ਅਮੀਨਾ ਸ਼ਾਹ
ਅਮੀਨਾ ਸ਼ਾਹ | |
|---|---|
.jpg) | |
| ਜਨਮ | Not recognized as a date. Years must have 4 digits (use leading zeros for years < 1000). ਐਡਿਨਬਰਗ, ਸਕਾਟਲੈਂਡ |
| ਮੌਤ | 19 ਜਨਵਰੀ 2014 ਗੋਲਡਰਸ ਗ੍ਰੀਨ, ਲੰਡਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ |
| ਕਿੱਤਾ | ਲੇਖਕ, ਕਵੀ, ਕਹਾਣੀਕਾਰ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਅਫਗਾਨ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ |
ਅਮੀਨਾ ਸ਼ਾਹ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Amina Shah; 31 ਅਕਤੂਬਰ 1918 – 19 ਜਨਵਰੀ 2014), ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਮੀਨਾ ਮੈਕਸਵੈੱਲ-ਹਡਸਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਸੂਫੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕ ਕਥਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਗ੍ਰਹਿਕਾਰ ਸੀ,[1] ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕਹਾਣੀਕਾਰਾਂ ਦੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਸੀ। ਉਹ ਸੂਫੀ ਲੇਖਕਾਂ ਇਦਰੀਸ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਉਮਰ ਅਲੀ-ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਿਰਦਾਰ ਇਕਬਾਲ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਸਾਇਰਾ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਲੁਈਜ਼ਾ ਸ਼ਾਹ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਔਰਤ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਭਤੀਜਾ ਯਾਤਰਾ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਤਾਹਿਰ ਸ਼ਾਹ ਹੈ। ਸਫੀਆ ਸ਼ਾਹਅਤੇ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸਾਇਰਾ ਸ਼ਾਹ ਉਸਦੀਆਂ ਭਤੀਜੀਆਂ ਹਨ।
ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਜਨਮ ਸਆਦਤ (ਅਰਬੀ ਦਾ ਬਹੁਵਚਨ ਸੱਯਦ) ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਕਾਰੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਜੱਦੀ ਘਰ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਪਘਮਾਨ ਵਿਖੇ ਸੀ।[2][3] ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ, ਸੱਯਦ ਅਮਜਦ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਰਧਾਨਾ ਦੇ ਨਵਾਬ ਸਨ।[4] ਰਿਆਸਤ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੇ ਪੂਰਵਜ ਜਾਨ-ਫਿਸ਼ਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਸ਼ਮੀਰੀ-ਜਨਮ ਯੋਧਾ-ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ, ਬੇਗਮ ਸਮਰੂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[5]
ਇੱਕ ਲੋਕ-ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਉਸਦਾ ਕੈਰੀਅਰ ਸੱਤਰ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ।[6] ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਵਿਆਪਕ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕਧਾਰਾ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ, ਸਾਰਾਵਾਕ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਆਊਟਬੈਕ, ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਲੈ ਗਈਆਂ।
ਡੌਰਿਸ ਲੈਸਿੰਗ, ਜੋ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਦਰੀਸ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਸੂਫੀਵਾਦ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ, ਨੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਧਿਆਪਨ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਾਹ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਅਮੀਨਾ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਚਾਰ ਦਰਵੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਲਈ ਇੱਕ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਲਿਖੀ।[7]
ਅਮੀਨਾ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਮੀਨਾ ਮੈਕਸਵੈੱਲ-ਹਡਸਨ ਬਣ ਗਈ। ਉਸਦੀ 95 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 19 ਜਨਵਰੀ 2014 ਨੂੰ ਗੋਲਡਰਸ ਗ੍ਰੀਨ, ਲੰਡਨ ਵਿਖੇ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Smoley, Richard; Kinney, Jay (2004). Hidden Wisdom. Wheaton, IL/Chennai, India: Quest Books. p. 244. ISBN 0-8356-0844-1.
- ↑ Moorhouse, Geoffrey (26 October 2003). "From Kent to Kabul". The New York Times. Archived from the original on 5 March 2018. Retrieved 23 September 2008.
- ↑ Shah, Tahir (2008). In Arabian Nights. ISBN 978-0-553-80523-9.
- ↑ Bashir M. Dervish: "Idris Shah: a contemporary promoter of Islamic Ideas in the West" in: Islamic Culture – an English Quarterly Vol.
- ↑ Shah, Saira (2003). The Storyteller's Daughter. New York, NY: Anchor Books. ISBN 1-4000-3147-8.
- ↑ First book 1938, most recent due out with I. B. Tauris in 2009
- ↑ Galin, Müge (1997). Between East and West: Sufism in the Novels of Doris Lessing. Albany, NY: State University of New York Press. pp. 20–21, 100. ISBN 0-7914-3383-8.