ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
(ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇਵਾਲਾ ਤੋਂ ਰੀਡਿਰੈਕਟ)
ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ
2022 ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੂ
ਜਨਮ
ਸ਼ੁੱਭਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ[1]

(1993-06-11)11 ਜੂਨ 1993[2]
ਮੌਤ29 ਮਈ 2022(2022-05-29) (ਉਮਰ 28)
ਜਵਾਹਰਕੇ, ਮਾਨਸਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨਗੋਲੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਕਰਕੇ
ਹੋਰ ਨਾਮ5911[3][4]
ਪੇਸ਼ਾ
  • ਗਾਇਕ
  • ਰੈਪਰ
  • ਗੀਤਕਾਰ
  • ਅਦਾਕਾਰ
  • ਸਿਆਸਤਦਾਨ
ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ2016–2022
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਲਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ (2022)
ਸੰਗੀਤਕ ਕਰੀਅਰ
ਮੂਲ
ਵੰਨਗੀ(ਆਂ)
ਲੇਬਲ
  • 5911 ਰਿਕਾਰਡਜ਼
  • ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ
  • ਹੰਬਲ ਮਿਊਜ਼ਕ
ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਮੈਂਬਰਬ੍ਰਾਊਨ ਬੋਅਜ਼
ਪੁਰਾਣੇ ਮੈਂਬਰ
ਦਸਤਖ਼ਤ

ਸ਼ੁੱਭਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ (11 ਜੂਨ 1993 – 29 ਮਈ 2022), ਜਾਂ ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ,[5][6] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰੈਪਰ ਅਤੇ ਗਾਇਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਉਸਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।[7][8][9][10][11][12] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

2020 ਵਿੱਚ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਦਾ ਨਾਮ ਦ ਗਾਰਡੀਅਨ ਦੁਆਰਾ 50 ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[13] ਉਹ ਵਾਇਰਲੈੱਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕ ਵੀ ਬਣਿਆ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟ ਏਸ਼ੀਆ ਟੀਵੀ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਅਵਾਰਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ।[14]

ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਟਰੈਕ "ਸੋ ਹਾਈ" ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਵੱਲ ਵਧਿਆ। 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ਪੀਬੀਐਕਸ 1 ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਬਿਲਬੋਰਡ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਐਲਬਮਾਂ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ 66ਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਸਿੰਗਲ "47" ਅਤੇ "ਮੇਰਾ ਨਾ" ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਸਿੰਗਲ ਚਾਰਟ 'ਤੇ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਮੂਸਾ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 2016 ਵਿੱਚ ਨਿੰਜਾ ਦੇ ਗੀਤ "ਲਾਈਸੈਂਸ" ਲਈ ਇੱਕ ਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ 2017 ਵਿੱਚ ਗੁਰਲੇਜ਼ ਅਖਤਰ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦੋਗਾਣਾ ਗੀਤ, "ਜੀ ਵੈਗਨ" ਲਈ ਮੁੱਖ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ। ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਾਊਨ ਬੁਆਏਜ਼ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੀਤਾਂ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ। ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਦੇ ਗੀਤ ਯੂਕੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਸੰਗੀਤ ਚਾਰਟ 'ਤੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਰਹੇ। ਉਸਦਾ ਗੀਤ "ਬੰਬੀਹਾ ਬੋਲੇ" ਗਲੋਬਲ ਯੂਟਿਊਬ ਸੰਗੀਤ ਚਾਰਟ 'ਤੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਪੰਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। 2021 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਮੂਸਟੇਪ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦੇ ਗੀਤ ਬਿਲਬੋਰਡ ਗਲੋਬਲ 200, ਬਿਲਬੋਰਡ ਗਲੋਬਲ ਐਕਸਲ ਯੂਐਸ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਹਾਟ 100, ਯੂਕੇ ਏਸ਼ੀਅਨ, ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਹੌਟ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋਏ। ਉਸ ਦੇ ਬਿਲਬੋਰਡ ਇੰਡੀਆ ਸੌਂਗਜ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿੰਗਲਜ਼ ਹਨ। ਇਹ ਸਪੋਟੀਫਾਈ 'ਤੇ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਟ੍ਰੀਮਾਂ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਐਲਬਮ ਬਣ ਗਈ।[15]

