ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ
ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਹੈ ਕਿ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕਿਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕ਼ੁਰਆਨ ਦਾ ਅਰਬੀ ਤੋਂ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਉਨ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅੰਸ਼ਕ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੌਲਾਨਾ ਅਮੀਰ ਉਦੀਨ ਬਸੂਨੀਆ। ਇਹ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗਿਰੀਸ਼ ਚੰਦਰ ਸੇਨ ਪੂਰੇ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ।[1]
ਕ਼ੁਰਆਨ ਦੇ ਕਈ ਅਨੁਵਾਦ 19ਵੀਂ, 20ਵੀਂ ਅਤੇ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਹਨ।[2]
ਅਨੁਵਾਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
[ਸੋਧੋ]1389 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ ਸਗੀਰ, ਬੰਗਾਲੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਕ਼ੁਰਆਨ ਦੀਆਂ ਸੁਰਾਂ ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ।[3]
ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ
[ਸੋਧੋ]19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ
[ਸੋਧੋ]ਉਨ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਮਤੁਕਪੁਰ, ਰੰਗਪੁਰ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਮੌਲਾਨਾ ਅਮੀਰ ਉਦੀਨ ਬਸੂਨੀਆ ਨੇ 1808 ਜਾਂ 1809 ਵਿੱਚ ਅੰਪਾਰਾ ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਅਨੁਵਾਦ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਟੁਕੜਾ ਅਮਪਾਰਾ ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਾਵਿਕ ਅਨੁਵਾਦ ਸੀ ਜੋ ਬੰਗਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੁਰਾਨ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਦਾ ਮੋਢੀ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਅਧੂਰਾ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਲਿਥੋ ਪ੍ਰੈਸ ਵਿੱਚ ਛਪਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ 168 ਪੰਨੇ ਸਨ।[4]
ਉਸ ਅਨੁਵਾਦ ਤੋਂ ਅੱਸੀ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਗਿਰੀਸ਼ ਚੰਦਰ ਸੇਨ (1835-1910), ਇੱਕ ਬ੍ਰਹਮਾ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1886 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਅਨੁਵਾਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਲਕੱਤੇ ਦੇ ਪਟਵਾਰ ਬਾਗ ਦੇ ਅਕਬਰ ਅਲੀ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਏ।[5][2]
