ਖਰੋਸ਼ਠੀ
ਦਿੱਖ
![]() | ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |
ਖਰੋਸ਼ਠੀ | |
---|---|
ਲਿਪੀ ਕਿਸਮ | |
ਸਮਾਂ ਮਿਆਦ | 4ਥੀ ਸਦੀ ਈਪੂ – 3ਜੀ ਸਦੀ |
ਦਿਸ਼ਾ | Right-to-left ![]() |
ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | ਗੰਧਾਰੀ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ |
ਸਬੰਧਤ ਲਿਪੀਆਂ | |
ਮਾਪੇ ਸਿਸਟਮ | |
ਜਾਏ ਸਿਸਟਮ | ਬ੍ਰਾਹਮੀ ਲਿਪੀ ਨਬਤੀਆਈ ਲਿਪੀ ਸੀਰੀਆਈ ਲਿਪੀ ਪਾਲਮੀਰੀ ਲਿਪੀ ਮੰਦਾਈ ਲਿਪੀ ਪਹਿਲਵੀ ਲਿਪੀਆਂ ਸੋਗਦਾਈ ਲਿਪੀ |
ਆਈਐੱਸਓ 15924 | |
ਆਈਐੱਸਓ 15924 | Khar (305), Kharoshthi |
ਯੂਨੀਕੋਡ | |
ਯੂਨੀਕੋਡ ਉਪਨਾਮ | Kharoshthi |
ਯੂਨੀਕੋਡ ਸੀਮਾ | U+10A00–U+10A5F |
ਖਰੋਸ਼ਠੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਆਬੂਗੀਦਾ ਲਿਪੀ ਹੈ ਜੋ ਪੁਰਾਤਨ ਗੰਧਾਰ(ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ) ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[1] ਇਹ ਸੱਜੇ ਤੋਂ ਖੱਬੇ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਆਰਾਮੀ ਲਿਪੀ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ ਸੀ।[1] ਇਹ 3ਜੀ-4ਥੀ ਸਦੀ ਈ.ਪੂ. ਤੋਂ ਲੈਕੇ 3ਜੀ-4ਥੀ ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਰਹੀ ਹੈ।[1] ਸਦੀ ਸਮਰਾਟ ਅਸ਼ੋਕ ਨੇ ਸ਼ਾਹਬਾਜਗੜੀ ਅਤੇ ਮਨਸੇਹਰਾ ਦੇ ਅਭਿਲੇਖ ਖਰੋਸ਼ਠੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲਿਖਵਾਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਚਲਨ ਦੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਕਾਲ ਸੰਬੰਧੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਬ੍ਰਾਹਮੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੌੜੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧੀ ਲਿਪੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸ ਦਾ ਲੋਪ ਵੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਇਦ ਬ੍ਰਾਹਮੀ ਵਰਗੀ ਦੂਜੀ ਅਹਿਮ ਲਿਪੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਵਲੋਂ ਸੱਜੇ ਲਿਖਣ ਦੀ ਸੁਭਾਵਕ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 R. D. Banerji (1920). "The Kharosthi Alphabet". The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and।reland (2): 193–219.
{{cite journal}}
: Unknown parameter|month=
ignored (help)