2021 ਵਿੱਚ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ (INC) ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਾਨਸਾ ਲਈ 2022 ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ।

29 ਮਈ 2022 ਨੂੰ ਅਣਪਛਾਤੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ; ਕੈਨੇਡਾ-ਅਧਾਰਤ ਗੈਂਗਸਟਰ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੈ, ਨੇ ਇਸ ਕਤਲ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਗੈਂਗ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਦੱਸਿਆ।[16] 23 ਜੂਨ 2022 ਨੂੰ, ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ ਸਿੰਗਲ, "ਐਸਵਾਈਐਲ" ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਜਨਮ ਅਤੇ ਬਚਪਨ[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ੁਭਦੀਪ ਦਾ ਜਨਮ 11 ਜੂਨ 1993 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮੂਸਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰਖਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬਲਕੌਰ ਸਿੰਘ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਚਰਨ ਕੌਰ ਹੈ ਜੋ ਮੂਸਾ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸਰਪੰਚ ਹੈ। ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਤੋਂ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 2016 ਵਿਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਸਿਧੂ ਟੂਪੈਕ ਸ਼ਕੂਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਛੇਵੀਂ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਿਪ ਹੋਪ ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਹਰਵਿੰਦਰ ਬਿੱਟੂ ਤੋਂ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਹੁਨਰ ਸਿੱਖੇ।। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਸਿੱਧੂ ਕੈਨੇਡਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਗਾਣਾ "ਜੀ ਵੈਗਨ" ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।[17]

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਗ੍ਰੈਜੁਏਸ਼ਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਭਦੀਪ ਬਰੈਂਪਟਨ, ਕੈਨੇਡਾ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੇ 2018 ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾਈਵ ਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਫਲ ਲਾਈਵ ਸ਼ੋਅ ਕੀਤੇ।[18] ਅਗਸਤ 2018 ਵਿਚ ਇਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ "ਡਾਕੂਆਂ ਦਾ ਮੁੰਡਾ" ਲਈ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ "ਡਾਲਰ" ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। 2017 ਵਿੱਚ ਮੂਸੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੀਤ "ਸੋ ਹਾਈ" ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ, ਜੋ ਇਸ ਨੇ ਬਿਗ ਬਰਡ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਫਿਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ PBX1 ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਬਿਲਬੋਰਡ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਐਲਬਮਾਂ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ 66ਵਾਂ ਸਥਾਨ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਐਲਬਮ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਗੀਤ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। 2019 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਸਿੰਗਲ ਟ੍ਰੈਕ "47" ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਸਿੰਗਲ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2020 ਵਿੱਚ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਦਾ ਨਾਮ ਦ ਗਾਰਡੀਅਨ ਦੁਆਰਾ 50 ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਉੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ 10 ਗੀਤ ਯੂਕੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਚਾਰਟ ਦੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਗੀਤ "ਬੰਬੀਹਾ ਬੋਲੇ" ਗਲੋਬਲ ਯੂਟਿਊਬ ਸੰਗੀਤ ਚਾਰਟ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਪੰਜ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। 2021 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਨੇ ਮੂਸਟੇਪ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਗੀਤ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਹਾਟ 100, ਯੂਕੇ ਏਸ਼ੀਅਨ, ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਹੌਟ ਚਾਰਟ ਸਮੇਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਈ ਚਾਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]

ਹੰਬਲ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਦੇ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਫਲ ਗੀਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾ ਗੀਤ "ਵਾਰਨਿੰਗ ਸ਼ਾਟਸ" ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਕਰਨ ਔਜਲਾ ਦੇ ਟਰੈਕ "ਲਫਾਫੇ" 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਟਰੈਕ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਐਲਬਮ ਪੀਬੀਐਕਸ1 ਟੀ-ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਲੇਬਲ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਟਰੈਕ ਵੀ ਰਲੀਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ। 2020 ਵਿੱਚ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਸਟੂਡੀਓ ਐਲਬਮ Snitches Get Stitches ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਲੇਬਲ ਹੇਠ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। 31 ਅਗਸਤ 2020 ਨੂੰ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਰਿਕਾਰਡ ਲੇਬਲ, 5911 ਰਿਕਾਰਡ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਵਿਵਾਦ[ਸੋਧੋ]

ਆਪਣੀ ਚੜਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਿੱਧੂ ਕਈ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਰਿਹਾ। 2022 ਤੱਕ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਚਾਰ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਕੇਸ ਅਸ਼ਲੀਲ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਮਈ 2020 ਵਿੱਚ, ਮੂਸੇ ਵਾਲੇ ਦੇ ਦੋ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਏਕੇ-47 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਪਿਸਤੌਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਛੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 19 ਮਈ ਨੂੰ, ਉਸ 'ਤੇ ਆਰਮਜ਼ ਐਕਟ ਦੀਆਂ ਦੋ ਧਾਰਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੂਸੇ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਿਆ। 2 ਜੂਨ ਨੂੰ, ਬਰਨਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦੋਸ਼ੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਅਗਾਊਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 6 ਜੂਨ 2020 ਨੂੰ ਗੱਡੀ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਕਾਲੇ ਕਰਵਾਉਣ ਕਾਰਨ ਨਾਭਾ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਮਹੀਨੇ, ਉਸਨੇ ਅਭਿਨੇਤਾ ਸੰਜੇ ਦੱਤ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ "ਸੰਜੂ" ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਸਲਾ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਖੇਡ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਅਵਨੀਤ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਗੀਤ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮੂਸੇਵਾਲਾ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਗੀਤ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਕੁਝ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲਾਂ ਅਤੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਐਕਟਿੰਗ ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੁਦ ਦੀ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀ ਜੱਟ ਲਾਈਫ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਅਧੀਨ ਫਿਲਮ ਯੈੱਸ ਆਈ ਐਮ ਸਟੂਡੈਂਟ ਨਾਮੀ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਫਿਲਮ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਤਰਨਵੀਰ ਸਿੰਘ ਜਗਪਾਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਫਿਲਮ ਗਿੱਲ ਰੌਂਤੇ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ। 2019 ਵਿੱਚ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਤੇਰੀ ਮੇਰੀ ਜੋੜੀ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ। ਜੂਨ 2020 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ 'ਗੁਨਾਹ' ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਫਿਲਮ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ। 22 ਅਗਸਤ ਨੂੰ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਫਿਲਮ, ਮੂਸਾ ਜੱਟ ਦਾ ਟੀਜ਼ਰ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵੀਤਾਜ ਬਰਾੜ ਅਭਿਨੀਤ ਹੈ ਅਤੇ ਟਰੂ ਮੇਕਰਸ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਹੈ।[19] 24 ਅਗਸਤ ਨੂੰ, ਉਸਨੇ ਅੰਬਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਫਿਲਮ ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਗਾਉਣ , ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿ 18 ਮਾਰਚ 2022 ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਣ ਲਈ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[20]

ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਮੂਸੇ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ ਚਰਨ ਕੌਰ ਨੂੰ ਸਰਪੰਚੀ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਲਈ ਖੜੇ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਦਸੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਨੇ ਮੂਸਾ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਸਰਪੰਚ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਸੀ। ਦਸੰਬਰ 2021 ਨੂੰ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ 2022 ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ ਲੜਨ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਮਾਨਸਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ 20.52% ਵੋਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵਿਜੇ ਸਿੰਗਲਾ ਤੋਂ 63,323 ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਹਾਰ ਗਿਆ। 2022 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਮੂਸੇਵਾਲਾ ਵਿਰੁੱਧ ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡਾਵਲੀ ਦੀ ਧਾਰਾ 188 ਤਹਿਤ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਨਸਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਘਰ-ਘਰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। 11 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਨੂੰ, ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ "ਸਕੇਪਗੋਟ" ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਗੀਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ 2022 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅਸਫਲਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੀਤ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੋਟਰ 'ਆਪ' ਨੂੰ ਚੁਣਨ ਲਈ "ਗਦਾਰ" (ਅਨੁਵਾਦ-ਗੱਦਾਰ) ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਦਾ ਗੀਤ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ 'ਪੰਜਾਬ ਵਿਰੋਧੀ' ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸੂਬਾ ਇਕਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾ ਵੜਿੰਗ ਤੋਂ ਜਵਾਬ ਮੰਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]

ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਦੀ ਹੱਤਿਆ
ਟਿਕਾਣਾਜਵਾਹਰਕੇ ਪਿੰਡ, ਮਾਨਸਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
ਮਿਤੀ29 ਮਈ 2022; Lua error in ਮੌਡਿਊਲ:Time_ago at line 98: attempt to index field '?' (a nil value). (2022-05-29)
5:30 ਸ਼ਾਮ (ਆਈਐਸਟੀ)
ਟੀਚਾਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ
ਹਮਲੇ ਦੀ ਕਿਸਮ
ਗੱਡੀ ਚੋਂ ਗੋਲੀਆਂ ਨਾਲ ਕਤਲ, ਹੱਤਿਆ
ਮੌਤਾਂ1 (ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ)
ਜਖ਼ਮੀ2
ਅਪਰਾਧੀਅਪ੍ਰਮਾਣਿਤ
ਦੋਸ਼ੀਲਾਰੈਂਸ ਬਿਸ਼ਨੋਈ
ਗੋਲਡੀ ਬਰਾੜ

ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਜਵਾਹਰਕੇ ਵਿੱਚ 29 ਮਈ 2022 ਨੂੰ ਅਣਪਛਾਤੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਾਰੈਂਸ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਦੇ ਗਿਰੋਹ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਣ-ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਨੇ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ[21], ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਜੂਨ 2022 ਤੱਕ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਕਤਲ ਦਾ "ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ" ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[22][23]

ਪੁਲੀਸ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਾਮ ਸਾਢੇ ਚਾਰ ਵਜੇ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਗੁਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲਿਆ। ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਆਪਣੀ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਮਹਿੰਦਰਾ ਥਾਰ ਐਸਯੂਵੀ ਚਲਾ ਕੇ ਬਰਨਾਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸੀ ਦੇ ਘਰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।[24] ਸ਼ਾਮ 5:30 ਵਜੇ ਜਦੋਂ ਐਸਯੂਵੀ ਜਵਾਹਰਕੇ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਦੋ ਹੋਰ ਕਾਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਘੇਰ ਲਿਆ।[25] ਘਟਨਾ ਦੌਰਾਨ ਤੀਹ ਰਾਊਂਡ ਫਾਇਰ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੋ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।[26] ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਿਸਤੌਲ ਨਾਲ ਹਮਲਾਵਰਾਂ 'ਤੇ ਜਵਾਬੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਮਲਾਵਰ ਮੌਕੇ ਤੋਂ ਫ਼ਰਾਰ ਹੋ ਗਏ।[24] ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੂੰ ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[27]

ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ 424 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੀ ਬਰਸੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨਾਲ ਚਾਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਦੋ ਕਮਾਂਡੋ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ।[27][28] ਘਟਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਕਮਾਂਡੋਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਬੁਲੇਟ ਪਰੂਫ ਗੱਡੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਦੋ ਹੋਰਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।[29][30] ਉਸਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੀ ਥਾਰ ਐਸਯੂਵੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਬੈਠ ਸਕਦੇ ਸਨ।[24]

ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ[ਸੋਧੋ]

ਸਟੂਡੀਓ ਐਲਬਮਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਈਪੀ[ਸੋਧੋ]

ਫਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ[ਸੋਧੋ]

ਅਦਾਕਾਰ[ਸੋਧੋ]

ਸਾਲ ਫਿਲਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨੋਟ
2019 ਤੇਰੀ ਮੇਰੀ ਜੋੜੀ ਜਿਓਣਾ ਮਹਿਮਾਨ ਦੀ ਦਿੱਖ[35]
2021 ਮੂਸਾ ਜੱਟ ਮੂਸਾ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ[36][37]
ਯੈੱਸ ਆਈ ਐੱਮ ਸਟੂਡੈਂਟ ਜੱਸ ਗਿੱਲ [38]
TBA ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਗਾਉਣ ਲੱਗਿਆ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਅੰਬਰਦੀਪ ਸਿੰਘ][39]
† ਅਜੇ ਤੱਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ

