ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਕੁੰਤੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਕੁੰਤੀ
Member of Panchakanya
A late 17th-century painting of Pandu and Kunti from Kashmir
ਹੋਰ ਨਾਮPritha
ਦੇਵਨਾਗਰੀकुंती
ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਲਿਪੀਅੰਤਰਨKuntī
ਮਾਨਤਾ
ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ
ਲਿੰਗFemale
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ
ਮੌਤ
ਮਾਤਾ ਪਿੰਤਾParents
Uncle
ਭੈਣ-ਭਰਾ14 siblings including Vasudeva, Nanda, Shrutashrava (sister)
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀPandu
ਬੱਚੇPre-maritalSons'Step-sons

ਹਿੰਦੂ ਪੁਰਾਣ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁੰਤੀ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: कुंती Kuntī) ਜਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿਥਾ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਯਾਦਵ ਰਾਜਾ ਸ਼ੂਰਸੇਨ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[1] ਕੁੰਤੀ ਵਾਸੁਦੇਵ ਦੀ ਭੈਣ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਦੀ ਭੂਆ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜ ਕੁੰਤੀਭੋਜ ਨੇ ਕੁੰਤੀ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ।[2] ਹਸਤਿਨਾਪੁਰ ਦੇ ਰਾਜਾ ਪਾਂਡੂ ਦੀ ਪਤਨੀ[3] ਅਤੇ ਅੰਗ ਦੇ ਰਾਜਾ ਕਰਣ ਅਤੇ ਇੰਦਰਪ੍ਰਸਥ ਦੇ ਰਾਜਾ ਯੁਧਿਸ਼ਠਰ ਦੀ ਮਾਤਾ ਸੀ।[4]

ਕੁੰਤੀ ਦੇ ਪਾਂਡੂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ,[5] ਉਸ ਨੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ, ਨਾਲ ਸੰਗਮ ਤੋਂ ਕਰਣ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਂਡੂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਾਇਆ ਅਤੇ ਯੁਧਿਸ਼ਠਰ,[6] ਭੀਮ[7] ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।

ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ

[ਸੋਧੋ]
ਕੁੰਤੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਕੁੰਤੀ ਸ਼ੂਰਾਸੇਨ ਦੀ ਧੀ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਯਾਦਵ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।[8] ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਿਥਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਸਿੱਧੀ ਦੇ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਵਾਸੂਦੇਵ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ, ਜੋ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਪਿਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਨੇੜਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕੁੰਤੀ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਬੇਔਲਾਦ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਕੁੰਤੀਭੋਜਾ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।[9]

ਹਸਤਨਾਪੁਰਾ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ

[ਸੋਧੋ]

ਜਦੋਂ ਕੁੰਤੀ, ਪਾਂਡਵਾਂ ਅਤੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਹਸਤਨਾਪੁਰਾ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਬਹੁ-ਵੰਡ ਅਤੇ ਯੁਧਿਸ਼ਠਰ ਅਤੇ ਦੁਰਯੋਧਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਿਵਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਭੀਸ਼ਮ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ, ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਬੰਜਰ ਭੂਮੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ [[[ਇੰਦਰਪ੍ਰਸਥ]] ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁੰਤੀ ਆਪਣੀ ਦੀ ਭਾਬੀ, ਗੰਧਾਰੀ ਨਾਲ ਹਸਤਨਾਪੁਰਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈ।[10][11] ਜਦੋਂ ਪਾਂਡਵ ਇੱਕ ਡਾਈਸ ਗੇਮ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਗੁਆ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੇਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੁੰਤੀ ਨੂੰ ਰਾਜਾ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਲ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵਿਦੁਰਾ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ।[12]

ਬਾਅਦ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ

[ਸੋਧੋ]

[ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਯੁੱਧ] ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੁੰਤੀ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਰਹੀ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਜੀਵਵਾ ਵਿਤਾਉਣਵਿਦੁਰਾ ਅਤੇ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ] ਨਾਲ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ, ਸੰਜੇ ਅਤੇ ਭਾਬੀ ਗੰਧਾਰੀ। ਵਿਦੁਰਾ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੰਜੈ ਹਿਮਾਲਿਆ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਲੋਕ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਮਰ ਗਏ।[13][14]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "Studies of Mahabharata" (PDF). Archived from the original (PDF) on 9 ਨਵੰਬਰ 2013. Retrieved 1 ਅਪਰੈਲ 2014. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. KUNTI (also called Pritha and Parshni)
  3. A classical dictionary of Hindu mythology and religion, geography, history, and literature by Dowson, John (1820-1881)
  4. ਮਹਾਭਾਰਤ
  5. Encyclopaedic Dictionary of Purāṇas by Swami Parmeshwaranand
  6. A story showing the greatness of Kunti
  7. Kapoor, edited by Subodh (2002). The।ndian encyclopaedia: biographical, historical, religious, administrative, ethnological, commercial and scientific (1st ed. ed.). New Delhi: Cosmo Publications. Page 7535.
  8. "The Mahabharata, Book 1: Adi Parva: Sambhava Parva: Section CXII". www.sacred-texts.com. Retrieved 31 ਅਗਸਤ 2020.
  9. "The Mahabharata, Book 1: Adi Parva: Sambhava Parva: Section CXI". www.sacred-texts.com. Retrieved 31 ਅਗਸਤ 2020.
  10. Ago, Amarsingh1in #mgsc • 2 Years (13 ਜੁਲਾਈ 2018). "Hastinapur will be surprised by the secret of the city of Mahabharata". Steemit (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 31 ਅਗਸਤ 2020.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  11. Narlikar, Amrita; Narlikar, Aruna (20 ਮਾਰਚ 2014). Bargaining with a Rising India: Lessons from the Mahabharata (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-161205-3.
  12. Mani, Vettam (1 ਜਨਵਰੀ 2015). Puranic Encyclopedia: A Comprehensive Work with Special Reference to the Epic and Puranic Literature (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0597-2.
  13. "Kunti" (PDF). Manushi India Organization. Archived from the original (PDF) on 13 ਮਾਰਚ 2012. Retrieved 10 ਜਨਵਰੀ 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  14. Mani pp.442-3

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਹਾਭਾਰਤ ਦੇ ਪਾਤਰ]