ਗਲੋਬਲ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ
| ਲੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ |
| ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ |
|---|
 |
ਗਲੋਬਲ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ ਜਾਂ ਟਿੱਡੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇੱਕ ਭੂ-ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਕੁਝ ਰਸਾਇਣ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਜੈਵਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕ (ਪੀ.ਓ.ਪੀ.), ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਨਿੱਘੇ ਤੋਂ ਠੰਡੇ ਖੇਤਰਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੰਭਿਆਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂ ਆਰਕਟਿਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਓਪੀ ਦੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਉੱਚ ਤਵੱਜੋ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾਯੋਗ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।[1]
ਵਿਧੀ
[ਸੋਧੋ]ਗਲੋਬਲ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਪਦਾਰਥ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਵਾਸ਼ਪ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਭਾਫ਼ ਹੇਠਲੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸੰਘਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਰਸਾਇਣਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਵਰਤਾਰਾ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਛੱਡੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਵਾਸ਼ਪੀਕਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਉੱਡਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤਾਪਮਾਨ ਠੰਢਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਸੰਘਣਾਪਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਉਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰਸਾਇਣ ਗਰਮ ਤੋਂ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਉੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਮੌਸਮ ਬਦਲਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੁੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਤੋਂ ਉੱਚ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ ਅਤੇ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਗਲੋਬਲ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਹੌਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਸ਼ਪੀਕਰਨ/ ਸੰਘਣਾਪਣ ਦੇ ਚੱਕਰਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਿਰਫ ਅਰਧ-ਅਸਥਿਰ ਰਸਾਇਣਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੈ ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੀਡੀਟੀ, ਪੌਲੀਕਲੋਰੀਨੇਟਡ ਬਾਈਫਿਨਾਇਲਸ, ਅਤੇ ਲਿੰਡੇਨ।
ਗਲੋਬਲ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
[ਸੋਧੋ]ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆ ਹੈ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਹਵਾ, ਪਾਣੀ, ਜਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਰਸਾਇਣਕ ਦੀ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਨੂੰ ਉਸ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਜਿਸ ਤੋਂ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਪੀਸੀਬੀ, ਹੈਕਸਾਚਲੋਰੋਬੈਂਜ਼ੀਨ, ਅਤੇ ਲਿੰਡੇਨ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ, ਲਾਈਕੇਨ ਅਤੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸੱਕ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉੱਚ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[2]
ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਰਕਟਿਕ ਅਤੇ ਉੱਚ ਉਚਾਈ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਕਿਉਂ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨਹੀਂ ਹੈ,[3] ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਆਰਕਟਿਕ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਪੀਓਪੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਬੋਝ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਉਂ ਹੈ। ਮਾਪਿਆ ਹਾਲੀਆ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਠੰਢੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ ਗਿਰਾਵਟ, ਗਲੋਬਲ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ ਨਾਲੋਂ ਠੰਡੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣ ਲਈ ਲੇਖਾ ਜੋਖਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹੈ। ਅਪਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਥਿਰ, ਸਥਾਈ ਪਦਾਰਥ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਲੋਰੋਫਲੋਰੋਕਾਰਬਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[4]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Ridding the world of POPs: A guide to the Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants" (PDF). United Nations Environment Programme. April 2005. Retrieved 2008-06-06.
- ↑ Simonich SL, Hites RA (September 1995). "Global distribution of persistent organochlorine compounds". Science. 269 (5232): 1851–4. doi:10.1126/science.7569923. PMID 7569923.
- ↑ "Western Airborne Contaminants Project - Results" (PDF). National Park Service Air Resources Division. 2008. Archived from the original (PDF) on 2017-02-11. Retrieved 2018-10-28.
- ↑ Fabio Bergamin: The result of slow degradation, ETH News, 2014.
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ
[ਸੋਧੋ]- Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000012-QINU`"'</ref>" does not exist.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਟਿੱਡੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਖਤਰਨਾਕ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨਾ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਕੈਨੇਡਾ।