ਜਟਾਯੂ (ਕਿਤਾਬ)
 ਕਵਰ ਪੇਜ (ਪਹਿਲਾ ਐਡੀਸ਼ਨ) | |
| ਲੇਖਕ | ਸੀਤਾਂਸ਼ੂ ਯਸ਼ਚੰਦਰ |
|---|---|
| ਮੂਲ ਸਿਰਲੇਖ | જટાયુ |
| ਦੇਸ਼ | ਭਾਰਤ |
| ਭਾਸ਼ਾ | ਗੁਜਰਾਤੀ |
| ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ | ਆਰ.ਆਰ. ਸੇਠ ਐਂਡ ਕੋ., ਮੁੰਬਈ |
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦੀ ਮਿਤੀ | 1986 |
| ਮੀਡੀਆ ਕਿਸਮ | ਪ੍ਰਿੰਟ |
| ਸਫ਼ੇ | 130 (1st ed.) |
| ਅਵਾਰਡ | ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ (1987) |
| ਆਈ.ਐਸ.ਬੀ.ਐਨ. | 978-93-80051-19-2 (4th ed.) |
| ਓ.ਸੀ.ਐਲ.ਸੀ. | 20357562 |
| 891.471 | |
| ਐੱਲ ਸੀ ਕਲਾਸ | MLCMA 2009/00327 (P) PK1859.S5638 |
ਜਟਾਯੂ ਸੀਤਾਂਸ਼ੂ ਯਸ਼ਚੰਦਰ ਦੁਆਰਾ 1986 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਮਿਥਿਹਾਸ, ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਸੁਭਾਅ, ਆਧੁਨਿਕ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਪੜਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਇਸਨੇ 1987 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ।
ਸਮੱਗਰੀ[ਸੋਧੋ]
ਜਟਾਯੂ ਵਿੱਚ 34 ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਅੱਠ ਆਪਸੀ ਅਣ-ਸੰਬੰਧਿਤ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਭਾਗ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ, ਉਸੇ ਭਾਗ ਦੀ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਤੋਂ ਲਈ ਗਈ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਹੈ। ਆਲੋਚਕ ਧੀਰੂਭਾਈ ਠਾਕਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ; ਅਤਿ-ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਭਾਰਤੀ ਮਿਥਿਹਾਸ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਸੁਭਾਅ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਕੁਦਰਤ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਆਦਿ।[1]
ਛੇ ਅਤਿ-ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, "ਪ੍ਰਲਯ" (ਹੜ੍ਹ) ਅਤੇ "ਮੋਏਨ-ਜੋ-ਦਾਦੋ: ਏਕ ਸਰਰੀਅਲ ਅਕਾਸਮਤ" ਨੂੰ ਕਈ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਰਵੋਤਮ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। "ਪ੍ਰਲਯ" ਬਿਰਤਾਂਤ ਦੇ ਕਈ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਣਿਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮੌਤ ਜਾਂ ਵਿਨਾਸ਼ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸੀਤਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਮੌਤ ਜਾਂ ਤਬਾਹੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਲਈ ਕੋਬਰਾ, ਚੰਦਰਮਾ, ਪੈਲਬੀਅਰਰਜ਼, ਕੀੜੇ, ਇੱਕ ਗਰਭਵਤੀ ਕੰਨਿਆ, ਹੜ੍ਹ, ਕਾਲ, ਅੱਗ, ਇੱਕ ਔਰਤ ਵਰਗੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।[1][2]
ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ, "ਜਟਾਯੂ", ਅਖਯਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਜਟਾਯੂ ਦੇ ਪਾਤਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਮੱਧਕਾਲੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਹੈ। ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਦੁਖਦਾਈ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।[3]
ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]
ਜਟਾਯੂ ਨੂੰ ਪਾਠਕਾਂ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਧੀਰੂਭਾਈ ਠਾਕਰ ਨੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਧੁਨੀ, ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਅਤੇ ਅਤਿਅੰਤ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਹਾ" ਅਤੇ "ਘੇਰੋ" ਵਰਗੀਆਂ ਕੁਝ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਕਿ ਚਿੱਤਰ ਦੇ ਵਧੀਆ ਟੁਕੜੇ ਹਨ, ਭਾਸ਼ਾ ਲੰਬੇ ਅਤੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਤਿੱਖੀਤਾ ਗੁਆ ਬੈਠਦੀ ਹੈ।[1]
ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ 1987 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[4] ਇਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਐਡੀਸ਼ਨ 1986 ਵਿੱਚ, ਦੂਜਾ 1991 ਵਿੱਚ, ਤੀਜਾ 2000 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਚੌਥਾ 2009 ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ। ਚੌਥੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਵੀ ਦੁਆਰਾ ਖੁਦ ਸੁਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਆਡੀਓ ਸੀਡੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਅਨੁਵਾਦ[ਸੋਧੋ]
ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਚੰਦਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇਵਲ ਨੇ 1996 ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ।[5] ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ, ਜਟਾਯੂ, ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਰੇਚਲ ਡਵਾਇਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Thaker, Dhirubhai P. (1999). Glimpses of Gujarati literature. Gandhinagar: Gujarat Sahitya Akademy. pp. 122–177. ISBN 81-7227-061-5.
- ↑ Choudhuri, Indra Nath, ed. (2016). Encyclopaedia of Indian Literature: I-L. Ahmedabad: Sahitya Akademi. p. 2475. ISBN 978-81-260-4758-1.
- ↑ Chandrakant, Topiwala (2001). "Chapter 7: The Legacy of Modernism in Gujarati". In K. Satchidanandan (ed.). Indian Poetry: Modernism and After : a Seminar. New Delhi: Sahitya Akademi. p. 93. ISBN 978-81-260-1092-9.
- ↑ K. M. George (1992). Modern Indian Literature, an Anthology: Surveys and poems. New Delhi: Sahitya Akademi. p. 579. ISBN 978-81-7201-324-0.
- ↑ D. S. Rao (2004). Five Decades: The National Academy of Letters, India : a Short History of Sahitya Akademi. New Delhi: Sahitya Akademi. p. 135. ISBN 978-81-260-2060-7.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]
- ਜਟਾਯੂ (ਕਿਤਾਬ) ਗੂਗਲ ਬੁਕਸ 'ਤੇ