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਰਾਜੇਂਦਰਨਾਥ ਮਿੱਤਰ, ਪਾਦਰੀ ਤਾਰਾਚਰਨ ਬੰਦੋਪਾਧਿਆਏ, ਤੰਗੈਲ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਨਈਮੁਦੀਨ (1832-1907), ਦੀਨਾਜਪੁਰ ਦੇ ਅਕਬਰ ਉੱਦੀਨ, ਇੱਕ ਮੂਲ ਈਸਾਈ ਫਿਲਿਪ ਬਿਸਵਾਸ ਨੇ ਵੀ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗਿਰੀਸ਼ ਚੰਦਰ ਸੇਨ ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਅਨੁਵਾਦ ਪੂਰਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਅਨੁਵਾਦ ਅਧੂਰੇ ਸਨ।[6]
ਇਹ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਨੁਵਾਦ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਸੁਚੱਜੀ ਸੀ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਨੁਵਾਦਕ ਰਚਨਾ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[4]
20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ
[ਸੋਧੋ]1905: ਮੌਲਾਨਾ ਅਕਰਮ ਖਾਨ (1868-1968)। ਉਸਨੇ ਬੰਗਾਲੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ।[3]
1905: ਸ੍ਰੀ ਕਿਰਨ ਗੋਪਾਲ ਸਿੰਘ (1885-1942)। ਉਹ ਬੰਗਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕ਼ੁਰਅੲਨ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਹਿੰਦੂ ਸੀ।[4]
1911: ਮੁਹੰਮਦ ਮੇਹਰਉੱਲਾ ਸਾਨੀ (1856-1918) 'বাংলা কোরআন শরিফ'[6]
1913 : ਅਲਾਉਦੀਨ ਅਹਮਦ (1851-1915) ਅਤੇ ਹਾਫੇਜ਼ ਮਾਹਮੂਦ ਸ਼ਾਹ। ਇਹ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।[7]
1914 : ਮੌਲਾਨਾ ਖੋਂਡਕਾਰ ਅਬੁਲ ਫਜ਼ਲ ਅਬਦੁਲ ਕਰੀਮ (1876-1947) 'কোরআন', ਟੰਗੇਲ ਤੋਂ।[5]
1916 :ਮੁਨਸ਼ੀ ਕਰੀਮ ਬਖਸ਼, ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ।
1917: ਅਬਦੁਲ ਸੱਤਾਰ ਸੂਫੀ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ।
1917: ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਹੰਮਦ ਰੁਹੁਲ ਅਮੀਨ (1875-1945)।
1920: ਮੌਲਾਨਾ ਯਾਰ ਅਹਿਮਦ, ਢਾਕਾ ਤੋਂ। ( -1944). 'আমপারা বাঙ্গালা তফসির',
1922: ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ (1887-1957) ਅਤੇ ਗੋਪਾਲਗੰਜ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਹਸਨ। 'কোরআন শরিফ', ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ।
1923: ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ੇਖ ਇਦਰੀਸ ਅਹਿਮਦ 'কোরআনের মহাশিক্ষা'।
1924: ਮੌਲਾਨਾ ਫਜ਼ਲ ਮਕੀਮੀ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦੇ ਦੋ ਪੈਰਾ।
1925: ਫੈਜ਼ੂਦੀਨ ਅਹਿਮਦ (1899-1935), ਢਾਕਾ ਤੋਂ।
1926: ਝਨੇਡਾਹ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਖੋਂਡਕਰ ਗੋਲਮ ਰਸੂਲ ‘বাঙ্গালা পাঞ্জ সুরাহ'.
1927: ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ ਐੱਮ. ਅਬਦੁਰ ਰਸ਼ੀਦ ਸਿੱਦੀਕੀ ਕੌਕਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘মহা কোরআন কাব্য’।
1928: ਬਰਦ੍ਵਮਾਨ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਉਸਮਾਨ ਗਨੀ, 'পঞ্চমণি' ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ।
