ਦਲੀਪ ਕੁਮਾਰ
| ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ | |
|---|---|
 ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ 2006 ਵਿੱਚ | |
| ਜਨਮ | ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਸੁਫ ਖ਼ਾਨ 11 ਦਸੰਬਰ 1922 ਪਿਸ਼ਾਵਰ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ (ਹੁਣ ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖ਼ਵਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ) |
| ਮੌਤ | 7 ਜੁਲਾਈ 2021 (ਉਮਰ 98)[1] |
| ਰਿਹਾਇਸ਼ | ਮੁੰਬਈ, ਭਾਰਤ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਫ਼ਿਲਮ ਕਲਾਕਾਰ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਰਾਜਨੇਤਾ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1944–1998 |
| ਸਾਥੀ | ਸਾਇਰਾ ਬਾਨੋ (1966 -ਵਰਤਮਾਨ) ਆਸਮਾ (1980 - 1982) |
ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ (11 ਦਸੰਬਰ 1922 - 7 ਜੁਲਾਈ 2021) ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਅਦਾਕਾਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਸੋਗੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਟਰੈਜਡੀ ਕਿੰਗ[3] ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਸਰਬ-ਉੱਚ ਸਨਮਾਨ ਦਾਦਾ ਸਾਹਿਬ ਫਾਲਕੇ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਰਬ-ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਨਿਸ਼ਾਨ-ਏ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਸੀ।
ਮੁੱਢਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
ਦਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਸੁਫ ਖ਼ਾਨ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਬਰਤਾਨਵੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ਾਵਰ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਮੁੰਬਈ ਆ ਵਸੇ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕਰ ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਛਾਣ ਮਿਲੇ।
1933 ਵਿਚ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸਾਇਰਾ ਬਾਨੋ ਨਾਲ਼ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਉਮਰ 44 ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਰਾ ਬਾਨੋ ਦੀ 22ਸੀ।[ਸਰੋਤ ਚਾਹੀਦਾ] 19੮੦ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਲਈ ਆਸਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਉਹ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।
ਸਨਮਾਨ[ਸੋਧੋ]
1980 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਸ਼ੇਰੀਫ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ। 1994ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਦਾਦਾ ਸਾਹਿਬ ਫਾਲਕੇ ਇਨਾਮ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1998 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਰਵ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਨਿਸ਼ਾਨ-ਏ-ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ਜਵਾਰ ਜਵਾਰਭਾਟਾ ਸੀ, ਜੋ 1944 ਵਿੱਚ ਆਈ। 1949 ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਫਿਲਮ ਅੰਦਾਜ਼ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦਵਾਈ। ਇਸ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਦਿਦਾਰ (1951) ਅਤੇ ਦੇਵਦਾਸ (1955) ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਕਨੀਏ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਟਰੇਜੀਡੀ ਕਿੰਗ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਮੁਗਲ-ਏ-ਆਜ਼ਮ (1960) ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਮੁਗਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਪਹਿਲਾਂ ਚਿੱਟੀ ਅਤੇ ਕਾਲੀ ਸੀ, ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ ਰੰਗੀਨ ਬਣਾਈ ਗਈ। ਉਸਨੇ 1961 ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ - ਜਮਨਾ ਫਿਲਮ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਵੀ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਨਾਸੀਰ ਖਾਨ ਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
1970, 1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਸ਼ਕ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਘੱਟ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫਿਲਮਾਂਸੀ: ਵਿਧਾਤਾ (1982), ਦੁਨੀਆ (1984), ਕਰਮਾ (1986), ਇੱਜਤਦਾਰ (1990) ਅਤੇ ਸੌਦਾਗਰ (1991)। 1998 ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਫਿਲਮ ਕਿਲਾ ਉਸਦੀ ਆਖਰੀ ਫਿਲਮ ਸੀ।
ਉਸ ਨੇ ਰਮੇਸ਼ ਸਿੱਪੀ ਦੀ ਫਿਲਮ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਫਿਲਮ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਇਨਾਮ ਵੀ ਮਿਲਿਆ।
ਇਨਾਮ[ਸੋਧੋ]
ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਇਨਾਮ[ਸੋਧੋ]
- 1983 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਸ਼ਕਤੀ
- 1968 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਰਾਮ ਔਰ ਸ਼ਿਆਮ
- 1965 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਲੀਡਰ
- 1961 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਕੋਹਿਨੂਰ
- 1958 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਨਯਾ ਦੌਰ
- 1957 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਦੇਵਦਾਸ
- 1956 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਆਜਾਦ
- 1954 - ਫ਼ਿਲਮਫ਼ੇਅਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਦਾਕਾਰ ਇਨਾਮ - ਦਾਗ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Dilip Kumar Passed Away'". Bollywood Galiyara (in ਹਿੰਦੀ). 7 July 2021. Retrieved 7 July 2021.
- ↑ "Peshawar's contribution to subcontinent's cinema highlighted". The News International. Retrieved 12 January 2014.
- ↑ "Tragedy king Dilip Kumar turns 88". The Indian Express. 11 December 2010. Retrieved 21 June 2012.