ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਲੇਖਕ
ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸ ਕੀਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੇਖਕ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ।[1][2] ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ, ਹਰਜੀਤ ਅਟਵਾਲ, ਵੀਨਾ ਵਰਮਾ ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਗਿੱਲ, ਸਾਥੀ ਲੁਧਿਆਣਵੀ, ਕੇਸੀ ਮੋਹਨ, ਐਸਐਸ ਸੰਤੋਖ ਅਤੇ ਯਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮੂਲ ਦੇ ਲੇਖਕ ਵੀ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡੋਮਿਨਿਕ ਰਾਏ, ਰੁਪਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਅਤੇ ਦਲਜੀਤ ਨਾਗਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ ਦਾ ਜਨਮ ਮੋਗਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕੁੱਸਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ 1986 ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਜਰਮਨ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਦੀ ਸਰਹੱਦੀ ਪੁਲਿਸ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। 2006 ਤੋਂ, ਉਹ ਲੰਡਨ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਸਿਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਬਾਰੇ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਵਿਅੰਗਮਈ ਨਾਵਲ ਲਿਖਦਾ ਹੈ।[3][4] 2012 ਤੋਂ, ਉਸਨੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ 7 ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਅਤੇ ਹੋਰ 17 ਸਾਹਿਤਕ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਥ ਲਾਂਬੜਾ ਵੱਲੋਂ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਨਾਵਲਕਾਰ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਬਲਵੰਤ ਗਾਰਗੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰੋ. ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਮੇਲਾ ਨਾਵਲ: ਪੁਰਜਾ ਪੁਰਜਾ ਕੱਟ ਮੇਰੀਏ, ਤਵੀ ਤੋਣ ਤਲਵਾਰ ਤਕ, ਬਾਰੀਂ ਕੋਹੀ ਬਲਦਾ ਦੀਵਾ, ਤਰਕਸ਼ ਤੰਗੀਆ ਜੰਡ, ਗੋਰਖ ਦਾ ਟਿੱਲਾ, ਜੱਟ ਵੱਢਿਆ ਬੋਹੜ ਦੀ ਛਾਂਵਾਂ, ਉਜਾੜ ਗਿਆ ਗ੍ਰਾਂਵਾਂ, ਬਾਝ ਭਰਵਾਂ ਮਾਰੀਆ, ਹਾਜੀ ਲੋਕ ਮੱਕੇ ਵਾਲ਼ੇ ਮੈਂ ਜੰਡੇ, ਕੁਰਲਾਂ, ਸੱਜਰੀ ਪੇਡ ਦਾ ਰੱਤਾ, ਰੂਹ ਲਾਈ ਗਿਆ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਜਾਣੀ, ਦਾਚੀ ਵਾਲੀਆ ਮੋਡ ਮੁਹਾਰ ਵੇ, ਜੋ ਗੀ ਉੱਤਰ ਪੜ੍ਹਾਂਗੇ, ਚਾਰੇ ਕੂਟਨ ਸੁੰਨੀਆ, ਲਗੀ ਵਾਲੇ ਕਦੇ ਸੌਂਦੇ, ਬੋਦੀ ਵਾਲਾ ਤਾਰਾ ਚੜ੍ਹਿਆ, ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਜਾਹ, ਤੋਭੇ। ਫੂਕ, ਕੁਲੀ ਯਾਰ ਦੀ ਸੁਰਗ ਦਾ ਝੂਟਾ, ਦਰਦ ਕਹਿ ਦਰਵੇਸ਼, ਕੋਸੀ ਧੂਪ ਦਾ ਰਾਤ। . .
ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ
[ਸੋਧੋ]
ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ ਦਾ ਜਨਮ ਨਵੰਬਰ 1946 ਵਿੱਚ ਨੈਰੋਬੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1980 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੰਬਈ ਅਧਾਰਤ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਪਤਾਹਿਕ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਰਸਾਲਿਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਰੇਡੀਓ-ਬਰਾਡਕਾਸਟਰ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਅੱਠ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਨਿਬੰਧਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੁਸਤਕਾਂ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੋ ਫ਼ਾਰਸੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ ਬੀਇੰਗ ਹੇਅਰ ਨਾਮਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।[3] ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਰਹਾਨ, ਬੀਜਕ, ਛੰਨਾ ਅਤੇ ਗੁਥਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਮੇਤ ਵਿਸ਼ਵ ਕਵਿਤਾ ਅਤੇ ਗਲਪ ਦੇ ਕਈ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਯੂਨਾਨੀ, ਤੁਰਕੀ, ਹੰਗੇਰੀਅਨ ਅਤੇ ਰੋਮਾਨੀਅਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਅਤੇ ਕੰਮ ਡੰਕਾ - ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਾਈਡ 'ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਹੈ।[5]
ਰੁਪਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ
[ਸੋਧੋ]ਰੁਪਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਪੱਛਮੀ ਲੰਡਨ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਵਲ, ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ ਖੁਦ ਲਿਖਣਾ ਸਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।[6] ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਵਲ, ਨੀਲਾ ਨੂਰ, 2007 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖਦਾ ਹੈ;[6][7][8] ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸਾਹਿਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਨਸਲਵਾਦ, ਲਿੰਗਕ ਪੱਖਪਾਤ ਅਤੇ ਅਨੈਤਿਕਤਾ ਸਮੇਤ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।[6] ਭਰਿੰਡ (The Hornet) ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ।[7] ਆਪਣੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਗੌਥਿਕ ਨਾਵਲ ਓ, ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਬਚਿਤਰਵਾਦ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ ਗਲਪ, ਕਲਪਨਾ, ਦਹਿਸ਼ਤ ਅਤੇ ਜਾਦੂਈ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[8][9]
ਹਰਜੀਤ ਅਟਵਾਲ
[ਸੋਧੋ]ਹਰਜੀਤ ਅਟਵਾਲ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ ਹੈ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਾਵਲਕਾਰ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[10] ਉਸਦੇ ਕੁਝ ਨਾਵਲ ਹਨ; ਵਨ ਵੇ, ਰੀਟ, ਸਵਾਰੀ, ਸਾਊਥਾਲ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬੋਰਨ ਦੇਸੀ, ਦਾਸ ਸਾਲ ਦਾਸ ਯੁਗ, ਅਰਲੀ ਬਰਡਜ਼, ਗੀਤ ਉਸਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸੱਤ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਇੱਕ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਇੱਕ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ, ਇੱਕ ਜੀਵਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਨਾਮਕ ਸਾਹਿਤਕ ਰਸਾਲੇ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਵੀ ਹੈ।[11] 1977 ਤੋਂ ਉਹ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ 8 ਸਤੰਬਰ 1952 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Wills, Clair. "Passage to England". the-tls.co.uk. Times Literary Supplement. Retrieved 22 February 2020.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000013-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ 3.0 3.1 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000014-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Dhillon, Roop. "Review Of Barhi Koee Balda Deeva – Author Shivcharan Jaggi Kussa" (PDF). panjabialochana.com. Panjabi Alochana. Archived from the original (PDF) on 7 ਜੁਲਾਈ 2022. Retrieved 22 February 2020.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ touristicweb, Hans Woppmann. "Danka - Pakistan's Cultural Guide". danka.pk.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "60 seconds with Punjabi Writer – Roop Dhillon". City Sikhs. 21 April 2011.
- ↑ 7.0 7.1 Dalbara Singh Kalsi. "Bharind (The Hornet) by Roop Dhillon, has been published by Lahore Books, Ludhiana". Academy of the Punjab in North America. Archived from the original on 9 ਮਈ 2018. Retrieved 7 May 2018.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help); Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 8.0 8.1 Rajinder Bachu (21 February 2013). "Roop Dhillon's New Novel, 'O'". Sikh Chic.
- ↑ Amarjit Bola (28 March 2015). "ਰੂਪ ਢਿੱਲੋ ਦਾ ਨਵਾਂ ਨਾਵਲ 'ਓ'" [The new novel 'O']. 5abi (in Punjabi).
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Home verse 'watnon door': How poetry dominates Punjabi diaspora literature while nostalgia is its leitmotif". Times of India Blog (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2015-12-14. Retrieved 2019-11-10.
- ↑ "Dhahan Prize for Punjabi Literature celebrated at Vancouver Writers Fest". The Georgia Straight (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2015-10-25. Retrieved 2019-11-10.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.