1928: ਜੈਸੋਰ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਅਹਮਦ ਅਲੀ (1898-1959)।
1929: ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਕਫੀਲ ਉੱਦੀਨ ਸਿੱਦੀਕੀ ‘তরজমা পাঞ্জ সূরা’।
1930: ਫਜ਼ਲੁਰ ਰਹੀਮ ਚੌਧਰੀ 'কোরআন শরিফ', ਕੋਲਕਾਤਾ।
1930: ਮੋਰਸ਼ੇਦ ਅਲੀ 'কোরান দর্পণ', ਢਾਕਾ।
1930: ਮੀਰ ਫਜ਼ਲੇ ਅਲੀ (1898-1939)। 'কোরআন কণিকা', ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ।
1931: ਰਾਜਬਾੜੀ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਅਜ਼ਹਰ ਉੱਦੀਨ। ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ ‘কোরআনের আলো’।
1932: ਕੁਮਿੱਲਾ ਦਾ ਅਬ੍ਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਹਿੰਦੀ (1867-1926) ਨੋਆਖਾਲੀ ਤੋਂ ‘কোরআন শরিফ’।
1933 : ਕਾਜ਼ੀ ਨਜ਼ਰੁਲ ਇਸਲਾਮ 'কাব্য আমপারা' ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ ਕਾਵਿਕ ਬੰਗਲਾ ਵਿੱਚ।
1934: ਸੱਯਦ ਅਬੁਲ ਖੈਰ ਤਾਜਉਲ ਆਵਲੀਆ ‘বাংলা কোরআন শরিফ’, ਤੰਗੈਲ ਤੋਂ।
1935: ਸੱਯਦ ਅਬੁਲ ਮਨਸੂਰ ‘কোরান কুসুমাঞ্জলি’।
1936: ਅਯੂਬ ਅਲੀ ਚੌਧਰੀ (1877-1936) ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ ‘স্বর্গীয় কানন’।
1936: ਜੈਸੋਰ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਹੰਮਦ ਗੋਲਮ ਅਕਬਰ ‘আমপারার তফসির’।
1937: ਬਸੰਤ ਕੁਮਾਰ ਮੁਖੋਪਾਦਿਆ ਕ਼ੁਰਆਨ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਕੁਲੀਨ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸੀ। ‘পবিত্র মহাকাল’। ਢਾਕਾ।
1939: ਚਾਂਦਪੁਰ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਇਸਮਾਈਲ, ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਤੋਂ ‘আমপারার তরজমা’।
1940: ਢਾਕਾ ਤੋਂ ਨਰਸ਼ਿੰਦੀ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮਸੁਲ ਹੁਦਾ ‘নেয়ামুল কুরআন’।
1941: ਖਾਨ ਬਹਾਦੁਰ ਅਹਸਾਨ ਉੱਲਾਹ (1873-1965), ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ
1944: ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਬਾਰੀਆ ਦੇ ਮੀਜ਼ਾਨੁਰ ਰਹਮਾਨ ਦਾ ‘নুরের ঝলক’ ਜਾਂ ‘কোরআনের আলো’ ।
1945: ਚੱਟਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਫੇਨੀ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ।
1946: ਡ. ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਉੱਲਾਹ (1885-1969)। 'ਮਹਾਬਾਣੀ'। ਬੋਗੁੜਾ ਤੋਂ।
1947 : ਰੰਗਪੁਰ ਤੋਂ ਰੰਗਪੁਰ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਨੀਰ ਉੱਦੀਨ ਅਹਮਦ 'হাফিজিল কাদেরী'৷
1962 : ਮੌਲਾਨਾ ਅਸ਼ਰਫ਼ ਅਲੀ ਥਾਨਵੀ 'তাফসিরে আশরাফী' ਇਮਦਾਦੀਆ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ।
1963: ਖੋਂਡਕਰ ਮੁਹੰਮਦ ਹੁਛੈਨ ‘সহজ পাক তফসির’, ਤੰਗੈਲ ਤੋਂ।
1966-67 : ਕਾਜ਼ੀ ਅਬਦੁਲ ਵਦੂਦ ਦੇ ‘পবিত্র কোরান’, ਫਰੀਦਪੁਰ ਅਤੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ।
