ਡੋਗਰ
ਡੋਗਰ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਰਾਸਤ (ਬਰਾਦਰੀ) ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਹਨ। 'ਡੋਗਰ' ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਮ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਡੋਗਰ ਲੋਕ ਮੱਧਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਵਸੇ। [1] ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਪੂਤ [2] ( ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਮੂਹ) ਬਰਾਦਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਖਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੋਗਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਰਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਸੁੱਕੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਮਾਲਕ ਬਣ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਕੰਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। [3] ਜਵਾਰ (ਬਾਜਰਾ) ਅਤੇ ਕਣਕ ਵਰਗੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। [1]
17ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਲੱਖੀ ਜੰਗਲ (ਅਜੋਕੇ ਮੁਲਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਦੀ ਫੌਜਦਾਰੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਡੋਗਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। [4]
ਡੋਗਰਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੂਫ਼ੀ ਕਵੀ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦੁਖਦਾਈ ਰੋਮਾਂਸ, ਹੀਰ ਰਾਂਝਾ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। [5]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 "Conformity and conflict: tribes and the 'agrarian system' of Mughal India" (PDF). The Indian Economic & Social History Review. 25 (3): 319–340. 1988. doi:10.1177/001946468802500302.
{{cite journal}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help)[permanent dead link] - ↑ "Socio-cultural condition of South Punjab: a case of Muzaffargarh District". International Research Journal of Education and Innovation. 2 (2): 21–40. 2021. doi:10.53575/irjei.3-v2.2(21)21-40.
{{cite journal}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Chaudhuri, B. B. (2008). Peasant History of Late Pre-colonial and Colonial India. Vol. 8. Pearson Education India. pp. 194–195. ISBN 978-8-13171-688-5.
- ↑ "Centre and periphery in the Mughal State: the case of seventeenth-century Panjab". Modern Asian Studies. 22 (2). 313. 1988. doi:10.1017/s0026749x00000986. JSTOR 312624.
{{cite journal}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Gaeffke, Peter (April 1991). "Reviewed Work: Hīr Vāriṡ Śāh, poème panjabi du XVIIIe siècle: Introduction, translittération, traduction et commentaire. Tome I, strophes 1 à 110 by Denis Matringe". Journal of the American Oriental Society. 111 (2): 408–409. doi:10.2307/604050. JSTOR 604050.