ਟੂਰ[ਸੋਧੋ]

  • ਬ੍ਰਾਊਨ ਬੁਆਏਜ਼ ਟੂਰ/ ਪੀਬੀਐਕਸ 1 ਟੂਰ (2018–19)
  • ਸੋਲੋ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ/ਇਟਲੀ/ਭਾਰਤ ਲਾਈਵ ਸ਼ੋਅ (2019–20)
  • ਸੰਨੀ ਮਾਲਟਨ ਨਾਲ ਬੈਕ ਟੂ ਬਿਜ਼ਨਸ ਵਰਲਡ ਟੂਰ (2022-23)

ਨੋਟ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Grewal, Preetinder (15 November 2018). "The rise of Punjabi singer Sidhu Moosewala". Special Broadcasting Service. Archived from the original on 31 December 2018. Retrieved 31 December 2018.
  2. Kapoor, Diksha (11 June 2019). "Happy Birthday Sidhu Moose Wala: Here Are Some Lesser Known Facts About Birthday Boy". PTC Punjabi. Archived from the original on 29 October 2021. Retrieved 23 February 2022.
  3. Ninog, Alex. "Fans Believe Drake Is Dropping a Posthumous Collab With Sidhu Moose Wala". Complex Networks. Retrieved 27 May 2023.
  4. Ami, Daljit (3 June 2022). "Sidhu Moose Wala: A Complex Character in Life, Death and Music". The Wire. Retrieved 27 May 2023.
  5. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :5
  6. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Scroll_4Jun2022
  7. Wilson, Brock (4 June 2022). "Sidhu Moose Wala's musical legacy was being a voice for his culture". CBC News. Retrieved 4 June 2022.
  8. "Sidhu Moose Wala: The murdered Indian rapper who 'made sense of chaos'". BBC News. 31 May 2022. Retrieved 4 June 2022.
  9. Priyadharshini, Patwa. "Celebrating Sidhu Moose Wala's legacy with his 7 songs through which the singer will live on forever". GQ.
  10. "16 Top Sidhu Moose Wala Songs that Cement his Legacy". Desi Blitz. Listen to the best Sidhu Moose Wala songs that show how truly innovative he was and how his legacy will be in place forever.
  11. "An exclusive evening with the parents of Sidhu Moosewala by BritAsia TV". BritAsiaTV. It was clear music had crossed all boundaries and was iconic within the mainstream industry.
  12. Arora, Kusum. "Sidhu Moose Wala's Death Evokes Memories of the Tragic End of Amar Singh Chamkila". The Wire. Both Moose Wala and Chamkila – which in Punjabi and Hindi means 'glistening' – had numerous similarities in terms of their music careers. Moose Wala and Chamkila both became iconic stars of Punjabi music, but both their journeys were short-lived.
  13. Beaumont-Thomas, Ben; Snapes, Laura (27 December 2019). "Bradford bassline and ketamine-charged punk – 50 new artists for 2020". The Guardian. ISSN 0261-3077. Archived from the original on 4 April 2020. Retrieved 18 April 2020.
  14. Lazarus, Neville (20 March 2023). "Sidhu Moose Wala's father accuses Punjab govt of 'suppressing' those seeking justice for murdered hip hop star". Sky News.
  15. "Sidhu Moosewala's 'Moosetape' Makes History As The First Indian Album To Surpass 1 Billion Streams On Spotify". 5 Dariya News. 30 November 2023. Retrieved 14 December 2023.
  16. "Sidhu Moosewala killing—The story so far". Tribuneindia News Service. 6 July 2022. Retrieved 6 July 2022.
  17. Prime Asia TV Canada (2017-09-15), Prime Time With Benipal - Sidhu Moose Wala ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ STAR, retrieved 2018-07-23
  18. "ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ ਨੇਂ ਆਪਣੇ ਲਾਈਵ ਸ਼ੋ ਦੇ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਗੱਡੇ ਝੰਡੇ, ਵੇਖੋ ਵੀਡੀਓ". www.ptcpunjabi.co.in. Retrieved 2018-08-08.
  19. "ਮੂਸਾ ਜੱਟ".
  20. "ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਗਾਉਣ ਲੱਗਿਆ".
  21. Sengar, Mukesh Singh; Achom, Debanish (1 June 2022). "Gangster Linked To Sidhu Moose Wala's Murder Not Cooperating: Sources". NDTV. Retrieved 15 June 2022.