1967: ਅਲੀ ਹੈਦਰ ਚੌਧਰੀ ਦਾ ‘কোরআন শরিফ’, ਝਿਨੁਕ ਪ੍ਰਚਾਰਨੀ।
1967: ਇਸਲਾਮਿਕ ਅਕੈਡਮੀ ਢਾਕਾ ਤੋਂ ਮੌਲਾਨਾ ਬੇਲਾਯਤ ਹੁਸੈਨ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੇ। ‘কোরআনুল করিম’।
1968: ਮੁਹੰਮਦ ਸਈਦ ਇਬਰਾਹਿਮਪੁਰੀ ‘কোরআনের মুক্তাহার’, ਚਾਂਦਪੁਰ ਤੋਂ।
1969: ਹਕੀਮ ਅਬਦੁਲ ਮੰਨਾਨ ‘কোরআন শরিফ’, ਤਾਜ ਕੰਪਨੀ, ਢਾਕਾ।
1970: ਬੋਗੂਰਾ ਤੋਂ ਏਮ. ਨੂਰੁਲ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ‘তাফাসরুল কুরআন’।
1970-72: ਮੌਲਾਨਾ ਏਮ. ਤਾਹਰ ਦਾ ‘আল-কোরআন : তরজমা ও তাফসির’।
1974: 1909 ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਨੂਰੁਰ ਰਹਮਾਨ 'তাফসিরে বয়ানুল কোরান' ਇਮਦਾਦੀਆ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ, ਢਾਕਾ।
1974: ਮੁਬਾਰਕ ਕਰੀਮ ਜੌਹਰ 'কোরআন শরিফ', ਹਰਫ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨੀ, ਕੋਲਕਾਤਾ।
1977: ਏ ਕੇ ਏਮ ਫਜ਼ਲੁਰ ਰਹਮਾਨ ਮੁਨਸ਼ੀ ‘পবিত্র কোরআনশরিফ’, ਕੁਮਿੱਲਾ ਤੋਂ।
1978-79: 'তাফহিমুল কোরআন : কোরআন মাজিদের বাংলা তাফসির' ਇਸਲਾਮਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਧੁਨਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਤੋਂ।
1980: ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਹਿਦੀਨ ਖਾਨ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ 'তাফসিরে মা‘রেফুল কোরআন' ਮੁਫਤੀ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਫੀ ਦੀ ਮੂਲ ਕਿਤਾਬ, ਇਸਲਾਮਿਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਤੋਂ.
1982: ਮੁਹੰਮਦ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਉਦੀਨ ‘তাফসিরে জালালাইন’ (ਅਨੁਵਾਦ)।
1988: ਡਿ. ਏਮ. ਮੁਜੀਬੁਰ ਰਹਮਾਨ ਅਤੇ ਅਖਤਰ ਫਾਰੂਕ ‘তাফসিরে ইবনে কাছির’, ਇਸਲਾਮਿਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ।
1992: ਡ. ਉਸਮਾਨ ਗੋਨੀ ‘কোরআন শরিফ’ ਮੱਲਿਕ ਬ੍ਰਦਰਜ਼, ਕੋਲਕਾਤਾ।
1993: ਫਰੀਦ ਉੱਦੀਨ ਮਸੂਦ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ‘ਤਫ੍ਸੀਰ-ਇ-ਜ਼ਲਾਲੈਨ’, ਇਸਲਾਮਿਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ।
1994 : ਸਾਊਦੀ ਅੰਬੈਸੀ ਢਾਕਾ ਤੋਂ 'বাংলা অনুপবিত্র কোরআনুল করিম বাদ ও সংক্ষিপ্ত তাফসির'
1994: ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਹੰਮਦ ਅਮੀਨੁਲ ਇਸਲਾਮ ‘তাফসিরে নূরুল কোরআন’, ਅਲ-ਬਲਾਘ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ।
1994: ਏਮ. ਓਬਾਏਦੁਰ ਰਹਮਾਨ ਮੱਲਿਕ 'তাফসিরে মাজেদি শরিফ', ਇਸਲਾਮਿਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ।
1991-95: ਮਲਾਨਾ ਮੁਹੰਮਦ ਸਖਾਵਤ ਉੱਲਾਹ ‘তাফসিরে তাবারি শরিফ’, ਇਸਲਾਮਿਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ।
1995: ਹਾਫਿਜ਼ ਮੁਨੀਰ ਉੱਦੀਨ ਅਹਮਦ ‘তাফসীর ফি জিলালিল কোরআন’, ਅਲ ਕੁਰਾਨ ਅਕੈਡਮੀ।
1995: ਮੌਲਾਨਾ ਏਮ. ਏ ਬਸ਼ੀਰ ਉਦੀਨ ‘সহীহ বঙ্গানুবাদ কোরআন শরিফ’, ਢਾਕਾ।
1996-97: ਮੌਲਾਨਾ ਮਹਿਮੂਦੁਲ ਹਸਨ ਅਤੇ ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਬੀਰ ਅਹਿਮਦ ਉਸਮਾਨੀ ‘তাফসিরে উসমানী’ (ਅਨੁਵਾਦਿਤ), ਇਸਲਾਮਿਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਤੋਂ।
1997 : ਡ. ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਸਤਫ਼ਿਜ਼ੁਰ ਰਹਮਾਨ ‘কোরান শরিফ’, ਖੋਸਰੋਜ਼ ਕਿਤਾਬ ਮੋਹੋਲ ਤੋਂ।
1998 : ਮੌਲਾਨਾ ਅਬੁਲ ਬਸ਼ਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸੈਫੁਲ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਚਾਰਚੀਨਾ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਮਜ਼ਹਰ ਉਦੀਨ ਅਹਮਦ।
1999 : ਸਦਰ ਉੱਦੀਨ ਚਿਸਤੀ ‘তাফসিরে কোরআন’,
2000 : ਜਸਟਿਸ ਹਬੀਬੁਰ ਰਹਿਮਾਨ।‘কোরআন শরিফ : সরল বঙ্গানুবাদ’, ਢਾਕਾ ਤੋਂ।[7][8]
21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ
[ਸੋਧੋ]2002 : ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ਼: সহজ সরল বাংলা অনুবাদ, ਹਾਫੇਜ਼ ਮੁਨੀਰ ਉਦੀਨ ਅਹਮਦ, ਅਲ ਕੁਰਾਨ ਅਕੈਡਮੀ।[3]
2006 :'ছন্দোবদ্ধ বাংলা কোরআন' ਪੰਨਾ ਚੌਧਰੀ, ਗੋਂਟੋਬਿਓ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨੀ, ਢਾਕਾ।[9]
2006 : ‘পবিত্র আল কোরআনের পুঁথি অনুবাদ’, ਮੌਲਾਨਾ ਅਬਦੁਲ ਹਮੀਦ ਕਾਸੇਮੀ, ਨਿਊ ਹਮੀਦੀਆ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ।[10]
2010 : ‘কোরআন শরিফ’, ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਯੂਸਫ ਅਲੀ, ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਫਤੀ ਮੁਹੰਮਦ ਜ਼ਕਰੀਆ, ਮੀਨਾ ਬੁੱਕ ਹਾਊਸ।[6]
2011 : ‘নূর নূরানি বাংলা উচ্চারণ’, ਬੰਗਲਾ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਕ਼ੁਰਆਨ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ. ਮੌਲਾਨਾ ਉਸਮਾਨ ਗਨੀ, ਸੋਲੇਮਾਨੀਆ ਬੁੱਕ ਹਾਊਸ।[4]
2012 : ‘বঙ্গানুবাদ কোরআন শরিফ’, ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਰ ਰਹੀਮ (ਰਾਹ:), ਖੈਰੂਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨੀ।[4]
2013 : ਅਬੂ ਬਕਰ ਜ਼ਕਰੀਆ ਦੀ ਤਫਸੀਰ।[11][12][13][14]
2017 : ‘তাফসিরে তাওযিহুল কোরআন’, ਮੂਲ : ਮੁਫਤੀ ਤਕੀ ਉਸਮਾਨੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਮੌਲਾਨਾ ਅਬੁਲ ਬਸ਼ਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸੈਫੁਲ ਇਸਲਾਮ। ਮਕਤਾਬਤੁਲ ਅਸ਼ਰਫ।[7]
2018 : ‘সহজ কোরআন’, ਆਸਿਫ਼ ਸਿਬਗਤ ਭੂਈਆਂ, ਆਦਰਸ਼ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ।[15]
2020 :ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਹਿਬੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਖਾਨ "আল কুরআনের কাব্যানুবাদ", ਰਾਹਨੁਮਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨੀ, ਢਾਕਾ ਤੋਂ।[16][17]
