ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ

ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰਕ ਨਾਮ ਹੈ। ਇਹ ਚਾਰ ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤਿੰਨ ਉੱਤੇ ਮੁਹਾਰਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ (ਵੈਦਿਕ ਸ਼ਾਖਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ)। ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਉਹ ਜੋ ਤਿੰਨ ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ', ਤ੍ਰਿ = 'ਤਿੰਨ' + ਵੇਦ '(ਪਵਿੱਤਰ) ਗਿਆਨ' ਤੋਂ ਵੇਦੀ = 'ਦੇਖਣ ਲਈ'। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਨਾਮ ਚਤੁਰਵੇਦੀ (ਇੱਕ ਜੋ ਚਾਰ ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ) ਅਤੇ ਦਿਵੇਦੀ (ਇੱਕ ਜੋ ਦੋ ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ) ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਅਤੇ ਤਿਵਾੜੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉਪਨਾਮ ਦਾ ਮੂਲ

ਆਮ ਧਾਰਨਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਤਿੰਨ ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਤਿੰਨ' ਅਤੇ ਵੇਦੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਦੇਖਣ ਲਈ'। ਇਸ ਲਈ, ਇੱਕ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ 'ਤਿੰਨ-ਗੁਣਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ' ਵਾਲਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਭੂਤਕਾਲ, ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ। ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਰਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਸਮੇਂ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈ ਅਤੇ ਅਤੀਤ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੂ ਹੈ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਲਈ ਜਨਤਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਵੇਦੀ ਜਾਂ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖ ਸਕੇ। ਪਰ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਵੇਦਾਂ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਬਾਰੇ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਚਾਰਾਂ ਦੀ। ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਵੇਦ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।

ਭੂਗੋਲਿਕ ਵੰਡ

ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਉਪਨਾਮ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਉਪਨਾਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਤਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਬੋਲਦੇ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਤੋਂ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈਆਂ, ਇੱਕ ਖਾਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਨੇ ਉਸ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਢਾਲ ਲਿਆ।

2014 ਤੱਕ, ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉਪਨਾਮ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਵਾਲੇ ਲਗਭਗ 112,129 ਲੋਕ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਉਪਨਾਮ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਧਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 88.6% ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸਨ। ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਨਾਮ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਖਿਆ ਹੈ:

• 1. ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ (37,140)
• 2. ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ (23,695)
• 3. ਗੁਜਰਾਤ (13,670)
• 4. ਬਿਹਾਰ (6,442)
• 5. ਦਿੱਲੀ (2,876)
• 6. ਰਾਜਸਥਾਨ (2,351)
• 7. ਝਾਰਖੰਡ (1,983)
• 8. ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ (1,520)
• 9. ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ (1,508)
• 10. ਕਰਨਾਟਕ (717)

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੋਕ

• ਅਮੀ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ, ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਕਲਾਕਾਰ
• ਅਮਿਤ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ, ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ, ਜੋ ਕਿ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
• ਅਸੀਮ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟ
• ਭੂਮੀ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ, ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕਾ
• ਇਰਾ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ, ਭਾਰਤੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਅਤੇ ਯੋਗਿਨੀ

ਸੰਬੰਧਿਤ ਉਪਨਾਮ

• ਦਿਵੇਦੀ, ਭਾਵ ਦੋ ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ
• ਚਤੁਰਵੇਦ, ਭਾਵ ਚਾਰ ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