  22. "Sidhu Moose Wala Case: Gangster Lawrence Bishnoi is mastermind, say officials". Economic Times. 9 June 2022. Retrieved 15 June 2022.
  23. "How did Lawrence Bishnoi mastermind Sidhu Moosewala's killing from jail?". Tribune India. IANS. 12 June 2022. Retrieved 15 June 2022.
  24. 24.0 24.1 24.2 Ghazali, Mohammed; Kumar, Akhil (1 June 2022). "How Sidhu Moose Wala Was Killed - The Chilling Details". NDTV. Retrieved 1 June 2022.
  25. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named NDTV 30 May Shot
  26. Goswami, Sohini (29 May 2022). "Punjabi singer Sidhu Moose Wala shot dead day after govt withdrew his security". Hindustan Times. Archived from the original on 30 May 2022. Retrieved 29 May 2022.
  27. 27.0 27.1 "Punjabi singer and Congress leader Sidhu Moose Wala shot dead in Mansa". The Indian Express. 29 May 2022. Archived from the original on 30 May 2022. Retrieved 29 May 2022.
  28. Mateen, Zoya (30 May 2022). "Sidhu Moose Wala: Murder of popular Indian singer sparks anger". BBC News. Archived from the original on 30 May 2022. Retrieved 30 May 2022.
  29. "Sidhu Moosewala Shot Dead: The Singer Was Not in His Usual Bullet-Proof Car, Say Sources | 10 Facts". News18. 29 May 2022. Archived from the original on 30 May 2022. Retrieved 29 May 2022.
  30. "Sidhu Moosewala had 2 security personnel, private bulletproof vehicle; he travelled without them: Punjab DGP Bhawra". The Tribune. 29 May 2022. Archived from the original on 31 May 2022. Retrieved 31 May 2022.{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  31. "'CON.FI.DEN.TIAL' and 'PBX1' reaches top spot on iTunes". www.radioandmusic.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 12 June 2020. Retrieved 9 March 2020.
  32. Grewal, Simran (13 May 2020). "Sidhu Moosewala Releases Album 'Snitches Get Stitches'". BritAsia TV (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Archived from the original on 16 May 2020. Retrieved 18 May 2020.
  33. "Sidhu Moosewala's much-awaited Moosetape's poster, inside details, release date out; Punjabi singer says 'tried to deliver my best'". The Tribune. 14 May 2021. Archived from the original on 16 June 2021. Retrieved 29 May 2022.
  34. "Sidhu Moosewala Released His First EP No Name. Listen All Songs Here". Kiddaan. 25 April 2022. Archived from the original on 30 May 2022. Retrieved 29 May 2022.
  35. "The makers of the Punjabi Movie 'Teri Meri Jodi' has finally released the title track of the film. The song has been sung by Prabh Gill and Raashi Sood. | SpotboyE". spotboye.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 14 May 2021. Retrieved 29 May 2022.
  36. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  37. "Release Date of Sidhu Moosewala's Upcoming Movie Moosa Jatt Changed". Kiddaan. 18 June 2021. Archived from the original on 4 September 2021. Retrieved 29 May 2022.
  38. Kaur, Gurnaaz (23 October 2021). "Sidhu Moosewala and Mandy Takhar say their film Yes I Am Student will strike a chord with the audience". Tribune. Archived from the original on 1 February 2022. Retrieved 29 May 2022.
  39. "Sidhu Moosewala to star in Amberdeep Singh's next venture 'Jattan Da Munda Gaun Lagya!". PTC Punjabi (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 25 August 2021. Archived from the original on 25 August 2021. Retrieved 29 May 2022.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]