2021: ਮੁਫਤੀ ਅਬੂ ਉਮਾਮਾ ਕੁਤੁਬੁੱਦੀਨ ਮਾਹਮੂਦ ਅਤੇ ਮੁਫਤੀ ਅਬ੍ਦੁੱਲਾਹ ਸ਼ਿਹਾਬ। "আল কুরআন শব্দে শব্দে অর্থ" ਸਿਯਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ, ਢਾਕਾ ਤੋਂ।[18][19] (ISBN 978-984-8046-62-3)
ਕ਼ੁਰਆਨ ਦੇ ਕਾਵਿਕ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤੁਲਨਾ
[ਸੋਧੋ]| ਅਨੁਵਾਦਕ ਦਾ ਨਾਮ | ਸੂਰਾ ਅਲ-ਫ਼ਾਤਿਹਾ |
|---|---|
| ਮੌਲਾਨਾ ਮੁਹਿਬੁਰ ਰਹਮਾਨ ਖ਼ਾਨ | আশ্রয় চাহি আল্লাহর, যেন শয়তান দূরে রয় শুরু করিলাম, আল্লাহর নামে, দয়ালু করুণাময়
প্রশংসা সব আল্লাহর, যিনি সারা জাহানের রব; দয়ালু, মহানুভব; (আর) যিনি বিচারদিনের সব৷ আমরা সবাই কেবলই তোমার ইবাদত করে যাই, এবং তোমার কাছেই শুধু সহায়তা চাই৷ তুমি আমাদের দেখাও তোমার সরল-সঠিক পথ; তাদের সে পথ, যাদেরকে দান করিয়াছ নিয়ামত৷ যাদের উপর রুষ্ট হয়েছ, তাদের সে পথ নয় এবং তোমার সৎপথ হতে বিচ্যুত যারা হয়৷[20][21] |
| ਮੁਹੰਮਦ ਅਬ੍ਦੁਰ ਰਸ਼ੀਦ ਸਿੱਦਿਕੀ | অনন্ত মহিমা,জ্বলন্ত গরিমা রয়েছে দিগন্ত ভরিয়া,
হে বিশ্বরাজন!হে নিঃশ্ব শরণ!হে চির প্রেমের দরিয়া। অন্তিম দিনের তুমি বিচারক,প্রেমময় তুমি মঙ্গলকারক, দাও হে শক্তি!এদাসেরে প্রভু!রয়েছি চরণে লুটায়া। সরল সঠিক সহজ পন্থা,দেখাও দাসে,হে বিপদ হন্তা! চালাও সে পথে যে পথে তোমার প্রেমিকে নিয়াছ তরিয়া। তোমার অপ্রিয় চির অভিশপ্ত যে পথে পথিক চির অনুতপ্ত নিওনা সে পথে হে প্রভু মহান,মাগিছি মিনতি করিয়া।[22] |
| ਕਾਜ਼ੀ ਨਜ਼ਰੁਲ ਇਸਲਾਮ | সকলই বিশ্বের স্বামী আল্লার মহিমা
করুণা কৃপার যার নাই নাই সীমা। বিচার-দিনের বিভু! কেবল তোমারই আরাধনা করি আর শক্তি ভিক্ষা করি। সহজ সরল পথে মোদের চালাও, যাদেরে বিলাও দয়া সে পথ দেখাও। অভিশপ্ত আর পথভ্রষ্ট যারা,প্রভু, তাহাদের পথে যেন চালায়ো না কভু।[22] |
| ਮੁਹੰਮਦ ਨੂਰੁਲ ਹੁਦਾ | সমস্ত প্রশংসা তাঁর,যাঁর হাতে দুনিয়ার ভার
জগতের প্রভু তিনি,দয়ার আধার; করুণাময়ের হাতে শেষ বিচারের ভার; আমরা বন্দেগী করি কেবল তোমার; দেখাও সরল পথ,যে পথে হয়েছে পার প্রিয়জন;ভ্রষ্টজন যে পথে গজবে ছারখার সে পথে যাবোনা আমি,সে নয় আমার।[22] |
| ਪੰਨਾ ਚੌਧਰੀ | আল্লাহর জন্য রহে যত গুনগান-
পালন করেন যিনি সকল যাহান; পরম করুণাময় তিনি দয়াবান। রোজ কিয়ামতে যিনি করিবেন বিচার; ইবাদাত আমরা সবাই করি আপনার। আপনারি সাহায্য চাই মোরা ইবাদাতে; চালান মোদের যেন সেই সোজা পথে। চলেছে যারা সব সেই পথ ধরে; আপনার দয়া রয় যাদের উপরে। আর যারা চলে সব সেই পথে নয়; আপনার গজব যেথায় আপতিত হয়। আরো যে লোকেরা ভুল পথে রয়; এসব চাওয়া যেন মন্জুর হয়![22] |
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ De, Amalendu (1995). "The Social Thoughts and Consciousness of the Bengali Muslims in the Colonial Period". Social Scientist. 23 (4/6): 16–37. doi:10.2307/3520213. JSTOR 3520213.
