ਰਿਆਜ਼ ਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਸਾਗ਼ਰ
ਰਿਆਜ਼ ਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਸਾਗ਼ਰ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 1 ਦਸੰਬਰ 1941[1] |
| ਮੌਤ | 1 ਜੂਨ 2013 (ਉਮਰ 71)[1] |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਸ਼ਾਇਰ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤਕਾਰ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1973–2013 |
| ਪਰਿਵਾਰ | ਪਤਨੀ ਤੇ ਇੱਕ ਧੀ[1] |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਨਿਗਾਰ ਅਵਾਰਡ 1995 ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਫਿਲਮ ਗੀਤ ਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ |
ਰਿਆਜ਼-ਉਰ-ਰਹਿਮਾਨ ਸਾਗ਼ਰ ( ਪੰਜਾਬੀ, Urdu: ریاض الرحمان ساغر , (ਜਨਮ 1 ਦਸੰਬਰ 1941, ਬਠਿੰਡਾ, ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ; ਮੌਤ 1 ਜੂਨ 2013, ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ) ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਇੱਕ ਕਵੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤਕਾਰ ਸੀ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ 25000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੀਤ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗਾਇਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਦੀਕਾ ਕਿਆਨੀ ("ਦੁਪੱਟਾ ਮੇਰਾ ਮਲਮਲ ਦਾ" [دوپٹا میرا ململ دا], "ਯਾਦ ਸੱਜਣ ਦੀ ਆਈ" [یاد سجن دیوے]) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅਤੇ ਆਸ਼ਾ ਭੌਂਸਲੇ ਅਤੇ ਅਦਨਾਨ ਸਾਮੀ ਖਾਨ ("ਕਭੀ ਤੋਂ ਨਜ਼ਰ ਮਿਲਾਓ" [کبھی تو نظر ملاؤ]) ਨਾਲ ਇੱਕ ਦੋਗਾਣਾ ਗੀਤ। ਸਾਗ਼ਰ ਨੇ ਕੁਝ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰਤਕ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਸੰਵਾਦ ਵੀ ਲਿਖੇ ਹਨ। [2]
ਅਰੰਭਕ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਰਿਆਜ਼-ਉਰ-ਰਹਿਮਾਨ ਸਾਗ਼ਰ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਦਸੰਬਰ 1941 ਨੂੰ ਬਠਿੰਡਾ (بٹھنڈا), ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੌਲਵੀ ਮੁਹੰਮਦ ਅਜ਼ੀਮ (مولوی محمد عظیم) ਅਤੇ ਸਾਦਿਕਾਨ ਬੀਬੀ (صدیقن بی بی) ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। 1947 ਵਿੱਚ, ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ, ਸਾਗ਼ਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਨੇ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਦੀ ਭੁੱਖ ਨਾਲ਼ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਵਾਲਟਨ ਛਾਉਣੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੁਲਤਾਨ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਗ਼ਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਵੱਸ ਗਏ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਬੈਗ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਨਾਲ਼ ਆਪਣਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਚਲਾਇਆ। ਸਾਗ਼ਰ ਨੇ ਮਿੱਲਤ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਾਇਰੀ ਨਾਲ਼ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੰਟਰਮੀਡੀਏਟ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਲਈ ਐਮਰਸਨ ਕਾਲਜ ਮੁਲਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦਾ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹਨਾ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਜੋੜ ਲਿਆ ਕਰਦਾ । ਕਈ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਐਮਰਸਨ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਹੌਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਮੁਲਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ 1957 ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਗਿਆ।
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿੱਚ[ਸੋਧੋ]
ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ, ਸਾਗ਼ਰ ਨੂੰ ਉਰਦੂ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਲੈਲ ਓ ਨਾਹਰ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਉਸਦਾ ਪਸੰਦੀਦਾ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਨਵਾ-ਏ-ਵਕਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਉਸਨੇ 'ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਾਜ਼ਿਲ' ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਮੀਡੀਏਟ ਅਤੇ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1996 ਤੱਕ ਨਵਾ-ਏ-ਵਕਤ (ਅਖ਼ਬਾਰ) ਅਤੇ ਹਫਤਾਵਾਰੀ 'ਪਰਿਵਾਰ' ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ
ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ[ਸੋਧੋ]
ਸਾਗ਼ਰ ਪਹਿਲਾ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਗੀਤ ਗਾਥਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ। ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਲਮ 1996 ਵਿੱਚ "ਅਰਜ਼ ਕੀਆ ਹੈ" (ਉਰਦੂ عرض کیا ہے) ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਆਖਰੀ ਕਾਲਮ 24 ਮਾਰਚ 2013 ਨੂੰ ਨਵਾ-ਏ-ਵਕਤ ਵਿੱਚ "ਸੁਬਹ ਕਾ ਸਿਤਾਰਾ ਛੁਪ ਗਿਆ ਹੈ" (صبح کا ستارہ چُھپ گیا) ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ[ਸੋਧੋ]
ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਸਾਗ਼ਰ ਦਾ ਸ਼ਾਇਰੀ ਨਾਲ ਮੋਹ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ। 1958 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਗੀਤ ਲਿਖਿਆ ਜੋ ਕਦੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਇਆ ਗੀਤ ਆਲੀਆ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਸਲੀ ਸਫਲਤਾ ਫ਼ਿਲਮ ਸ਼ਰੀਕ ਏ ਹਯਾਤ ਦੇ ਗੀਤ "ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਕੇ ਸਨਮ ਖ਼ਾਨੇ ਮੈਂ ਏਕ ਤਸਵੀਰ ਐਸੀ ਹੈ" ਨਾਲ ਮਿਲੀ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ "ਇਸ਼ਕ ਖੁਦਾ" (2013) ਲਈ ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਬੋਲ ਲਿਖੇ ਜੋ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਾਗ਼ਰ ਨੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ ਸ਼ਾਇਰੀ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੈ ਆਂਦਾ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੈਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ 2000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੀਤ ਲਿਖੇ। [3]
ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਲੇਖਕ[ਸੋਧੋ]
ਸਾਗ਼ਰ ਨੇ ਸ਼ਮਾ (1974), ਨੌਕਰ (1975), ਸੁਸਰਾਲ (1977), ਸ਼ਬਾਨਾ (1976), ਨਜ਼ਰਾਨਾ (1978), ਔਰਤ ਏਕ ਪਹੇਲੀ, ਆਵਾਜ਼ (1978), ਭਰੋਸਾ (1978) ਸਮੇਤ ਲਗਭਗ 75 ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਲਈ ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1977) ਤਰਾਨਾ ਅਤੇ ਮੂਰ (ਫ਼ਿਲਮ) (2015)
ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ[ਸੋਧੋ]
ਸਾਗ਼ਰ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਲਈ ਕਈ ਗਾਇਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ 2,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੀਤ ਲਿਖੇ ਹਨ। [4]
ਉਸਦੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੀਤ ਸਨ:
- ਚਲੋ ਕਹੀਂ ਦੂਰ ਯੇ ਸਮਾਜ ਛੋੜ ਦੇਂ ਜੋ ਫ਼ਿਲਮ ਸਮਾਜ (1974) ਵਿੱਚ ਮਾਲਾ ਅਤੇ ਮੇਹਦੀ ਹਸਨ ਨੇ ਗਾਇਆ ਤੇ ਏ. ਹਮੀਦ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
- ਅਸਦ ਅਮਾਨਤ ਅਲੀ ਖਾਨ ਦੁਆਰਾ ਗਾਈ ਗਈ ਆਂਖੇਂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਹੈ ਆਪਕੀ ਔਰ ਹੌਂਟ ਹੈ ਗੁਲਾਬ, ਐਮ. ਅਸ਼ਰਫ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤ, ਫ਼ਿਲਮ ਸਹੇਲੀ (1978)
- ਅਰਸ਼ਦ ਮਹਿਮੂਦ (ਗਾਇਕ), ਸੰਗੀਤ ਅਮਜਦ ਬੌਬੀ ਦੁਆਰਾ, ਫ਼ਿਲਮ ਘੁੰਗਟ (1996 ਫ਼ਿਲਮ) ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਚੇਹਰਾ ਤੇਰਾ ਮੌਸਮ ਵੀ ਪਿਆਰਾ ਲਗਾ।
- ਅਦਨਾਨ ਸਾਮੀ ਖਾਨ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਮੁਝ ਕੋ ਭੀ ਕੋਈ ਲਿਫਟ ਕਰਾਦੇ
- ਹਦੀਕਾ ਕਿਆਨੀ ਦੁਆਰਾ ਦੁਪੱਟਾ ਮੇਰਾ ਮਲਮਲ ਦਾ ਗਾਇਆ, ਰਿਆਜ਼ ਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਸਾਗ਼ਰ ਦੁਆਰਾ ਗੀਤ (1998) [4]
- ਵਾਰਿਸ ਬੇਗ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਕਲ ਸ਼ਬ ਦੇਖਾ ਮੈਂ ਨੇ ਚਾਂਦ ਝਰੋਖੇ ਮੇਂ, ਸੰਗੀਤ ਸੱਜਾਦ ਅਲੀ ਅਤੇ ਰੌਣਕ ਅਲੀ ਦੁਆਰਾ, ਫ਼ਿਲਮ ਮੁਝੇ ਚਾਂਦ ਚਾਹੀਏ (2000)
- ਫਰੀਹਾ ਪਰਵੇਜ਼ ਦਾ ਗਾਇਆ ਓ ਵੇਲਾ ਯਾਦ ਕਰ, ਐਮ. ਅਰਸ਼ਦ ਦਾ ਸੰਗੀਤ (2001)
- ਹਦੀਕਾ ਕਿਆਨੀ ਦਾ ਗਾਇਆ ਯਾਦ ਸਾਜਨ ਦੀ ਆਈ, ਰਿਆਜ਼ ਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਸਾਗ਼ਰ ਦਾ ਗੀਤ (2002) [4]
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]
- ਗੀਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ
- ਮੈਂ ਨੇ ਜੋ ਗੀਤ ਲਿਖੈ
- ਗੱਦ
- ਵੋ ਭੀ ਕਿਆ ਦਿਨ ਥੇ (ਆਤਮਕਥਾ) [5]
- ਕੈਮਰਾ, ਕਲਾਮ ਔਰ ਦੁਨੀਆ (7 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ) [5]
- ਲਾਹੌਰ ਤਾ ਬੰਬਈ ਬਰਾਸਤਾ ਦਿੱਲੀ (ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ)
- ਸਰਕਾਰੀ ਮਹਿਮਾਨ ਖ਼ਾਨਾ (ਜੇਲ੍ਹ ਅੰਦਰ ਵਾਪਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਤਾਬ)
- ਕਵਿਤਾ
- ਚੰਦ ਝਰੋਖੇ ਮੇਂ
- ਪਿਆਰੇ ਪਿਆਰੇ ਗੀਤ ਹਮਾਰੇ
- ਅਰਜ਼ ਕੀਆ ਹੈ, ਸੁਰ ਸਿਤਾਰੇ
- ਆਂਗਨ ਆਂਗਨ ਤਾਰੇ (ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੀਟੀਵੀ 'ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਸਾਰੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਉਰਦੂ ਅੱਖਰਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ। ਫੈਡਰਲ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸਿਲੇਬਸ ਬੁੱਕ ਬੋਰਡਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। [5] [4]
- ਚਲੋ ਚੀਨ ਚਲੇਂ (ਚੀਨ ਦਾ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ: ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਗਾਥਾ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ)
- ਸੂਰਜ ਕਬ ਨਿਕਲੇਗਾ (ਗਾਥਾ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਧੂਰੀ ਆਤਮਕਥਾ)
- ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੇ ਜਾਨ ਕੁਰਬਾਨ ( ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ) [6]
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ[ਸੋਧੋ]
ਸਾਗ਼ਰ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਨ:
- ਨੈਸ਼ਨਲ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ
- ਪੀਟੀਵੀ ਅਵਾਰਡ
- ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਅਵਾਰਡ
- ਫ਼ਿਲਮ ਸਰਗਮ (1995 ਫ਼ਿਲਮ) ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਫ਼ਿਲਮ ਗੀਤ ਗੀਤਕਾਰ ਲਈ 1995 ਵਿੱਚ ਨਿਗਾਰ ਅਵਾਰਡ [7]
- ਬੋਲਨ ਅਵਾਰਡ
ਮੌਤ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ[ਸੋਧੋ]
ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਿਆਜ਼ ਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਸਾਗ਼ਰ 1 ਜੂਨ 2013 ਨੂੰ ਜਿਨਾਹ ਹਸਪਤਾਲ, ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਹਾਰ ਗਿਆ ਅਤੇ 2 ਜੂਨ 2013 ਨੂੰ ਕਰੀਮ ਬਲਾਕ, ਇਕਬਾਲ ਟਾਊਨ, ਲਾਹੌਰ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ [8] "ਉਹ 10 ਤੋਂ 15 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖ ਸਕਦਾ ਸੀ ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਰੌਲਾ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ। " ਉਸ ਨਾਲ 10 ਤੋਂ 15 ਸਾਲ ਤੱਕ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਇਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸਾਜਿਦ ਯਜ਼ਦਾਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਧੀ ਸਨ।
ਉੱਘੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਰਸ਼ਦ ਮਹਿਮੂਦ (ਸੰਗੀਤਕਾਰ) ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਓਨਾ ਹੀ ਸਮਝਦੇ ਸਨ ਜਿੰਨਾ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ।
ਕਿਤਾਬਾਂ[ਸੋਧੋ]
- ਸਾਗ਼ਰ, ਰਿਆਜ਼-ਉਰ-ਰਹਿਮਾਨ ਵੋ ਭੀ ਕਿਆ ਦਿਨ ਥੇ (ਆਤਮਜੀਵਨੀ) [5]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "Riaz ur Rehman Saghar: The end of an era". The Express Tribune (newspaper). 3 June 2013. Retrieved 13 May 2018.
- ↑ Shoaib ur Rehman (2 June 2013). "President saddened over demise of poet Riaz ur Rehman Saghar". Business Recorder (newspaper). Retrieved 13 May 2018.
- ↑ "Profile of Riaz ur Rehman Saghar". Vidpk.com website. Archived from the original on 11 August 2016. Retrieved 1 January 2023.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 "Profile of Riaz ur Rehman Saghar". Vidpk.com website. Archived from the original on 11 August 2016. Retrieved 1 January 2023."Profile of Riaz ur Rehman Saghar".
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 'Kabhi Tau Nazar Milao' fame lyricist Riaz ur Rehman Saghar dies Geo News website, 2 June 2013, Retrieved 13 May 2018
- ↑ [1], Riaz ur Rehman Saghar reciting his poem on Pakistan Television- an online videoclip, Retrieved 13 May 2018
- ↑ "Pakistan's "Oscars": The Nigar Awards". Film Reviews on The Hot Spot Online website. 24 November 2017. Archived from the original on 13 June 2020. Retrieved 1 January 2023.
- ↑ Obituary of Riaz ur Rehman Saghar on The Nation (newspaper) Published 6 June 2013, Retrieved 13 May 2018