ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਭਿੰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਹੈ।[1]
ਤਿਉਹਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਰਮ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਵਜਰਿਆਣ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਹੀ ਹਨ। ਡੈਸ਼ੈਨ, ਤਿਹਾੜ, ਬੁੱਧ ਜਯੰਤੀ, ਕ੍ਰਿਸਮਸ, ਹੋਲੀ, ਰਾਮ ਨੌਮੀ ਆਦਿ ਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨ ਨਸਲੀ ਆਬਾਦੀ ਕਈ ਆਮ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਬੋਧੀ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੇਪਚਾ, ਭੂਟੀਆ, ਸ਼ੇਰਪਾ, ਯੋਲਮੋਸ, ਗੁਰੂੰਗ ਅਤੇ ਤਮਾਂਗ ਜਨਵਰੀ ਤੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਲੋਸਰ, ਮਾਘ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਚੋਟਰੂਲ ਦੁਚੇਨ ਅਤੇ ਟੇਂਡੋਂਗ ਲੋ ਰਮਫਾਤ ਵਜੋਂ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਰੰਤੀ ਰਾਏ ਲੋਕ (ਖੰਬੂ) ਆਪਣੇ ਸਾਲਾਨਾ ਸਾਕੇਲਾ ਤਿਉਹਾਰ ਉਭੌਲੀ ਅਤੇ ਊਧਵਾਲੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦੇਵਸੀ/ਭੈਲੋ ਤਿਹਾਡ਼ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਗੀਤ ਹਨ।
ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਕਾਰਨੀਵਲ, ਇੱਕ ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਪਹਿਲ ਕਦਮੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਲਾਨਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨੀਵਲ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੀ ਅਮੀਰ ਸੰਗੀਤਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਥੀਮ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਰ ਸਾਲ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤਿਉਹਾਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[1]
ਪਕਵਾਨ[ਸੋਧੋ]
ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਦਾ ਆਪਣਾ ਵੱਖਰਾ ਰਵਾਇਤੀ ਭੋਜਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭੋਜਨ ਮੋਮੋ ਹੈ, ਇੱਕ ਉਬਾਲੇ ਹੋਏ ਡੰਪਲਿੰਗ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਿਕਨ, ਮਟਨ, ਸੂਰ ਦਾ ਮਾਸ, ਬੀਫ ਜਾਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਡੂਵੀ ਰੈਪਿੰਗ ਵਿੰਚ ਪਕਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਾਣੀ ਵਾਲੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਸੂਪ ਅਤੇ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਟਮਾਟਰ ਦੀ ਚਟਨੀ ਤੇ ਚਟਨੀ ਨਾਲ ਪਰੋਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਕਿਨੇਮਾ ਖਮੀਰ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੁੰਡ੍ਰੁਕ (ਖਮੀਰ ਅਤੇ ਸੁੱਕੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਵਾਲੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ) ਕਿਨੇਮਾ (ਖਮੀਰ ਵਾਲੇ ਸੋਇਆਬੀਨ) ਅਤੇ ਸਿੰਕੀ (ਖਮੀਰ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸੁੱਕੀ ਮੂਲੀ) ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵਾਈ-ਵਾਈ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪਸੰਦੀਦਾ ਪੈਕੇਜ ਸਨੈਕ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨੂਡਲਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸੁੱਕੇ ਜਾਂ ਸੂਪ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਰਡ ਚੁਰਪੀ, ਗਾਂ ਜਾਂ ਯਾਕ ਦੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਹਾਰਡ ਪਨੀਰ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਿੰਨੀ-ਸਨੈਕ ਹੈ ਜੋ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਅਤੇ ਮਾਸਟੇਰੀ ਦੋਵੇਂ ਹੈ। ਨਰਮ ਚੁਰਪੀ, ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਨਰਮ ਪਨੀਰ, ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੋਮੋਜ਼ ਭਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਟਮਾਟਰ ਅਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਨਾਲ ਚਟਨੀ ਲਈ ਪੀਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਤਾਜ਼ਗੀ ਭਰਪੂਰ ਸੂਪ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੂਪ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ/ਮੀਟ ਦੇ ਨਾਲ ਪਰੋਸੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਥੁਕਪਾ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਨੂਡਲਜ਼ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਹਨ ਜੋ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ, ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਚੀਨੀ ਪਕਵਾਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਚਾਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ, ਜੋ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚਾਹ ਬਾਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੌਫੀ ਦੇ ਵੀ ਬਾਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਛਾਂਗ ਬਾਜਰਾ ਜਨਾਰ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਅਲਕੋਹਲ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜੋ ਖਮੀਰ ਵਾਲੇ ਬਾਜਰੇ, ਮੱਕੀ ਜਾਂ ਚਾਵਲ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ[ਸੋਧੋ]
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ-ਕਈ ਕਾਟੇਜ, ਗੋਥਿਕ ਚਰਚ, ਰਾਜ ਭਵਨ (ਗਵਰਨਰ ਹਾਊਸ ਪਲਾਂਟਰਜ਼ ਕਲੱਬ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਉਦਾਹਰਣ ਹਨ। ਬੋਧੀ ਮੱਠ ਪਗੋਡਾ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।[2][2]
ਸੰਗੀਤ[ਸੋਧੋ]
ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3] ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਯੰਤਰ ਵਜਾਉਣਾ ਨਿਵਾਸੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਮ ਮਨੋਰੰਜਨ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭੂਮਿਕਾ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਗੀਤ ਅਤੇ ਨਾਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[4] ਸੰਗੀਨੀ ਮੂਲ ਦੇ ਕੁਕੂ ਝੀਯੂਰ ਨਾਚਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰੂਨੀ, ਧਨ ਨਾਚ, ਝੰਕਰੀ, ਯਾਤਰਾ, ਡੰਫੂ (ਤਮੰਗ ਸੇਲੋ ਬਾਲਨ, ਦਿਓਰਾ, ਖੁਕੁਰੀ, ਪੰਚਾ ਬੁੱਧ, ਧਿਮੇ, ਸੰਗਿਨੀ, ਚੁਟਕੀ, ਝਯੁਰੇ, ਸਖੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਸੰਗੀਤ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ, ਅਤੇ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਨੇਪਾਲੀ ਰਾਕ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਆਈਡਲ 3 ਦੇ ਜੇਤੂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਤਮਾਂਗ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਹਨ।
ਖੇਡਾਂ[ਸੋਧੋ]
ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਖੇਡ ਹੈ।[5][6] ਬੈਂਡਾਂ ਤੋਂ ਬਣੀ ਗੇਂਦ ਦਾ ਇੱਕ ਸੁਧਾਰਿਆ ਰੂਪ ਅਕਸਰ ਉੱਚੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁੰਗੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਫ਼ਿਲਮਾਂ[ਸੋਧੋ]
ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲੀ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬੰਗਾਲੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਰਾਏ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫਿਲਮ ਕੰਚਨਜੰਗਾ (1962) ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਇੱਥੇ ਕੀਤੀ। ਬਰਫ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਰਾਧਨਾ (1969) ਰਾਜੂ ਬਨ ਗਯਾ ਜੈਂਟਲਮੈਨ (1992) ਮੈਂ ਹੂਂ ਨਾ (2004) ਪਰੀਨੀਤਾ (2005) ਬਰਫੀ[7][8] (2012) ਯਾਰਯਾਨ (2014) ਅਤੇ ਜੱਗਾ ਜਾਸੂਸ (2017) ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਆਕਰਸ਼ਣ ਸਥਾਨ[ਸੋਧੋ]
ਦੇਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਟਾਈਗਰ ਹਿੱਲ (ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਅਤੇ ਮਾਊਂਟ ਕੰਚਨਜੰਗਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦ੍ਰਿਸ਼) ਪਦਮਜਾ ਨਾਇਡੂ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਜ਼ੂਲੋਜੀਕਲ ਪਾਰਕ (ਲਾਲ ਪਾਂਡਾ ਮੱਠਾਂ ਅਤੇ ਚਾਹ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਟ੍ਰੈਕਰਾਂ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਝ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲੀ ਚੋਟੀਆਂ ਉੱਤੇ ਚਡ਼੍ਹਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਿੰਦੂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਐਵਰੈਸਟ ਪਰਬਤ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੜਨ ਵਾਲੇ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤੇਨਜ਼ਿੰਗ ਨੋਰਗੇ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਾਲਗ ਜੀਵਨ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰਪਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ। ਉਸ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਨੇ 1954 ਵਿੱਚ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਮਾਉਂਟੇਨੀਅਰਿੰਗ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਤਿੱਬਤੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਸਵੈ ਸਹਾਇਤਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਤਿੱਬਤੀ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਰਪੈਟ, ਲੱਕਡ਼ ਅਤੇ ਚਮਡ਼ੇ ਦੇ ਕੰਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[9][2] ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਾਟੇਜ, ਸੇਂਟ ਐਂਡਰਿਊ ਚਰਚ, ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਗੋਥਿਕ ਚਰਚ,[10] ਪਲਾਂਟਰਜ਼ ਕਲੱਬ,[11] ਰਾਜ ਭਵਨ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕਈ ਮੱਠ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਘੂਮ ਮੱਠ (ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਜਾਂ 5 ਮੀਲ ਦੂਰ) ਭੂਟੀਆ ਬਸਟੀ ਮੱਠ, ਮਗ-ਧੋਗ ਯੋਲਮੋਵਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਬੋਧੀ ਲਿਪੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।[12] ਸ਼ਾਂਤੀ ਪਗੋਡਾ 1992 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਬੋਧੀ ਸੰਗਠਨ ਨਿਪੋਨਜ਼ਾਨ ਮਿਓਹੋਜੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[13] ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਹਿੱਲ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਮੰਦਰ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬੋਧੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨ ਹੈ।[14] ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੈਲਾਨੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਆਏ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਸਤਨ ਘੱਟ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦਾਰਜੀਲਿੱਗ ਦੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 2012 ਤੋਂ, ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਆਮਦ ਵੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। 2015[15], ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 50,000 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਅਤੇ 500,000 ਘਰੇਲੂ ਸੈਲਾਨੀ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਆਉਂਦੇ ਹਨ,[16] ਅਖੌਤੀ "ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੀ ਰਾਣੀ" ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਅਪੀਲ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ[ਸੋਧੋ]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 West Bengal (India) 1980.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Dasgupta, Suryendu; Garg, Pushplata (November 2016). "Transformation of Architectural Character of Darjeeling". Urban heritage conservation of Colonial hill stations of India: A case of Darjeeling. Retrieved 12 February 2022. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; name "archi" defined multiple times with different content - ↑ Rasaily DP, Lama RP. "The Nature-centric Culture of the Nepalese". The Cultural Dimension of Ecology. Indira Gandhi National Centre for the Arts, New Delhi. Archived from the original on 15 July 2006. Retrieved 2006-07-31.
- ↑ "Nepali Folk Dances in Darjeeling". darjeeling-tourism.com. 9 March 2021. Archived from the original on 15 February 2018. Retrieved 18 February 2022.
- ↑ Krishna, Bal (9 March 2019). "Darjeeling - Games We Played". The Darjeeling Chronicle. Archived from the original on 17 February 2022. Retrieved 17 February 2022.
- ↑ "Chungi on the Chowrasta- Nepali Times". Nepali Times. 1 December 2005. Archived from the original on 31 May 2022. Retrieved 17 February 2022.
- ↑ Singh, Deepali (13 September 2020). "7 Bollywood films that will whisk you off to Darjeeling, on Netflix, Amazon Prime Video and Disney+ Hotstar". Vogue India. Archived from the original on 13 March 2022. Retrieved 22 July 2022.
- ↑ Singh, Bikash (6 July 2021). "Film shooting process on toy train goes digital". The Economic Times. Archived from the original on 6 July 2021. Retrieved 6 June 2021.
- ↑ Bhattacharya 2013.
- ↑ "Darjeeling's British legacy: A journey in time". The Hindustan Times. 11 June 2017. Archived from the original on 12 February 2022. Retrieved 12 February 2022.
- ↑ "Planters Club members want lost glory back". The Statesman. 14 February 2020. Archived from the original on 13 February 2022. Retrieved 13 February 2022.
- ↑ "A Peace Pagoda Pathway: Discover The Lesser-Seen Locations Around India". Outlook Traveller. 5 September 2018. Archived from the original on 13 February 2022. Retrieved 13 February 2022.
- ↑ Chodon, Thinley (21 June 2018). "There is much more to the queen of hill stations than clock towers, post offices, toy trains and tea. Welcome to the land of pious pleasure and holiness...on a height!". Outlook Traveller. Archived from the original on 15 August 2018. Retrieved 23 April 2022.
- ↑ Brown, Scrase & Ganguly-Scrase 2017.
- ↑ Middleton & Shneiderman 2018.
- ↑ "Darjeeling hills showing highly positive tourist inflow picture". timesofindia-economictimes. Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 30 December 2015.
ਸਰੋਤ[ਸੋਧੋ]
- Bhattacharya, Nandini (1 August 2013). "Leisure, economy and colonial urbanism: Darjeeling, 1835–1930". Urban History. 40 (3): 442–461. doi:10.1017/S0963926813000394. PMC 3837203. PMID 24273391.
- Brown, Trent; Scrase, Timothy J.; Ganguly-Scrase, Ruchira (2017), "Globalised dreams, local constraints: migration and youth aspirations in an Indian regional town", Children's Geographies, vol. 15, no. 5, pp. 531–544, doi:10.1080/14733285.2016.1274948
- Middleton, Townsend; Shneiderman, Sara, eds. (2018). Darjeeling Reconsidered: Histories, Politics, Environments. New Delhi: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-948355-6.
- West Bengal (India) (1980). West Bengal District Gazetteers: Darjeeling. Gazetteer of India. State editor, West Bengal District Gazetteers. Retrieved 5 February 2022.