- ↑ 2.0 2.1 "কুরআনের প্রথম বঙ্গানুবাদক কে?".
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "বাংলা ভাষায় কোরআন অনুবাদের ধারাক্রম | কালের কণ্ঠ". 25 July 2019.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 "বাংলায় কুরআনের প্রথম অনুবাদক কে".
- ↑ 5.0 5.1 "A HISTORY OF BENGALI TRANSLATIONS OF THE HOLY QUR'€N". pdfslide.net (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2022-01-28. Retrieved 2022-01-29.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "বাংলা ভাষায় কোরআন অনুবাদের ধারাক্রম | কালের কণ্ঠ". Kalerkantho (in Bengali). 2019-07-25. Retrieved 2022-01-29.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 "বাংলা ভাষায় কোরআন অনুবাদের ধারাক্রম | কালের কণ্ঠ". 25 July 2019.
- ↑ "কোরআন শরিফের বঙ্গানুবাদ".
- ↑ "ছন্দোবদ্ধ বাংলা কোরআন".
- ↑ "বাংলা ভাষায় কোরআন অনুবাদের ধারাক্রম | কালের কণ্ঠ". Kalerkantho (in Bengali). 2019-07-25. Retrieved 2022-01-29.
- ↑ "তাফসির আবু বকর জাকারিয়া (১ম-২য়) – Arafat Library" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2022-01-29. Retrieved 2022-01-29.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Admin - (2020-12-01). "তাফসীরে জাকারিয়া pdf. Tafsir Abu Bakar Zakaria". তাওহীদের ডাক (in Bengali). Retrieved 2022-01-29.
- ↑ "তাফসির আবু বকর জাকারিয়া (১ম-২য়) (সেট) - তাওহীদ পাবলিকেশন্স" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2021-03-05. Retrieved 2022-01-29.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Quranul Karim(Arabic, Bangla Onubad O Shonkhipto Tafsir)(1st Part-3rd Part) - Dr. Abu Bakar Muhammad Jakariya". www.rokomari.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-01-29.
- ↑ "Asif Shibgat Bhuiyan". www.goodreads.com. Retrieved 2022-01-29.
- ↑ https://fateh24.com/%E0%A6%AA%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0-%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97/
- ↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2021-11-09. Retrieved 2021-12-08.
- ↑ "মহিমান্বিত কুরআন (সিয়ান)".
- ↑ "মহিমান্বিত কুরআন (হার্ডকভার)". Archived from the original on 2021-11-15. Retrieved 2021-12-08.
- ↑ https://fateh24.com/%E0%A6%AA%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0-%E0%A6%95%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%AA%E0%A7%82%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%BE%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97/
- ↑ https://www.wafilife.com/shop/books/al-quraner-kabbanubad-standard/
- ↑ 22.0 22.1 22.2 22.3 "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2021-10-06. Retrieved 2021-12-08.
 | ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |