1] [2]

ਇਕ ਹੋਰ ਮਾਮੂਲੀ ਕਥਾ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲਕਸ਼ਮੀ ਨੇ ਇਸ ਦਿਨ ਇਕ ਰਖਸਸ਼ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਵਜੋਂ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਰਹੀ। [3]

ਸਮਾਰੋਹ

[ਸੋਧੋ]

ਵਿਸ਼ਨੂੰ / ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਤੁਲਸੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਰਵਾਇਤੀ ਹਿੰਦੂ ਵਿਆਹ ਵਰਗਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। [1][2] ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਸਮ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਥੇ ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ ਦੇ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਰਸਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਮੰਡਪ (ਵਿਆਹ ਦੇ ਬੂਥ) ਘਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਤੁਲਸੀ ਦਾ ਪੌਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਰਿੰਦਾ ਦੀ ਰੂਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪੌਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਰਵਾਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[3] ਦੁਲਹਨ ਤੁਲਸੀ ਨੂੰ ਸਾੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਝੁਮਕੇ ਅਤੇ ਹਾਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਲਸੀ ਨਾਲ ਬਿੰਦੀ ਅਤੇ ਨੱਕ-ਰਿੰਗ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖੀ ਕਾਗਜ਼ ਵਾਲਾ ਚਿਹਰਾ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲਾੜਾ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਜਾਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਬਲਾਰਾਮ ਜਾਂ ਅਕਸਰ ਸ਼ਾਲੀਗਰਾਮ ਪੱਥਰ - ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਆਦਿ ਦੀ ਪਿੱਤਲ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਤਸਵੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚਿੱਤਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਧੋਤੀ ਪਹਿਨਾਈ ਹੋਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਤੁਲਸੀ ਦੋਵੇਂ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਮਾਲਾ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਕੇ ਸਜਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਮਾਰੋਹ ਵਿਚ ਇਹ ਜੋੜਾ ਕਪਾਹ ਦੇ ਧਾਗੇ (ਮਾਲਾ) ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਵਿਚ

[ਸੋਧੋ]
ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼।

ਸੌਂਜਾ, ਭਾਰਤ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਭੂ ਧਾਮ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਦੁਆਰਾ ਸਮੂਹਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਸ ਦੇ ਹਿੰਦੀ ਮਹੀਨੇ ਏਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਕਾਰਤਿਕਾ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨੀਂ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਰਾਮਚਾਰਿਤਮਾਨਸ ਜਾਂ ਰਾਮਾਇਣ ਦੇ ਵੈਦਿਕ ਜਾਪ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ ਦਿਨ ਸੋਭਾ ਯਾਤਰਾ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਪੋਂਗਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਬਰਿੰਦਾ ਦਾ ਤਿਲਕੋਤਸਵ ਅਤੇ ਵਿਵਹੋਤਸਵ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ 56 ਕਿਸਮ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਛਪਨ ਭੋਗ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਸਾਰੇ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ ਸੰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਹੰਤਾਂ ਸਮੇਤ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਸ ਅਸਥਾਨ 'ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰਸਮ ਇਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਲਾੜੇ ਅਤੇ ਲਾੜੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਪੁਜਾਰੀ ਮੰਗਲ ਅਸ਼ਤਕ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੰਤਰ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਚੌਲਾਂ ਨਾਲ ਤੁਲਸੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਲਈ ਮੰਤਰਾਂ ਦੇ ਪਾਠ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ "ਸਾਵਧਾਨ" ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਇਸ ਰਸਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ "ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ" "ਤੁਸੀਂ ਹੁਣ ਇੱਕ ਹੋ ਗਏ ਹੋ")। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਿੱਟਾ ਪਰਦਾ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਜ਼ਰੀਆਂ ਤਾੜੀਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਚੰਦਨ ਦੀ ਪੇਸਟ, ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗੇ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੁਲਹਨ ਨੂੰ ਸਾੜੀਆਂ, ਹਲਦੀ, ਸਿੰਧੂਰ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਹਾਰ ਮੰਗਲ-ਸੂਤਰ ਪਹਿਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਲਸੀ ਵਿਆਹ ਲਈ ਵੀ ਅਸਲ ਵਿਆਹ ਵਾਂਗ ਮਿਠਾਈਆਂ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਪਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਸਮ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[3] [1] ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਗੰਨੇ, ਨਾਰੀਅਲ ਚਿਪਸ, ਫਲ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਿਆਹ ਦੇ ਖਰਚੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕ ਧੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜੋੜਾ ਚੁੱਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੇਟੀ ਤੁਲਸੀ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੂੰ ਦੇਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੰਨਿਆਦਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਸਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਲਸੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪੁਜਾਰੀ ਜਾਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। [2]

ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਦੋ ਰਾਮ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿਚ ਰਸਮ ਵਧੇਰੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਹੈ। ਲਾੜੇ ਦੇ ਮੰਦਰ ਦੁਆਰਾ ਲਾੜੀ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਬੋਧਿਨੀ ਅਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਲਾਲ ਜੀ - ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ - ਲਾੜੀ ਦੇ ਮੰਦਰ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲਾਲ ਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਲਕੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਗਾਉਣ ਅਤੇ ਨੱਚਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਾਹਰਵਾਰ ਬਰਾਤ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਸਮੀ ਵਿਆਹ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਾੜੀ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ, ਤੁਲਸੀ ਨੂੰ ਰਸਮ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਲੋਕ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਕੰਨਿਆਦਨ ਲਈ ਉਸਦੇ ਮਾਂ-ਪਿਓ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਾਤ ਭਰ ਭਜਨ ਗਾਇਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਲਾਲ ਜੀ ਦੀ ਬਰਾਤ ਤੁਲਸੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਪਰਤ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 R. Manohar Lall (1933). Among the Hindus: A Study of Hindu Festivals. Asian Educational Services. pp. 184–. ISBN 978-81-206-1822-0.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Emma Tarlo (1996). Clothing Matters: Dress and Identity in India. University of Chicago Press. pp. 184–5. ISBN 978-0-226-78976-7.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 M.M. Underhill (1991). The Hindu Religious Year. Asian Educational Services. pp. 129–131. ISBN 978-81-206-0523-7.
  4. Shubhangi Pawar; D. A. Patil (2008). Ethnobotany of Jalgaon District, Maharashtra. Daya Publishing House. p. 400. ISBN 978-81-7035-515-1.
  5. Manish Verma (2005). Fasts & Festivals Of India. Diamond Pocket Books. pp. 58–. ISBN 978-81-7182-076-4.